KRIR: Przepisy podatkowe niesprawiedliwe dla rolników wywłaszczonych z ziemi

Krajowa Rada Izb Rolniczych wniosła do Prezesa Rady Ministrów postulat o podjęcie działań w celu zniesienia obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług od odszkodowań przyznanych w zamian za wywłaszczone nieruchomości rolne. W praktyce skutkiem regulacji jest to, że przyznawane odszkodowanie nie jest powiększane w podatek od towarów i usług. Właściciele dotychczasowi nie są tylko pozbawiani swojej własności, ale i części odszkodowania. KRIR zwróciła się do Premiera o zainicjowanie zmian w prawie, żeby odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości było faktyczną rekompensatą za przejęte prawo własności.

Kiedy rolnik ma obowiązek uiszczenia podatku za odszkodowanie od wywłaszczenia?

W treści odpowiedzi wymienione zostały definicje wielu pojęć, które przewijają się w temacie podatku. Wskazano, że odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju podlega opodatkowaniu. Warte podkreślenia jest to, że czynności te podlegają opodatkowaniu w przypadku, kiedy wykonywane są przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Dla przypomnienia, działalność gospodarcza to działalność usługodawców, producentów lub handlowców, w tym rolników, których działanie polega w szczególności na wykorzystywaniu towarów lub ich wartości dla celów zarobkowych (w sposób ciągły).

Czy odszkodowanie za wywłaszczenie jest wynagrodzeniem?

Na podstawie przepisów wskazanych przez Ministerstwo Finansów można stwierdzić, że wywłaszczeniu gruntów za odszkodowaniem podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, kiedy ziemie te są dostarczane przez osobę płacącą podatek, która działa w takim charakterze. W tej sytuacji otrzymane przez rolnika odszkodowanie będzie wynagrodzeniem z tytułu podlegającej opodatkowaniu VAT dostawy gruntu.

Kiedy dana osoba aby sprzedać ziemię aktywnie działa również w zakresie zakupu i sprzedaży innych nieruchomości, wykorzystując przy tym majątek rzeczowy lub wartości niematerialne w celu uzyskania dochodu, to osoba ta prowadzi działalność gospodarczą, a więc powinna uiszczać podatek od wartości dodanej.

Sposób opodatkowania podatkiem VAT dostawy gruntu

Co z przeniesieniem własności nieruchomości rolnej, która przykładowo dotyczy dostawy gruntu w celu wybudowania drogi? Nie każda taka dostawa będzie podlegała podatkowi. Zwolnienie z podatku VAT przysługuje osobie, która zamówi grunt niezabudowany nie w celu budowlanym. Co za tym idzie, ze zwolnienia od podatku skorzystają dostawy gruntów o charakterze rolnym czy leśnym.

W przypadku wątpliwości w sprawie, osoba zainteresowana może wnioskować o indywidualne rozpatrzenie sprawy. Taka interpretację wydaje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

oprac. KS