Zgodnie z projektem, ugory te będzie można wykorzystać do produkcji żywności i pasz. Powodem odstępstwa jest potrzeba zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego w UE w obliczu konfliktu zbrojnego w Ukrainie.

W tym roku będzie można stosować herbicydy w uprawie bobowatych

Decyzja umożliwi uznanie gruntów ugorowanych za odrębne uprawy w ramach dywersyfikacji upraw lub za obszary proekologiczne EFA, nawet jeśli na takich gruntach będzie miał miejsce wypas, zbiór w celu produkcyjnym lub uprawa. Co bardzo ważne – na ugorach objętych odstępstwem w ramach obszarów EFA będzie można stosować środki ochrony roślin. A zatem, w tym roku będzie można zastosować herbicydy w uprawie bobowatych na gruntach EFA.

Przypomnijmy, że obowiązek utrzymania obszarów proekologicznych (z którego decyzją KE odstąpiono) dotyczy rolników posiadających więcej niż 15 ha gruntów ornych, z uwzględnieniem gruntów ornych niezgłoszonych do płatności. Rolnicy ci zobowiązani są do utrzymania obszarów proekologicznych na powierzchni odpowiadającej przynajmniej 5% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie.

• Bardzo uciążliwy i często odporny na herbicydy zbożowe wyczyniec polny można zdecydowanie łatwiej ograniczyć wprowadzając do zmianowania bobowate

PZPRZ walczy o to od lat

W Polsce obowiązuje szeroka lista elementów proekologicznych obejmująca także uprawy wiążące azot. To ważne, bo np. Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych od dawna postulował o możliwość zastosowania choć raz na gruntach EFA dawki herbicydu w uprawach bobowatych. W tym roku, wyjątkowo będzie wreszcie taka możliwość. Oczywiście szkoda, że na to odstąpienie nie zdecydowano się tydzień wcześniej, bo byłoby ono większą zachętą do uprawy bobowatych na obszarach EFA.

Bobowate można będzie zatem odchwaszczać, a paleta środków w różnych bobowatych jest spora. Często są to rejestracje małoobszarowe, co oznacza, że herbicyd stosujemy na własną odpowiedzialność i w takiej sytuacji warto na kilku metrach kwadratowych zrobić test zabiegu, przyjrzeć się reakcji chwastów i rośliny uprawnej pod kątem ewentualnej fitotoksyczności.

• Możliwość uprawy i ochrony roślin bobowatych na obszarach EFA, to wiele wymiernych korzyści: wysoki plon dzięki pozbyciu się konkurencyjnych chwastów, związany azot i mniejsze potrzeby jego zakupu, doskonałe białko paszowe na własne potrzeby lub sprzedaż, doskonałe stanowisko dla rośliny następczej

W uprawie bobiku bez trudu można pozbyć się chwastnicy jednostronnej

Na przykład, do odchwaszczania grochu jadalnego zarejestrowanych jest 11 herbicydów: Balatella Forte 150 EC, Bentamoc, Corum 502,4 SL, Focus Ultra 100 EC, Fusilade Forte 150 EC, Gransol Extra 480 SL, Stallion 363 CS, Stomp Aqua 455 CS, Wing P 462,5 EC i Zapora Liquid 455 CS. W bobiku zastosowań różnych herbicydów można znaleźć 67, w łubinach – 52, soi – 57. Jak widać, jest czym odchwaszczać bobowate.

W uprawie bobiku bez trudu można pozbyć się zachwaszczenia i skutecznie pozbyć się chwastnicy jednostronnej, gwiazdnicy pospolitej, przytulii czepnej, rdestu powojowego, maruny bezwonnej oraz samosiewów rzepaku. Jednak często zdarzają się komplikacje i podobnie jak w kukurydzy, pojawia się po pewnym czasie wtórne zachwaszczenie chwastami ciepłolubnymi.

EFA to szeroka paleta herbicydów zarejestrowanych w bobowatych

Warto przy okazji tej korzystnej dla rolników decyzji dotyczącej obszarów EFA przypomnieć, że dość szeroka paleta herbicydów zarejestrowanych w bobowatych, w tym w bobiku, pozwala się zmierzyć z problemem odporności wyczyńca polnego na herbicydy stosowane w zbożach.

Wyczyniec polny wykształcił biotypy odporne na niektóre substancje czynne herbicydów i są one stwierdzane przez naukowców na obszarze Polski. Z doniesień naukowych wynika, że chwast ten w Polsce wykazuje nawet tzw. odporność wielokrotną na herbicydy o różnych mechanizmach działania, zarówno na inhibitory ACC-azy (w klasyfikacji HRAC grupa A) jak i ALS. Wyczyniec jest w zbożach bardzo trudny do ograniczenia, bo jego nasiona stosunkowo wcześnie kiełkują jesienią (80% roślin chwastu wschodzi jesienią w terminie od sierpnia do listopada, ale reszta wschodzi dopiero wiosną). Chwast ten najlepiej czuje się, rozwija i najszybciej uodparnia na herbicydy w uprawie pszenicy ozimej. Uprawa bobowatych i ich odchwaszczanie substancjami czynnymi, których nie można stosować w zbożach, skutecznie wspiera zarządzanie odpornością chwastu i redukuje jego populację.

• To zdjęcie dobitnie pokazuje jak groźne są chwasty w bobowatych – w tym przypadku konkretnie w uprawie soi. Potrafią one całkowicie zagłuszyć roślinę uprawną

Fot. Marek Kalinowski
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 16/2022 na str. 38. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.