Rolnictwo powoduje negatywne zmiany w środowisku naturalnym i emisję gazów cieplarnianych. Odpowiedzią może być rolnictwo łączące produkcję z ochroną i odbudową ekosystemów. System żywnościowy świata oparty jest na rolnictwie. Jednak intensywna uprawa doprowadziła nie tylko wylesienia i przekształcenia gruntów, ale także przyczyniła się do zanieczyszczenia wody i powietrza. Aż 30% uwalnianych do atmosfery gazów cieplarnianych pochodzi z rolnictwa. 

Odpowiedzią na ten problem jest rolnictwo regeneracyjne, czyli uprawa, która chroni i odbudowuje grunty rolne i otaczające je ekosystemy. We wspólnym raporcie naukowców – przedstawicieli Europejskich Akademii Nauk – analizowano możliwości przekształceń w skali globalnej zgodnie z założeniami rolnictwa regeneracyjnego.  

Co to jest rolnictwo regeneracyjne?

Rolnictwo regeneracyjne - to taki model produkcji rolnej, który podnosi żywotność gleby i zwiększa jej potencjał do wychwytywania z atmosfery CO2, poprawia ilość i jakość plonów, pozwalając oszczędzać wydatki na nawozy i środki ochrony roślin.

Jak wynika z badania "Postrzeganie rolnictwa regeneracyjnego w Polsce" wykonanego przez firmę badawczą Martin & Jacob na zlecenie Banku BNP Paribas:

• 38 proc. rolników biorących udział w badaniu nie wiedziało czym jest rolnictwo regeneracyjne,
• także 38 proc. respondentów prawidłowo kojarzy rolnictwo regeneracyjne z ochroną środowiska, poprawą właściwości gleby oraz redukcją gazów cieplarnianych.

Za jakiś czas polscy rolnicy będą mogli uzyskiwać przychody ze sprzedaży tzw. kredytów węglowych, czyli prawa do sprzedaży 1 tony pochłoniętego przez glebę CO₂. Ale czy są świadomi, że taki kredyt istnieje? Z badania na próbie 595 rolników w styczniu-lutym 2022 r., wynika, że:

• 57 proc. badanych nigdy nie zetknęło się z tym pojęciem,
• 8 proc. deklaruje, że wie, co ono oznacza. 

Rolnictwo regeneracyjne to korzyści dla wszystkich

Zróżnicowane systemy rolnictwa regeneracyjnego mogą przynieść korzyści środowiskowe pod względem potencjału plonotwórczego gleby oraz nadziemnego składowania dwutlenku węgla i zwiększonej różnorodności biologicznej w gospodarstwach. Ich wpływ na plony, przychody i koszty produkcji zależą od sytuacji wyjściowej i konkretnego systemu. W wielu sytuacjach rolnictwo konserwujące może utrzymać plony i prowadzić do obniżenia kosztów produkcji. Dodanie ulepszaczy organicznych do upraw, które nie otrzymują nawozu, może zwiększyć plony.

Chociaż certyfikowana produkcja ekologiczna ogólnie zmniejsza plony upraw i zwierząt gospodarskich w porównaniu z dobrze zarządzaną produkcją nie-ekologiczną, zabezpieczenie premii ekologicznej zazwyczaj prowadzi do większej rentowności. Wpływ systemów rolno-leśnych na produkcję żywności jest ściśle związany z gęstością drzew i tym, czy drzewa dostarczają również paszę i żywność.

Dalszy rozwój rolnictwa regeneracyjnego może być wspierany przez działania na skalę międzynarodową, krajową i lokalną z udziałem decydentów, rolników, badaczy, konsumentów i osób zaangażowanych w łańcuch żywnościowy.

 

oprac. Natalia Marciniak-Musiał

na podstawie BNP Paribas

fot. pixabay