W tej ważnej sprawie, w imieniu rolników i Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych, z pisemną prośbą rozpatrzenia wniosku z dnia 28 września br. o zezwolenie jednorazowe na 120 dni dla produktu Karate Zeon 050 CS w uprawie jęczmienia ozimego wystąpił Stanisław Kacperczyk do Niny Dobrzyńskiej, dyrektor Departamentu Klimatu i Środowiska w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 14 października br. Stanisław Kacperczyk osobiście doręczył do ministerstwa dowód opłaty za złożenie wniosku i projekt etykiety. Uzupełniono też brakujące podpisy pod wnioskiem i przedstawiono dodatkowe argumenty merytoryczne.

Wniosek z konkretnymi argumentami

We wniosku Stanisława Kacperczyka czytamy:

”W imieniu Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych zwracam się z uprzejmą prośbą o rozpatrzenie wniosku o zezwolenie jednorazowe na 120 dni dla produktu Karate Zeon 050 CS w uprawie jęczmienia ozimego.

W chwili obecnej rolnicy pozostali bez możliwości jesiennej ochrony jęczmienia ozimego przed mszycami, które przenoszą wirusa żółtej karłowatości jęczmienia (Barley yellow dwarf virus, BYDV). Wirus ten jest jednym z najgroźniejszych w uprawie jęczmienia powodując żółknięcie liści, skarłowacenie roślin oraz nasilenie krzewienia. Obserwowane od kilku lat jesienią i wczesną zimą wyjątkowo korzystne warunki dla rozwoju mszyc, sprzyjające masowym pojawom i długiemu żerowaniu powodują, że metody niechemiczne nie mogą być jedynymi metodami ochrony jęczmienia.

Zatem jesienne nasilenie występowania żółtej karłowatości jęczmienia jest wyjątkowo duże, a jedynym skutecznym sposobem zapobiegania przenoszeniu przez mszyce cząstek wirusa jest ochrona insektycydowa.

W przypadku silnego porażenia, które powoduje zmniejszenie masy korzeniowej, żółknięcie roślin i zmiany w pokroju roślin, nie ma szansy na uratowanie uprawy i konieczne jest jej zaoranie.

Produkt, o który wnioskujemy jest zarejestrowany do zwalczania mszyc jesienią w innych uprawach zbożowych i jest dostępny na rynku, co może ułatwić dostęp do tego produktu w związku z późno złożonym wnioskiem.

Zdajemy sobie sprawę, że wniosek jest składany już jesienią i dotyczy jesiennego zastosowania, ale biorąc pod uwagę tegoroczne późne zasiewy (jęczmień jest jak na razie wysiany tylko w nielicznych regionach) oraz występującą od kilku lat łagodną zimę, zagrożenie żerowaniem mszyc będzie miało miejsce jeszcze przez najbliższe 3 miesiące. Mszyce żerują bowiem do momentu, gdy temperatura spada poniżej -6 st. C.

Apelujemy o pozytywne rozpatrzenie naszego wniosku, ponieważ zwiększy to szanse producentów rolnych na zapobiegnięcie szkodom w uprawie jęczmienia ozimego.

Z poważaniem

Stanisław Kacperczyk, Prezes Zarządu PZPRZ”

BYDV jest problemem bardzo poważnym

Jak wspomniałem, Stanisław Kacperczyk uzupełnił jeszcze ten wniosek o dodatkowe argumenty związane ze skalą problemu i obszarem występowania zagrożenia. Mszyce będące wektorami BYDV występują na całym obszarze Polski, we wszystkich rejonach, gdzie uprawiany jest jęczmień ozimy. Województwami z największą koncentracją uprawy jęczmienia ozimego są: wielkopolskie, opolskie, dolnośląskie i zachodniopomorskie, a także lubuskie, lubelskie, mazowieckie, kujawsko-pomorskie i łódzkie. Jeżeli chodzi o aktualnie zarejestrowane insektycydy do stosowania nalistnego do jesiennego zwalczania mszyc wektorów BYDV w jęczmieniu ozimym, to brak jest takich środków. Rejestracje dla 6 środków zalecanych do stosowania od fazy 2 liścia, czyli w terminie jesiennym wygasły, bo te środki zawierające zeta-cypermetrynę były dopuszczone do sprzedaży do 31 lipca 2021 r. i tylko rolnicy dysponujący ich zapasami mogą je stosować do końca lipca 2022 r. Ale przecież nikt środków ochrony nie kupuje na zapas, a tylko wtedy, kiedy pojawia się problem na polu.

Środek Karate Zeon 050 CS zawierający lambda-cyhalotrynę miał w ostatnich latach jednorazowe zezwolenie na czasowe stosowanie w jęczmieniu ozimym i jego skuteczność jest potwierdzona. W etykiecie środka jest ponadto jego rejestracja na mszyce będące wektorami w pszenicy ozimej i jęczmieniu jarym. Jęczmień ozimy nie jest uwzględniony, a właśnie w tym gatunku problem żółtej karłowatości jęczmienia jest największy i można go opanować jedynie zwalczając mszyce we wczesnych fazach rozwojowych roślin.

W momencie pojawienia się mszyc infekcyjnych i braku ochrony, plantacje wiosną nadają się w większości do likwidacji. Infekcje jesienne potrafią ograniczyć plon jęczmienia nawet o 60–70%, jeżeli infekcja wystąpi we wczesnych fazach rozwojowych. Plantacja taka jest bardzo trudna do prowadzenia i rolnicy często decydują się na jej likwidację. Zainfekowane rośliny są także bardziej narażone na przemarzanie, nierówno dojrzewają przez co spada jakość ziarna. Jęczmień zainfekowany jest osłabiony, bardziej podatny na presję chorób grzybowych i trudno do osłabionych plantacji dostosować optymalną technikę nawożenia.

Popieramy wniosek Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych i tak jak jego prezes Stanisław Kacperczyk i wielu plantatorów jęczmienia ozimego liczymy, że zostanie rozpatrzony szybko i pozytywnie.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał na podstawie artykułu Marka Kalinowskiego pt. Ważne!!! – jęczmień ozimy pozbawiony ochrony, który ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 44/2021 na str. 19.
Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.

Zdjęcie: arch. red. (M. Kalinowski)