Jakie skutki powoduje wyleganie zboża?
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Jakie skutki powoduje wyleganie zboża?

12.03.2020autor: Marek Kalinowski

Czynnikiem sprawczym wylegania są oczywiście silne wiatry i intensywne opady pochodzenia burzowego. Jeżeli wyleganie zbóż nastąpi we wczesnych fazach rozwojowych, rośliny mogą się podnieść i wykształcić plon.

Z artykułu dowiesz się

  • Co jest dużym zagrożeniem dla jakości plonu?
  • Czy można wykorzystać porośnięte zboże na paszę?
A jakie są skutki tego zjawiska? Co i ile możemy stracić, jeżeli nie wykorzystaliśmy agrotechnicznych instrumentów wpływających na obniżenie podatności łanu na wylegnięcie?

Gromadzenie się pary wodnej bardzo groźna dla jakości plonu

Zależnie od tego, czy nastąpi wyleganie korzeniowe czy źdźbłowe oraz od gatunku zboża, od terminu i fazy rozwojowej, w którym wystąpi to niekorzystne zjawisko, straty w plonie ziarna mogą sięgnąć ponad 40%. Te największe występują zwykle w życie, które wylegnie przed kłoszeniem albo w fazie kwitnienia. Żyto jest najbardziej wrażliwe na wyleganie w fazie kwitnienia, pszenica w fazie kwitnienia i w fazie „pół ziarna”, owies przed kłoszeniem, a jęczmień podczas kwitnienia i w fazie dojrzałości mlecznej. Ta wrażliwość przekłada się oczywiście na konkretne straty  plonów i jeszcze większe straty w zakresie jakości ziarna.

r e k l a m a
Każdy rolnik ma świadomość, że wyleganie może bardzo silnie wpłynąć na poziom i jakość osiąganych plonów zbóż, a poza tym bardzo utrudnia i spowalnia zbiór. Jeżeli wyleganie zbóż nastąpi we wczesnych fazach rozwojowych, rośliny mogą się podnieść i wykształcić plon. Jeżeli jednak wylegnięcie będzie silne, rośliny podniosą się tylko częściowo i wykształcą poślednie ziarno.  W obu przypadkach bardzo groźne dla plonu i jego jakości staje się nadmierne gromadzenie pary wodnej. Brak przewiewu w wylegniętym łanie i nadmiar wilgoci, to prosta droga do szybkiego i silnego porażenia przez choroby. Roślinom brakuje też dostępu powietrza, co utrudnia oddychanie. Brakuje też dostępu światła, co uniemożliwia  należytą asymilację.

Wyleganie to nie tylko niższy plon, i kłopoty ze zbiorem. Najgorsze jest obniżenie jakości ziarna i co gorsza  możliwość jego porastania na pniu
  • Wyleganie to nie tylko niższy plon, i kłopoty ze zbiorem. Najgorsze jest obniżenie jakości ziarna i co gorsza  możliwość jego porastania na pniu

Porośnięte i dosuszone ziarno zbóż jest dobrą paszą dla zwierząt

Niezależnie od terminu i przyczyny wylegnięcia  zbóż zawsze mamy do czynienia ze znacznym spadkiem plonu i jego jakości. Dodatkowo dochodzi tutaj nierównomierne dojrzewanie i bardzo duże problemy ze zbiorem mechanicznym. Ziarno z łanów wylegniętych zawsze dojrzewa i nalewa się bardzo nierównomiernie, a w czasie zbioru zawiera więcej wody i zwykle musi być dosuszone. Wątpliwe jest, aby pszenica z plantacji w dużej mierze wylegniętej trzymała parametry jakościowe. Spadek jakości jest konsekwencją zakłócenia transportu składników pokarmowych  do ziarniaków, co ma wpływ na masę tysiąca ziaren, zwartość białka i pozostałe parametry jakościowe.

Wilgotność w łanach wylegniętych rozwojowi chorób sprzyja w ostatnim etapie rozwoju generatywnego porastaniu ziarna w kłosach. Najbardziej wrażliwe na to jest żyto. Jeżeli zdarzy się nam taki problem to,  niestety, takie ziarno możemy przeznaczyć tylko na paszę. Powinniśmy wykorzystać wszelkie możliwości techniczne gospodarstwa, aby je dosuszyć. Porośnięte i dosuszone ziarno wszystkich zbóż jest dobrą paszą dla wszystkich gatunków zwierząt – poza żytem. Ziarno żyta zawiera pewne substancje antyżywieniowe  i jeżeli porośnie, po dosuszeniu można je wykorzystywać w zasadzie tylko w żywieniu przeżuwaczy i to w ograniczonych ilościach.
Marek Kalinowski
Zdjęcie w tekście: Marek Kalinowski
Zdjęcie główne: Pixabay
autor Marek Kalinowski

Marek Kalinowski

Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”

<p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; font-size: medium; font-family: Cambria;">Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”.</p>

przeczytaj inne artykuły tego autora
r e k l a m a
r e k l a m a

Przeczytaj także

Susza 2020: Jak skutecznie zapobiegać skutkom suszy w polskim rolnictwie?

Ostatnia zima była w Polsce najsuchsza i najcieplejsza odkąd są przeprowadzane pomiary meteorologiczne. Tak niskiej wilgotności gleby jak w kwietniu br. jeszcze nie było. Co trzeba zmienić, żeby efektywnie przeciwdziałać skutkom suszy w polskim rolnictwie? 

czytaj więcej

Skracanie źdźbła jest dobry zabezpieczeniem przed wyleganiem

Przez Polskę często przechodzą  ekstremalne zjawiska pogodowe, których skutki bywają opłakane. Silne wiatry, nawałnice bądź gradobicia prowadzą najczęściej do wylegania zbóż, ale także wylegania rzepaku, kukurydzy, traw nasiennych i roślin bobowatych.

czytaj więcej

Jak rozpoznać optymalne fazy na skracanie pszenicy?

W pszenicy kluczowa dla wykonania zabiegu skracania jest faza BBCH 31 (faza strzelania w źdźbło, kiedy to pierwsze kolanko znajduje się co najmniej 1 cm nad węzłem krzewienia). Ten optymalny termin trzeba umieć rozpoznać. Faza rozpoczyna się najpierw na najsilniejszym źdźble, czyli pędzie głównym.

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)