Polskie gospodarstwa rolne toną w folii rolniczej

We wtorek 8 czerwca 2021 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił, że na 28 czerwca planuje rozpoczęcie drugiego naboru w ramach programu priorytetowego „Usuwanie folii rolniczych i innych odpadów pochodzących z działalności rolniczej”.

Taki program wynika z nasileniem się problemu utylizacji folii i innych opadów z tworzyw sztucznych, które powstają w gospodarstwach rolnych. Jeszcze kilka lat temu firmy zajmujące się recyklingiem plastiku i podobnych tworzyw sami odbierali od rolników tego typu odpady, a nawet za nie płacili. Sytuacja zmieniła się diametralnie w momencie, kiedy kraje Dalekiego Wschodu, w tym Chiny, przestały przyjmować do przetworzenia odpadów z tworzyw sztucznych.

Z kolei w Polsce jest niewielka liczna zakładów recyklingu czy spalarni dedykowanych tego rodzaju odpadom i rolnicy mają ogromny problem z dostępem do nich, przez co gospodarstwa dosłownie toną w foliach.

– Jednym z wyzwań [dla rolników – red.] jest znalezienie odbiorców dla odpadu, jakim jest masowo używana w produkcji rolnej folia. Nie ma dla niej w tej chwili dobrej alternatywy, dlatego jako administracja centralna musimy umiejętnie pomóc polskim gospodarzom oraz samorządom skutecznie poradzić sobie z tym kłopotliwym produktem – mówił Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska.

Kto będzie mógł ubiegać się o dofinansowanie na usuwanie folii rolniczej?

O dofinansowanie będą mogły starać się gminy oraz związki międzygminne a czas na złożenie wniosku będą miały do 15 września 2021 roku.

W ramach programu jednostki samorząd terytorialnego będą mogły ubiegać się o jednorazowe dofinansowanie odpadów z tworzyw sztucznych, które rolnicy zgromadzili w swoich gospodarstwach. Gminy otrzymają dotacje na unieszkodliwienia odpadów takich jak:

• folie rolnicze,
• siatki  i sznurka do owijania balotów,
• opakowań po nawozach,
• worków typu big bag.

Ile będzie wynosić stawka dotacji do usuwania folii rolniczej?

Jak podaje Fundusz, w ramach programu samorządy będą mogły otrzymać dotacje nawet do 100% kosztów kwalifikowanych, jednak nie więcej niż 500 zł za 1 tonę usuwanych odpadów.

Fundusz podpisze umowy z samorządami do końca marca 2022 roku, a środki zostaną przekazane gminom do listopada 2022 r.. Co istotne, dofinansowanie na usuwanie folii rolniczej jest kwalifikowane jako pomoc de minimis w rolnictwie.

– Polski rząd chce wspierać polskich rolników i tam, gdzie nie da się uniknąć odpadów – w postaci np. folii czy sznurka – organizuje dedykowane wsparcie, takie jak program NFOŚiGW. Program ten pomaga producentom rolnym i samorządom minimalizować potencjalne ryzyka dla środowiska – komentuje Grzegorz Puda, minister rolnictwa i rozwoju wsi.

Jakie były rezultaty pierwszego programu dofinansowania usuwania filii rolniczej?

Problem odpadów z tworzyw sztucznych w gospodarstwach rolnych rozpoczął się w 2018 roku i dotykał coraz większej liczby rolników. Dlatego w 2019 roku Narodowy Fundusz wprowadził program pilotażowy, który objął 7 gmin z Mazowsza, aby przekonać się czy będzie zainteresowanie takim wsparciem i przeznaczył na ten cel ok. 500 tys. złotych. Jednak NFOŚiGW bardzo szybko rozszerzył program na całą Polskę i w pierwszym naborze wydał na wsparcie w usuwaniu folii rolniczej ponad 42 mln złotych. 

– Skala zainteresowania gmin potwierdziła, iż oferta NFOŚiGW w tym zakresie odpowiada realnym i powszechnym potrzebom polskich rolników i samorządów na obszarach wiejskich – przekonywał Dominik Bąk, wiceprezes NFOŚiGW.

Z kolei prof. Maciej Chorowski, prezes NFOŚiGW, przypomina, że rolnicy mogą korzystać także z innych programów prowadzonych przez tę instytucję, w tym: dotacji do wapnowania gleb, usuwania azbestu, czy agroenergii.

Paweł Mikos
Fot. Pixabay.