W Skajbotach (powiat olsztyński, gmina Barczewo) wiosną 2020 roku młode kobiety utworzyły KGW „Skajbabki”. Zrzeszają piętnaście kobiet. A właściwie dziewczyn – bo tak wolą mówić o sobie. Funkcję przewodniczącej pełni Emilia Kosacka, ale organizacją zarządza wspólnie z członkiniami zarządu.

– Jesteśmy aktywnymi 30–40-latkami, które połączyła chęć poznania nowych ludzi – mówi Natalia Łutaj, organizatorka większości imprez.

Kierunek funkcjonowania koła zaczął rysować się w trakcie jego powstawania. Każda z kobiet zgłaszała własne pomysły, pokazywała, co potrafi robić najlepiej. Z czasem okazało się, że Skajbabki wyplatają makramy, rzeźbią w drewnie albo doskonale gotują.

Pierwsze pieniądze przeznaczyły na zakup namiotu, aby koło mogło zaprezentować umiejętności na lokalnych eventach.

– Początek aktywności KGW przypadł w pandemii. Niektóre z działań musiałyśmy ograniczyć. Kiedy tylko mogłyśmy, spotykałyśmy się w świetlicy na warsztatach rękodzielniczych. Robiłyśmy stroiki, wianki, makramy i wiele innych – opowiadają członkinie. – Połknęłyśmy bakcyla i zdecydowałyśmy się rozwijać w artystycznym kierunku. Brałyśmy udział w warsztatach ceramicznych, dziewiarskich, plecionkarskich. Wyplatanie koszyków sprawiło nam ogromną frajdę. Planujemy kontynuować te spotkania na szerszą skalę.

• Skajbabki cenią sobie udział w lokalnych eventach. Uważają, że spotkania z innymi kołami są cenną lekcją historii i tradycji, a także okazją do integracji

Rękodzieła Skajbabek mają już swoje sukcesy

Największym dotychczasowym rękodzielniczym sukcesem Skajbabek jest podium w kategorii artystycznej konkursu „Polska od kuchni”. Gospodynie zdobyły drugie miejsce w etapie wojewódzkim za tradycyjną warmińską suknię ślubną. Konkursową pracę wykonały metodą makramy w zaledwie trzy dni. Oryginalna kreacja zdobyła uznanie nie tylko jury, ale i publiczności. Wkrótce zostanie przekazana na licytację na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

– Zgodnie z tradycją zakorzenioną w lokalnej historii suknia została wykonana w czarnym kolorze symbolizującym powagę i elegancję. Dopiero po 1910 roku warmińskie panny młode zaczęły odchodzić od czerni – z pasją opowiada twórczyni sukni, Natalia Łutaj. – Co równie interesujące, w tym samym czasie typowym kolorem pana młodego był różowy. Cóż, czasy się zmieniły, ale uznałyśmy, że czarna suknia ślubna jest na tyle nietypowa i ciekawa, że warto przybliżyć ten warmiński obyczaj.

Konkursy kulinarne są doskonałą okazją do nawiązywania nowych relacji

Wysokie drugie miejsce zmotywowało Skajbabki do udziału w kolejnej edycji plebiscytu. Następnym razem zamierzają zaprezentować się w kilku kategoriach. Z pewnością będą to kulinaria. Gospodynie przyrządzają zarówno tradycyjne, jak i nowoczes­ne dania. Na kiermaszach chwalone są za kwaśną warmińską zupę z pulpetami oraz plińce z pomoćką, czyli placki z twarogowym sosem. Równie smakowite jest ich ciasto brownie z kiszoną kapustą, a także kolorowe pierogi z pesto z podagrycznika.

– Konkursy, w tym kulinarne, są doskonałą okazją do poznania innych kół, obrzędów i tradycji. Wciąż jesteśmy głodne wiedzy i kontaktu z innymi dziewczynami, od których możemy nauczyć się czegoś nowego – argumentują.

Pomieszkaj na przystanku, który przypomina dawną warmińską chatę

Pod oknem – z widokiem na pola – stoi drewniany stół pomalowany w warmińskie wzory ludowe. W wazonie pachną świeże polne kwiaty. Tuż obok wisi zegar z kukułką. Na ściennym haczyku można powiesić płaszcz i przysiąść na drewnianej ławie albo wygodnym krześle. Wbrew pozorom to nie wystrój którejś z lokalnych warmińskich chat, ale dekoracja przystanku autobusowego w Skajbotach.

– Przystanek jest czynny, zatrzymują się na nim dojazdowe autobusy do miasta – opowiadają gospodynie. – Wystylizowany na warmińską chatę sprzed lat, jest naszą niekwestionowaną wizytówką. Dbamy o niego, aby podtrzymać tę wyjątkową lokalną tradycję.

Co prawda, nietypowa aranżacja przystanku powstała jeszcze przed formalnym zawiązaniem koła, ale to gospodynie zajmują się odnawianiem i pomysłową dekoracją obiektu. Wraz ze zmieniającymi się porami roku modyfikują wystrój. W okresie świątecznym pojawiają się ozdoby bożonarodzeniowe i stroiki z jodły. Latem cieszą oko polne kwiaty w wazonach – jak w każdym wiejskim domu.

– Odwiedzają nas turyści, którzy z telewizji albo gazet dowiedzieli się o istnieniu przystanku. To bardzo miłe. Za każdym razem czeka ich niespodzianka – nowy mebel albo obraz na ścianie. Nie pozwalamy na nudę – deklaruje Natalia.

Pomagają uchodźcom z Ukrainy oraz chorym mieszkańcom z okolicy

Do akcji, które inicjują, angażują dzieci. Czy to odnawianie przystanku, czy przygotowywanie świątecznych upominków dla seniorów – obecność najmłodszych zawsze jest mile widziana. Kobiety są przekonane, że dzieci – obserwując kobiety przy pracy – same zechcą kiedyś przejąć po nich pałeczkę. Organizują takie imprezy, jak andrzejki, kiermasze charytatywne, ogniska integracyjne i festyny rodzinne. W tym roku chciałyby zorganizować otwarte warsztaty rękodzielnicze, w których mogliby wziąć udział mieszkańcy Skajbot.

– W tym roku zaangażowałyśmy się w pomoc uchodźcom z Ukrainy, ale nie zapomniałyśmy o chorych mieszkańcach z okolicy, którzy potrzebowali wsparcia – wymienia przewodnicząca. – Chętnie pomagamy, czasami wystarczy tylko hasło „potrzebujemy was” i od razu, w ciągu tygodnia, organizujemy kiermasz charytatywny.

W odpowiedzi na pytanie o pomysły na najbliższą działalność panie deklarują chęć rozwoju, zwłaszcza w dziedzinie rękodzieła. Chciałyby też nauczyć się czegoś nowego, poszerzyć działalność o częstsze spotkania integracyjne.

– Na dniach zaczynamy zamknięte warsztaty pole dance, czyli tańca na rurze – opowiada Natalia Łutaj. – Będzie z rozmachem, jak to w naszym gronie. Jeszcze nieraz o nas usłyszycie. Skajbabki dopiero się rozkręcają!

• Przystanek w Skajbotach wciąż przyciąga turystów. Nic dziwnego – gospodynie niezmiennie dbają o wystrój, który zmienia się wraz z porami roku

fot. archiwum

Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 3/2023 na str. 57. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.