Czas na wiosenne dokarmianie ozimin
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Czas na wiosenne dokarmianie ozimin

01.04.2020autor: Marek Kalinowski

Dokarmianie dolistne roślin staje się standardem technologii uprawy. Najważniejsze jest dostarczenie roślinom tą drogą mikroelementów, bo dolistnie możemy zaspokoić właściwie ich całe zapotrzebowanie. W praktyce rzadko stosuje się tylko mikroelement, ale w tym samym zabiegu także siarkę i magnez, często azot, a niekiedy fosfor i potas.

Z artykułu dowiesz się

  • Dlaczego warto stosować dokarmianie dolistne roślin ?
  • Kiedy najlepiej dokarmiać zboża ?
  • Jak dokarmiać rzepak ? 
Mając to na uwadze trzeba pamiętać o stosowaniu bezpiecznych stężeń (mniejszych niż produktów stosowanych solo) i znać zasady tworzenia mieszanin (kolejność dodawania środków). To wszystko trzeba zgrać z warunkami pogodowymi. Przestrzegam jednak, aby nie kombinować ze zbyt złożonymi mieszaninami, a jeżeli je tworzymy warto zapoznać się z dostępnymi zaleceniami producentów nawozów dolistnych i środków ochrony roślin.

Zaleca się dokarmianie zbóż w dni pochmurne o dużej wilgotności powietrza

Zboża ozime powinniśmy dokarmiać dolistnie makro- i mikroelementami w najbardziej wrażliwych fazach plonotwórczych, czyli w okresach ich krytycznego zapotrzebowania na składniki pokarmowe. Tworząc założenia do programów dokarmiania dolistnego zbóż ozimych powinniśmy dopasować je przede wszystkim do planu nawożenia azotem i dobierać te składniki mineralne, które zwiększają efektywność azotu. Program dokarmiania powinien uwzględniać cel produkcji zbóż. Inaczej bowiem należy dokarmiać zboża jakościowe (np. pszenicę chlebową), inaczej zboża paszowe.

r e k l a m a
Co do okresów krytycznych w pszenicy ozimej wiosną jest to: środek krzewienia (w słabych łanach krzewienie pobudzi azot, fosfor, magnez, siarka i biostymulatory), pełnia krzewienia (azot, siarka, magnez i miedź przysłużą się stabilizacji liczby pędów i wzrostowi liczby kłosków w kłosach), pełnia strzelania w źdźbło i rozwój kłosa (azot, magnez i siarka zmniejszą redukcję kłosków i kwiatków w kłosku), kłoszenie (w tej fazie pszenica dokarmiona azotem, siarką i magnezem, a także fosforem i biostymulatorami będzie optymalizowała warunki nalewania ziarna zwiększając MTN i zawartość azotu w ziarnie), dojrzałość mleczna (azot wspomagany magnezem, siarką, fosforem i potasem podniesie zawartość białka w ziarnie). Teraz, w pełni krzewienia składniki zastosowane dolistnie powinny podnieść pobieranie azotu z gleby, a zatem, w pierwszej kolejności należy pszenicom jakościowym dostarczyć magnez i siarkę (roztwór siarczanu magnezu) oraz miedź (rośliny dobrze odżywione miedzią zawierają więcej glutenu o lepszej wartości wypiekowej), a na stanowiskach pszenicy po zbożach, należy uwzględnić mangan.

W uprawie zbóż ozimych na paszę najbardziej liczy się wielkość plonu i zawartość białka w ziarnie. W dokarmianiu także liczy się taki dobór składników, który będzie wspomagał działanie i efektywność azotu. Poza ważną w dokarmianiu siarką i magnezem oraz miedzią, w jęczmieniu ważny jest mangan i cynk. Siarkę i magnez w formie siarczanu magnezu stosujemy w 5% roztworze. Pamiętajmy, że jeżeli wskazane jest dodanie roztworu mocznika w miarę starzenia się roślin powinien być mniej skoncentrowany. Z początkiem wiosennej wegetacji może mieć stężenie 8–10%, później coraz niższe schodzące do 4%. Jak wspomniałem, nie pokryjemy dolistnym nawożeniem pełnego zapotrzebowania zbóż na makroelementy. Stosując dokarmianie przez liście pamiętajmy, że o efekcie zabiegu decydują w dużej mierze warunki pogodowe w czasie aplikacji. Zaleca się wykonanie dokarmiania w dni pochmurne o dużej wilgotności powietrza. Należy unikać zabiegów dokarmiania w czasie pogody suchej, ciepłej i słonecznej. Najlepiej jest wtedy wykonać zabieg wieczorem. Należy uważać też na ewentualne przymrozki.

Niedobór miedzi dotyka przede wszystkim zboża. Prowadzi do uszkodzenia chloroplastów, co skutkuje  zwijaniem się najstarszych liści wzdłuż włókien, ich bieleniem i ostatecznie zamieraniem. Na glebach torfowych niedobór miedzi nazywany jest chorobą nowin i w tym przypadku objawia się żółknięciem i bieleniem wierzchołków młodych liści zbóż
  • Niedobór miedzi dotyka przede wszystkim zboża. Prowadzi do uszkodzenia chloroplastów, co skutkuje  zwijaniem się najstarszych liści wzdłuż włókien, ich bieleniem i ostatecznie zamieraniem. Na glebach torfowych niedobór miedzi nazywany jest chorobą nowin i w tym przypadku objawia się żółknięciem i bieleniem wierzchołków młodych liści zbóż 

Rzepak także ma kilka okresów krytycznego zapotrzebowania

Wiosenne dokarmianie rzepaku wg większości programów zalecane jest w dwóch terminach – pierwsza aplikacja w fazie rozety, druga, w fazie zielonego pąka. Taki powinien być program minimum, ale jak zalecają fachowcy, lepiej zaplanowaną na wiosnę ilość mikroelementów aplikować nie w dwóch, ale w jak największej ilości wjazdów w pole. Tak jak w zbożach również w rzepaku jest kilka okresów krytycznego zapotrzebowania roślin. Wiosną to: ruszenie wegetacji do końca fazy rozety (poza fosforem i azotem ważny dla regeneracji i rozwoju powierzchni asymilacyjnej jest magnez z siarką, bor, mangan, molibden i biostymulatory), faza pąkowania poza wymienionymi wcześniej ważne dla rozwoju pędów bocznych, pąków kwiatowych i dla rozwoju łuszczyn są także żelazo i miedź, faza kwitnienia (zawiązywanie łuszczyn i nasion oraz ich wzrost i MTN wspomagane są przez azot, fosfor, bor, żelazo i biostymulatory), formowanie łuszczyn (w tej fazie w ograniczaniu redukcji łuszczyn i nasion w łuszczynach szczególną rolę ma azot i fosfor).

To są okresy krytyczne i stosowanie dokarmiania wymienionymi składnikami ma sens na początku tych okresów. Pamiętajmy też, że generalnie rzepaku po kwitnieniu nie dokarmia się, a jedynym wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, kiedy rośliny mają słaby aparat asymilacyjny i rebomilizacja azotu z liści do łuszczyn będzie upośledzona.

Wtedy zastosowanie azotu ograniczy redukcję łuszczyn i nasion oraz spowoduje lepsze ich wypełnienie. Ilość wiosennych zabiegów dokarmiania tak zbóż, jak i rzepaku zależy od przebiegu pogody oraz obserwowanego stanu dożywienia. Nie należy dokarmiać roślin na siłę. W przypadku rzepaku, z uwagi na duże znaczenie boru, a jednocześnie jego niekorzystny wpływ na pH cieczy roboczej, lepiej jest stosować go częściej w mniejszych dawkach. Całości mikroelementów, w tym wspomnianego niezwykle ważnego dla rzepaku boru, możemy dostarczyć przez liście. Rzepak potrzebuje dużo boru, a jak wskazują badania, ponad 80% gleb w Polsce odznacza się niską naturalną zasobnością w ten składnik. Drugim niezwykle ważnym dla rzepaku mikroelementem jest mangan, szczególnie kiedy pod rzepak przeznacza się w gospodarstwie najlepsze gleby o pH powyżej 6. Mangan jest bowiem mikroelementem, który na glebach o wyższym pH staje się po prostu niedostępny z gleby dla roślin. Mikroelementami o mniejszym znaczeniu niż bor i mangan, ale bardzo ważnymi przy wysokim plonowaniu rzepaku są też: miedź, molibden, cynk i żelazo.

Ostry niedobór magnezu cechują rozjaśnienia i zżółknięcia występujące między naczyniami starszych liści (nerwy są silnie zielone). Zanim wystąpi ostry niedobór na brzegach starszych liści rzepaku pojawiają się chlorozy
  • Ostry niedobór magnezu cechują rozjaśnienia i zżółknięcia występujące między naczyniami starszych liści (nerwy są silnie zielone). Zanim wystąpi ostry niedobór na brzegach starszych liści rzepaku pojawiają się chlorozy
Marek Kalinowski
Zdjęcia: Marek Kalinowski
Zdjęcie główne: Pixabay
autor Marek Kalinowski

Marek Kalinowski

Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”

<p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; font-size: medium; font-family: Cambria;">Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”.</p>

przeczytaj inne artykuły tego autora
r e k l a m a
r e k l a m a

Przeczytaj także

Kiedy i jak dokarmiać zboża jare?

Niedawno przypominaliśmy zasady dokarmiania ozimin wiosną (zbóż ozimych i rzepaku ozimego). Wdzięczne za dokarmianie są także zboża jare. Generalnie w rozwoju wszystkich zbóż z mikroelementów najważniejszymi są miedź i mangan. Miedź (najlepiej z siarką i magnezem) powinniśmy stosować w dobrze prowadzonych i dożywionych łanach. W zbożach np. zbyt rzadkich, warto rozszerzyć dokarmianie o mangan (zwłaszcza w owsie) i cynk.

czytaj więcej

Pozytywne efekty łaskawej zimy i jesiennego nawożenia w uprawach rzepaku ozimego

Minęło  pięć miesięcy i, tak jak obiecaliśmy, wracamy na plantację rzepaku do gospodarstwa państwa  Peciów do Lipówki. Jest 5 marca, piękny słoneczny dzień, temperatura powietrza wynosi 13oC, temperatura gleby w strefie korzeniowej to 2,9oC. Zmierzyliśmy od razu orientacyjne pH gleby, jest ono na poziomie 6,5 więc nie ma się o co martwić, można tylko gospodarza pochwalić, że tak dba o swój warsztat pracy.

czytaj więcej

Zboża ozime - lista 27 nowych odmian

W dniu 25 lutego 2020 roku w siedzibie COBORU w Słupi Wielkiej odbyło się ósme posiedzenie Komisji ds. rejestracji odmian roślin zbożowych w kadencji 2017–2020. Posiedzenie Komisji poprzedzone zostało spotkaniem członków Komisji z przedstawicielami jednostek zgłaszających odmiany i zaproszonymi użytkownikami odmian zbóż, na którym mieli oni możliwość przedstawienia swoich uwag oraz dodatkowych informacji i argumentów w odniesieniu do odmian zbóż ozimych, będących przedmiotem opiniowania przez Komisję.

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)