Nowośc w ofercie, która pozwala zoszczędzić na nawożeniu azotem

W każdej lokalizacji firma prezentowała całą paletę odmian, wskazując najlepsze dla danego regionu. Mnie osobiście ciekawiła tegoroczna nowość w ofercie pozwalająca zaoszczędzić nieco na nawożeniu azotem, co jest na czasie, ale przede wszystkim wzbogacić kiszonkę z kukurydzy w białko roślinne.

Co to za nowość? To gotowa mieszanka nasion kukurydzy i kwitnącej fasoli tycznej. Mieszanka była dostępna w opakowaniach po 50 tys. nasion (kukurydza + fasola w stosunku 2:1) i zaprawiona fungicydem, ale bez inokulanta. Odmianą kukurydzy w mieszance jest Farmurmel (FAO na kiszonkę 240, na ziarno 230). Wybór padł na tę odmianę kukurydzy, bo cechuje się wysokimi plonami suchej masy oraz skrobi i jest idealnym partnerem dla białka fasoli tycznej.

Więcej wody

Firma farmsaat zaznacza, że fasola potrzebuje do kiełkowania więcej wody niż kukurydza i do uprawy należy wybierać stanowiska o optymalnych warunkach dla kukurydzy i bez nadmiernego zachwaszczenia. Sugerowany jest termin siewu od maja (fasola jest bardzo wrażliwa na przymrozki). Zalecana gęstość siewu punktowego obu roślin w jednym rzędzie (w rozstawie 75 cm) to 12 nasion/m² w proporcji 8 nasion kukurydzy i 4 nasiona fasoli. Taka mieszanka stwarza problem z ochroną herbicydową, bo należy przestrzegać szczegółowych zaleceń stosowania środków ochrony roślin. Po wschodach w grę wchodzi mechaniczne niszczenie chwastów do zwarcia międzyrzędzi.

Kiedy zbierać mieszankę?

Z uwagi na niższą zawartość suchej masy w fasoli, najlepiej zbierać mieszankę przy pełnej dojrzałości kukurydzy. Materiał mieszanki zakisza się porównywalnie z kukurydzą w czystym siewie. Ile białka zyskujemy? Jak informuje farmsaat, zawartość białka w kiszonce z mieszanki jest do 2% wyższa, a zawartość skrobi o ok. 20–30% niższa w porównaniu z kiszonką z kukurydzy. Ważną informacją jest, że fasola tyczna użyta do tej mieszanki charakteryzuje się bardzo niską zawartością fazyny i wg badań nie stanowi zagrożenia dla zdrowia zwierząt.

Na temat tej mieszanki rozmawiałem z Tomaszem Krakowiakiem, członkiem zarządu farmsaat Polska na Dniach Kukurydzy w Michowicach, w gospodarstwie Pawła Leszczyńskiego. W tej lokalizacji mieszanki kukurydzy z fasolą nie było, ale jak mówił Tomasz Krakowiak – na większych areałach produkcyjnych wysiano ją w br. w Kombinacie Rolnym Kietrz oraz w Top Farms Głubczyce. Zostały z tych mieszanek sporządzone kiszonki. Kiedy zostaną opracowane ostateczne wyniki ilościowe i jakościowe kiszonki z mieszanki w porównaniu do kiszonki z samej kukurydzy użytej w mieszance zaprezentujemy je w "Tygodniku Poradniku Rolniczym".

Gęsty siew nie jest plonotwórczy

W ubiegłym roku firma farmsaat wykonała ciekawe doświadczenia w gospodarstwie Macieja Czajkowskiego, znanego z produkcji agregatów do strip-till. Które omawiał na Dniach Kukurydzy w Kosobudach Dawid Bylicki. W tych badaniach z gęstością siewu uczestniczyła odmiana Farmoritz o FAO 240/260 (ziarno/kiszonka). Warto dodać, że to odmiana uniwersalna radząca sobie na wszystkich glebach z kolbą flex.

Co to były za doświadczenia i co z nich wynika? Odmianę w technologii strip-till wysiano w ilości ziaren (w tys./ha): 60, 65, 70, 75. 80, 85 i 90. Po zbiorze okazało się, że maksymalne różnice w plonowaniu odmiany dla 7 różnych gęstości siewu nie przekraczały 200 kg/ha, co mieści się w granicach błędu statystycznego. Ale była jedna ważna różnica między skrajnymi gęstościami – różnica wilgotności ziarna w momencie zbioru doświadczenia sięgała aż 4% na korzyść siewu w zagęszczeniu 60 tys. ziaren/ha. Ziarno z roślin sianych najrzadziej było najsuchsze (to oszczędność na dosuszaniu), ale też bardzo czyste, a z poletek z najwyższą gęstością siewu nie dość że bardziej mokre, to zanieczyszczone osadkami.

To doświadczenie pokazuje, że nie ma sensu siać kukurydzy za gęsto. Może nie zawsze sprawdzi się zagęszczenie 60 tys./ha, bo to zależy od cech odmiany, typu kolby i gleby. Firma farmsaat dla wszystkich swoich odmian, tak przy uprawie na ziarno, jak i kiszonkę, rekomenduje siew od 75 do 80 tys. ziaren/ha (optymalnie 78 tys./ha) z zasadą – rzadziej na słabszych glebach, gęściej na mocnych. Zawsze jednak trzeba brać pod uwagę zalecenia firm nasiennych. W przypadku farmsaat istotą tych rekomendacji pozwalających zaoszczędzić na materiale siewnym jest wspomniany typ kolb flex oferowanych odmian.

Rekomendowane odmiany producenta

Niezależnie od rejonu uprawy i stanowiska każdy rolnik znajdzie w ofercie farmsaat odpowiedniego mieszańca. Kilka odmian jest jednak szczególnie interesujących. To wspomniana odmiana Farmoritz o niskich wymaganiach glebowych, uniwersalna z wysokim plonem ziarna, intensywnym stay-green. Jest odmianą o bardzo szybkim wzroście początkowym, odporną na wiosenne chłody. Świetnie znosi warunki stresowe i dopasowuje się do stanowiska. Odmiana tworzy kolbę o zmiennej wielkości. Mniejszą obsadę albo warunki stresowe potrafi zrekompensować dłuższą kolbą. Jednym słowem petarda i Nr 1 w sprzedaży firmy.

Farmueller o FAO 250/260 (ziarno/kiszonka) daje wysoki i stabilny plon ziarna oraz suchej masy, z właściwie wyważoną zawartością skrobi i imponującą koncentracją energii. Wykształca duże i kształtne kolby z ziarnem o dużej gęstości, co czyni ją szczególnie przydatną dla przemysłu młynarskiego na grys.

Natomiast odmiana Farmrock o FAO 240/250 (ziarno/kiszonka) o doskonałych cechach kiszonkowych, doskonale toleruje różne warunki glebowe. Ma szybki rozwój początkowy, dobry stay green, wysoką oporność na heliosporiozę (HTR) oraz fuzariozę kolb. Świetnie radzi sobie ze stresem powodowanym suszą oraz gwałtownymi wahaniami temperatur w trakcie wschodów. Ponieważ jest to mieszaniec trójliniowy nie bez znaczenia jest także bardzo korzystny stosunek ceny materiału siewnego do jakości.

I jeszcze jedna rekomendacja – Farmurphy o FAO 260. W porównaniu do wcześniej wymienionych o kolbie flex, ta odmiana ma kolbę fix. Cechuje ją wysokie i stabilne plonowanie oraz harmonijne dojrzewanie i odporność na wyleganie. Odmiana o wczesnym wigorze wschodzi niezawodnie w najcięższych warunkach. Na glebach dobrych i bardzo dobrych wykazuje się niezwykłym potencjałem plonowania.

Konkurs z atrakcyjnymi nagrodami

Przypominamy, że trwa konkurs z atrakcyjnymi nagrodami na imiona dla posadzonego dębu i lipy z okazji powołania firmy farmsaat Polska, o czym więcej można przeczytać na stronie internetowej TPR.

Artykuł pierwotnie ukazał się w "Tygodniku Poradniku Rolniczym" nr 45/2021 na str. 26. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.

Marek Kalinowski
fot. M. Kalinowski