Źródłem infekcji czernią krzyżowych są resztki pożniwne

Pierwotnym źródłem infekcji czernią krzyżowych, według opisu choroby opracowanego przez specjalistów w IOR – PIB w Poznaniu są porażone nasiona i resztki pożniwne. Zarodniki konidialne tworzą się na powierzchni plam i rozprzestrzeniają się przez wiatr oraz deszcz. Grzyb wnika do rośliny przez kutikulę i szparki oddechowe.

Porażone liście stopniowo tracą zdolność asymilacyjną i obumierają, mogą też stanowić źródło infekcji dla łuszczyn. Porażone łuszczyny szybciej zasychają, a nasiona osypują się. Nasiona są słabiej wykształcone, często znacznie zasiedlone powierzchniowo i wewnętrznie przez patogeny.

Czerń krzyżowych bardzo groźna dla rzepaku jarego

Z metod agrotechnicznych ograniczających czerń krzyżowych należy wymienić płodozmian, niszczenie resztek pożniwnych poprzez staranne wykonanie podorywki i głębokiej orki, stosowanie przerwy w uprawie rzepaku i innych roślin kapustnych przez co najmniej 3–4 lata, izolację przestrzenną form jarych rzepaku od ozimych, optymalne nawożenie oraz ograniczanie populacji szkodników.

Zazwyczaj z silną infekcją czernią krzyżowych mamy do czynienia przy wysokiej wilgotności i temperaturach około 20oC. Jeżeli zagrożenie czernią krzyżowych jest w gospodarstwie stałe, warto poszukiwać odmian o większej odporności. Ostatecznym rozwiązaniem jest oczywiście ochrona fungicydowa, w której pierwsze miejsce zajmuje zaprawianie nasion i opryskiwanie fungicydami po przekroczeniu progu szkodliwości.

Najważniejsze są zdrowe łuszczyny

Termin zabiegu oczywiście ten wiosenny na tzw. opadanie płatków przeciwko zgniliźnie twardzikowej, czerni krzyżowych i szarej pleśni jest bardzo umowny i zależy w dużym stopniu od wyboru fungicydu i zaleceń jego producenta, a także od rzeczywistego zagrożenia chorobami i przebiegu pogody.

Czerń krzyżowych zwalcza się zasadniczo od momentu opadania pierwszych płatków kwiatowych do wytworzenia pierwszych łuszczyn (BBCH 65–71). Jeżeli to ona jest na plantacji głównym zagrożeniem zabieg można wykonać w końcu kwitnienia. Jeżeli groźniejsza ma być zgnilizna twardzikowa wskazany byłby termin wcześniejszy jeszcze przed pełnią kwitnienia. Jeżeli jednak w okresie kwitnienia pogoda jest deszczowa, to zabieg przeciwko czerni krzyżowych powinien być przeprowadzony w pełni tej fazy do momentu opadania pierwszych płatków. W przypadku pogody suchej, gdy opady mogą wystąpić później, wówczas zabieg przeprowadzamy w momencie pojawienia się pierwszych łuszczyn.

Oczywiście z czernią krzyżowych można i niekiedy trzeba walczyć (o ile jest taka konieczność wynikająca z obserwacji i z przekroczenia progu szkodliwości) już jesienią w fazie 4–8 liści (BBCH 14–18), gdy 20–30% liści posiada objawy chorobowe powodowane przez Alternaria spp. i wczesną wiosną po ruszeniu wegetacji w fazie formowania łodyg, gdy na 15–20% liści stwierdza się plamy charakterystyczne dla sprawcy (BBCH 31–32). Najczęściej zadanie ochronne spełniają zabiegi celowane w tych terminach w zdecydowanie groźniejszą dla plonowania rzepaku suchą zgniliznę kapustnych.