Płatności w ramach nowej WPR będą uzależnione od spełnienia tzw. warunkowości
Składają się na nią znane już rolnikom wymogi podstawowe w zakresie zarządzania (wymogi SMR) oraz norm dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska (normy DKR). Wymogi SMR się nie zmienią. Wynikają z przepisów krajowych wdrażających określone artykuły unijnych przepisów (m.in. dotyczących dyrektywy ptasiej, siedliskowej, ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy azotanowej).
Obecnie część norm DKR funkcjonuje jako wymagania określone w ramach tzw. zasady wzajemnej zgodności (cross-compliance), a część w ramach płatności za zazielenienie. Oznacza to, iż rolnik musi się im podporządkować, chcąc otrzymywać płatności bezpośrednie, ale za to podporządkowanie dostaje jeszcze gratyfikację w postaci płatności za zazielenienie. W nowej WPR normy zostają (z pewnymi modyfikacjami – patrz artykuł o DKR na s. 19), ale takich płatności już nie będzie. Aby więc w ogólnym rozrachunku rolnik nie stracił, choć nie będzie do tego zmuszony prawem, będzie musiał zdecydować się na wybór jakiegoś ekoschematu.
Płatności ekoschematowe są bowiem dobrowolne dla rolników za realizację praktyk korzystnych dla środowiska i klimatu, które wykraczają ponad wymogi określone w warunkowości. Wątpliwości może budzić fakt, jak będą traktowane stawki dopłat w sytuacji, gdy wymóg dla ekoschematu w jakimś stopniu pokrywa się z tymi określonymi w ramach warunkowości, czyli tymi, które rolnik musi spełnić obligatoryjnie. Czy wtedy stawka zostanie zmniejszona proporcjonalnie do tego, co jest obowiązkiem wynikającym z warunkowości? Odpowiedź na to pytanie pozostaje otwarta.
Jak na razie w żadnym ekoschemacie nie uzależniono stawki płatności od rozmiaru powierzchni zgłoszonej do jego realizacji. Jeśli takie ograniczenia nie znajdą się w przepisach szczegółowych, będzie trzeba mieć na uwadze jedynie caping. W projekcie Planu strategicznego zaznaczono jednak, że w przypadku dużego zainteresowania proponowane stawki mogą zostać zmniejszone.
Co do łączenia poszczególnych pakietów, to w planie zaznaczono jedynie, które ekoschematy się najlepiej uzupełniają. By odpowiedzieć na to pytanie, trzeba przyjrzeć się wymogom i wybrać ekoschematy, które się nie wykluczają.