- Co posiać po rzepaku?
- Jakie są rodzaje substancji fitotoksycznych?
- Jak oddziałują substancje fitotoksyczne na rośliny następcze?
Nie wchodząc w przyczyny, pamiętajmy, aby likwidowaną plantację przesiać bezpiecznie, tj. z uwzględnieniem właściwości herbicydów zastosowanych w rzepaku jesienią. Przeciwwskazania są i wynikają z właściwości substancji czynnych herbicydów. Niektóre substancje czynne są bezpieczne dla wybranych roślin następczych, inne wymagają wykonania przed przesiewem orki.
Substancje czynne nadal są przedmiotem przeglądu i są wycofywane
Dziś przypominamy informacje o możliwym następstwie roślin po likwidowanej plantacji rzepaku i herbicydach zastosowanych w nim jesienią. Korzystamy w tym zakresie z wiedzy i doświadczenia naukowców z Instytutu Ochrony Roślin PIB w Poznaniu, zawartych w specjalnym na ten temat opracowaniu autorstwa byłego naukowca tego Instytutu, inż. Adama Paradowskiego. Po krótce (za informacjami IOR) omówimy substancje czynne z przykładami herbicydów, które je zawierają.
Te zalecenia powstały po wymarznięciach w roku 2012 i części wymienionych przykładowych herbicydów może już nie być już w obrocie, a wiele nowych nie jest uwzględnionych w opracowaniu IOR. Pamiętajmy też, że substancje czynne nadal są przedmiotem przeglądu i są wycofywane. Najważniejsze są jednak informacje o oddziaływaniu fitotoksycznym substancji czynnych na rośliny następcze.
Metazachlor
Tę substancję aktywną zwierają m.in. herbicydy: Bantux, Butisan, Butisan Mono, Dakota, Effendi, Fuego, Hiperkan, Macho, Mashona, Mechlor, Metax, Metaz, Metazanex, Metkan i wiele innych. Po wymienionych herbicydach zastosowanych w rzepaku jesienią i przy konieczności jego przesiewu, zalecane jest wykonanie orki na głębokość 15 cm. Po tym zabiegu rzepak można przesiać rzepakiem jarym lub innymi roślinami kapustowatymi, kukurydzą, ziemniakami lub zbożami jarymi.
Chlopyralid + pikloram Połączenie tych dwóch substancji aktywnych występuje w herbicydzie Astor, Barka, Blast, Curlew, Cyklop, Gala, Galera, Obelix. Przy przesiewie wymarzniętego rzepaku po tych herbicydach zastosowanych jesienią można to robić bez konieczności wykonywania orki i siać na takim stanowisku kukurydzę, len, zboża jare, no i oczywiście rzepak jary.
Metazachlor + dimetenamid-P
Herbicydem zawierającym te dwie substancje aktywne jest np. Butisan Avant, Butisan Duo i Springbok. Rzepak, w którym stosowano go jesienią można przesiać po wykonaniu głębokiej orki wiosną (na głębokość 15–20 cm). Wtedy można na tak przygotowanym stanowisku uprawiać bobik, groch, jęczmień jary, pszenicę jarą i standardowo, bo najbezpieczniej – rzepak jary.
Metazachlor + chinomerak
Te dwie substancje aktywne występują np. w herbicydzie Butisan Star, Butisan Top Sultan Top i Tazachmer. Przy konieczności przesiewu wymarzniętego rzepaku ozimego należy po tym herbicydzie wykonać orkę na głębokość 15 cm. Wtedy można na takim stanowisku uprawiać: bobik, buraki, groch, jęczmień jary, pszenicę jarą, ziemniaki, rzepak jary i inne rośliny kapustne oraz ziemniaki. Można uprawiać też owies, ale wtedy orka przedsiewna musi być głębsza – co najmniej 20 cm.
- Nauczką dla wielu plantatorów był rok 2012. Wtedy wiele plantacji rzepaku ozimego przesiano kukurydzą i niestety zdarzało się, że ta ładnie powschodziła i rosła do fazy 2–3 liści, a potem z niewiadomych przyczyn zaschła. W rzeczywistości przyczyna była wiadoma – herbicydy zastosowane jesienią w rzepaku
Chlopyralid
Substancja aktywna zawarta jest w herbicydach: Auksendy, Effigo, Faworyt, Helion, Hoder, Lontrel, Major. Ponieważ herbicydy można stosować w rzepaku jarym i innych kapustnych (także w gorczycy), buraku cukrowym i pastewnym, cebuli, kukurydzy, lnie, jęczmieniu jarym, pszenicy jarej, w roślinach sadowniczych i niektórych ozdobnych oraz na plantacjach wikliny, to bezpiecznie jest przesiać rzepak ozimy właśnie tymi gatunkami.
Chlomazon
Ta substancja aktywna herbicydów rzepakowych zawarta jest w środkach: Angelus, Boa, Brasiherb, Efector, Evea, Hadar, Kalif, Reactor, Szabla, Szpada. Rzepak nimi odchwaszczany po wykonaniu orki na głębokość co najmniej 10 cm można przesiać: bobikiem, bobem, cukinią, dynią, grochem, fasolą, kapustą, kukurydzą, ogórkami, pomidorami z rozsady, słonecznikiem, soją, rzepakiem jarym, ziemniakami, tytoniem i zbożami jarymi, ale uwaga! – z wyjątkiem jęczmienia.
Chlomazon + napropamid
Połączenie tych dwóch substancji występuje w herbicydzie Devrinol Top. Jeżeli były stosowane w rzepaku jesienią, to po wykonaniu orki na głębokość co najmniej 10 cm można na takim stanowisku uprawiać groch, kapustę, pomidory, rzepak jary, słonecznik i tytoń.
Propyzamid
Występuje w takich herbicydach, jak: Barclazy Propyz , Kerb, PPZ-400, Prince, Turbo Propyz. Po traktowanym tymi herbicydami rzepaku można uprawiać buraki, fasolę, groch, kukurydzę, rzepak jary i sałatę. Uwaga! – nie można uprawiać traw i zbóż. Zboża i trawy można uprawiać najwcześniej po upływie 6.–9. miesięcy od zastosowania herbicydów zawierających propyzamid.
Chlomazon + metazachlor
Takie połączenie występuje w herbicydach: Kalif Mega i Nimbus. Rzepak można przesiać po wykonaniu orki na głębokość 15 cm takimi gatunkami, jak: bobik, groch, kukurydza, len, soja, rzepak jary, pszenica jara i ziemniaki.
Aminopyralid + chlopyralid + pikloram
Te trzy substancje zawiera herbicyd Astor, Blast, Kliper, Mariner, Navigator. Rzepak możemy przesiać po wykonaniu orki na głębokość 10 cm i najlepiej nadają się wtedy takie rośliny jak: gorczyca, kukurydza, rzepak jary i zboża jare. Można też sadzić kapustę z rozsady.
Chlomazon + dimetachlor
Substancje zawiera herbicyd Brasan. Rzepak nim odchwaszczany jesienią trzeba zaorać na głębokość 10 cm. Można wtedy uprawiać bobik, bób, cukinię, dynię, kapustę, fasolę, groch, kukurydzę, pomidory z rozsady, pszenicę jarą, rzepak jary, słonecznik, soję, ziemniaki lub tytoń. Uwaga! – nie należy uprawiać buraków.
Graminicydy
Jeżeli stosowane były w rzepaku ozimym jesienią środki z tej grupy, to nie ma przeciwwskazań. Rzepak można przesiać każdą dowolną rośliną.
- Najbezpieczniejszym gatunkiem do przesiewu rzepaku ozimego jest oczywiście rzepak jary
Marek Kalinowski Zdjęcia Marek Kalinowski
Zdjęcie Główne Pixabay