Z artykułu dowiesz się
- Jaka powinna być idealna porodówka dla krowy?
- Czym ścielić porodówkę?
- Krowy powinny być w porodówce razem czy osobno?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Dobra porodówka dla krowy - czyli jaka?
23.12.2021
Dobra porodówka zapewnia optymalne warunki dla zdrowia nowo narodzonego cielęcia i jego matki. Poniżej prezentujemy kilka praktycznych porad na co zwrócić uwagę i jak zaprojektować dobrą porodówkę dla krowy!
Jaka powinna być idealna porodówka dla krowy?
Podczas wycielenia układ odpornościowy krowy jest osłabiony, a drogi rodne otwarte. To droga dla drobnoustrojów chorobotwórczych, nic więc dziwnego, że właśnie w tym okresie pojawiają się problemy okołoporodowe oraz ich skutki w postaci metritis. Dalszy ciąg zdarzeń jest łatwy do przewidzenia – obniżona wydajność mleczna oraz niższe parametry płodności w następnej laktacji! Dlatego tak bardzo ważna jest prawidłowa organizacja porodówki.
Idealna porodówka powinna oferować krowie maksymalny komfort – przestronny boks, dużo światła i świeżego powietrza, czyste i suche podłoże, bez ryzyka poślizgnięcia się. Do tego stały dostęp do paszy i wody. Dobrze, jeżeli porodówka zlokalizowana jest na uboczu – oddzielona od reszty obory. Badania naukowe z Uniwersytetu British Columbia pokazują, że jeżeli jest to możliwe, 2/3 cielących się krów wybiera miejsce odosobnione.
r e k l a m a
Krowy w boksach porodowych: pojedynczo czy w grupie?
Bezstresowe otoczenie jest ważne zarówno dla samego przebiegu porodu, jak i dla prawidłowego pobrania paszy w okresie okołoporodowym. Jeżeli krowa cieli się w pojedynkę, należy zapewnić jej kontakt wzrokowy z innymi zwierzętami w stadzie, by zminimalizować stres związany z izolacją. Za pojedynczymi boksami porodowymi przemawia higiena – po każdym wycieleniu można je wyczyścić i zdezynfekować.
– To jedyna przewaga kojca pojedynczego nad prawidłowo zorganizowanym kojcem zbiorowym – twierdzi Sybille Möcklinghoff-Wicke. Ze względu na organizację, koszty oraz zapotrzebowanie na dodatkowe miejsce, w praktyce najczęściej spotyka się porodówki zbiorowe. Jeśli to możliwe, zwierzęta (maksymalnie sześć) powinny być utrzymywane w stabilnych społecznie grupach utworzonych zaraz po urodzeniu. Wówczas czyszczenie i dezynfekcja odbywa się, gdy cała grupa opuszcza kojec.
Higiena na porodówce to podstawa
Czym wyścielić porodówkę? Najważniejsze, by ściółka była bezpieczna pod względem higienicznym. Niezależnie od tego, jaki jej rodzaj wybierzemy, na porodówce obowiązuje zasada – częstsze podścielanie, sprzątanie odchodów, czyszczenie i dezynfekcja. W praktyce wspomniane zasady nie zawsze są zachowane – czy to ze względów budowlanych (brak spływu przy czyszczeniu), czy też z powodów organizacyjnych (np. porodówki zbiorowe). W zależności od obłożenia, plan minimum na gruntowne czyszczenie porodówki to raz na pół roku. Zabieg ten obejmuje – usunięcie odchodów, czyszczenie, suszenie i dezynfekcję (zwrócić uwagę na czas działania preparatu!).
Porodówka z odpływem
Jeśli to możliwe, np. projektując nowy budynek – zaplanuj na porodówce odpływ cieczy. Pomaga to w czyszczeniu oraz dezynfekcji po usunięciu odchodów, dzięki czemu można w prosty sposób ograniczyć obciążenie porodówki patogenami. Poza tym, oprócz wody po czyszczeniu, do odpływu trafia mocz, dzięki czemu ściółka pozostaje dłużej sucha.
- Higiena na porodówce jest ważna ze względu na zdrowie oraz wydajność krowy i cielęcia
Którą ściółkę wybrać?
Rodzaj stosowanej ściółki ma istotny wpływ na długość leżenia zwierząt. Naturalne jest, że krowy w okresie okołoporodowym częściej się pokładają. Będą to robić tym chętniej, im bardziej komfortowe będzie podłoże – powinno być miękkie i bezpoślizgowe oraz posiadać dobre właściwości absorpcyjne. Jeżeli krowy mają wybór, preferują boks porodowy z podłożem z piasku, dopiero potem jest słoma, a na końcu mata gumowa.
Najczęściej wykorzystywanym materiałem do podścielania jest słoma. Boks porodowy powinien być czyszczony przynajmniej co dwa tygodnie, a świeża słoma dokładana codziennie. Słoma jest materiałem organicznym, a więc zarazki świetnie się w niej namnażają. Podczas zbyt częstego czyszczenia i opróżniania boksu porodowego zwiększa się ryzyko poślizgnięcia. Dlatego też podłoże powinno być szorstkie, z dolną warstwą piasku, na który dopiero później kładzie się słomę.
Piasek oferuje zwierzętom miękkie i suche podłoże do leżenia, a patogeny w materiale nieorganicznym, jakim jest piasek rozmnażają się znacznie wolniej. Jest jednak jeden minus tego rozwiązania – podczas porodu piasek klei się do wilgotnej pochwy i w ten sposób bakterie wnikają przez otwarte drogi rodne do macicy. Ten sam schemat dotyczy pępka cielęcia. Podobne problemy mogą wystąpić przy zastosowaniu ściółki z trocin.
Cielętnik może być również wyłożony matami gumowymi, które ze względu na ryzyko poślizgu powinny być pokryte cienką warstwą słomy lub trocin, która równocześnie jest warstwą wchłaniającą wilgoć. Aby zapewnić krowom komfort leżenia, mata powinna być miękka i gruba oraz położona w jednym kawałku (a nie metodą puzzlową).
Ostatecznie każde gospodarstwo musi znaleźć swój własny patent na optymalną porodówkę. Pomieszczenie, gdzie krowy się cielą musi zaspokajać potrzeby noworodka i krowy oraz spełniać wymagania hodowcy. Na pierwszym miejscu zawsze pozostaje higiena.
-ws -Artykuł ukazał się w magazynie Elita Dobry Hodowca 6/2021 na str. 40. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na Elicie: Zamów prenumeratę.
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a