W niedzielę 22 grudnia 2019 roku w Polsce rozpoczęła się kalendarzowa i astronomiczna zima. Jednak przez temperaturę powietrza sięgającą do 9°C (Podkarpacie) ta zima niczym nie przypomina zim, które kiedyś nawiedzały polską wieś. 

Zaspy śnieżne powyżej 2 metrów i mróz na –40°C – tak wyglądały zimy stulecia na wsi

– Pamiętam jak rano tata otworzył drzwi od domu, a za nimi była biała ściana śniegu – wspomina Stanisław, rolnik jednej wsi pod Mogilnem w woj. kujawsko-pomorskim.
– Wrota do obory były zaledwie 40 metrów od domu, ale przekopanie się przez śnieg zajęło nam jakieś 5 godzin – dodaje Stanisław, który miał wówczas 7 lat. 

Mowa tu o zimie stulecia z 1962/63 roku. Wówczas śnieżyce niemal zupełnie sparaliżowany kraj, a wiele wsi było zupełnie odciętych od świata. Na dodatek pod koniec lutego Polskę nawiedziły siarczyste mrozy. W Nowym Targu temperatura spadła do –35°C, w pobliskiej Jabłonce do –38°C, a w Rzeszowie do –36°C. Tej zimy odchylenie temperatur od średniej za lat 1961-1990 wynosiło aż 5,9°C, a najbardziej odczuwalne było w Wielkopolsce i Dolnym Śląsku, gdzie odchylenie wyniosło ponad 6,5°C. 

Jeszcze większe mrozy skuły Polskę zimą 1928/29 roku. W lutym 1929 roku w wielu miejscowościach termometry pokazywały temperaturę powietrza poniżej –40°C. Jak donosił „Ilustrowany Kurier Codzienny” we wsi Kąclowa pod Nowym Sączem słupek rtęci spadł do –48°C! 

W Polsce mianem „zimy stulecia” w XX wieku określa się: 

• zimę z 1928/29 roku, 
• zimę z 1939/40 roku,
• zimę z 1962/63 roku,
• zimę z 1978/79 roku,
• zimę z 1986/87 roku.

Czy czekają nas śnieżne Święta Bożego Narodzenia?

Jeśli ktoś liczył na białe Święta Bożego Narodzenia, to może się rozczarować, chyba, że spędzi Gwiazdkę w Pogórzu. 

Z prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) w tygodniu od 23 do 29 grudnia czekają nas opady deszczu. Zaczną się one w weekend 21 i 22 grudnia w pasie od południa do północy Polski. A później opady deszczu są spodziewane na południowym-wschodzie Polskie. Natomiast na podgórzu i w górach deszcz może przechodzić będzie w śnieg. 

– W Tatrach, Bieszczadach, Karpatach i Sudetach w ciągu doby może przybyć do kilkudziesięciu białego puchu. Warunki mogą być trudne – ślisko, silny i porywisty wiatr, zawieje i zamiecie. Takie warunki wpływają na zagrożenia lawinowe – można przeczytać w komunikacie IMGW. 

Jak podaje Instytut, w całym kraju temperatury będą bardziej wiosenne niż te pasujące do grudnia. W ciągu dnia termometry będą pokazywać od 4 do 7°C, jedynie na podgórzu i w górach można spodziewać się niższych temperatur. 

Ochłodzenia można spodziewać się dopiero w II dzień świąt – 26 grudnia.

Jaka czeka nas zima 2019/2020 roku? Prognoza długoterminowa IMGW

Z długoterminowej prognozy pogody przygotowanej przez IMGW wynika, że grudzień będzie cieplejszy niż wynika to z normy. Dotyczy to zwłaszcza Suwalszczyzny i pasa centralnego od Wielkopolski po Mazowsze oraz Podkarpacia. Grudzień 2019 roku ma być także bardzo mokrym miesiącem, zwłaszcza na północy i wschodzie kraju można spodziewać się opadów przez ponad 20 dni. 

Również styczeń ma być cieplejszy niż zazwyczaj to bywa.
Dopiero luty może przynieść temperatury poniżej średniej, zwłaszcza na południu Polski. A średnia dobowa temperatura powietrza w lutym mieści się w przedziale od -3°C do 2°C. 

W marcu należy spodziewać się temperatur zbliżonych do normy, a średnia dobowa temperatura dla marca wynosi od 1°C do 5°C dla niemal całej Polski oraz od 0°C do 3°C dla Kaszub i północno-wschodniej Polski.

Więcej na ten temat w artykule: 

Jaka będzie zima 2019/2020 – sprawdź prognozę pogody IMGW.

Paweł Mikos
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe