Z artykułu dowiesz się
- Jak odebrać ziemię od dzierżawcy, który nie chce zrezygnować?
- Jak usunąć bezumownego użytkownika Twoich gruntów?
- Kiedy i czy możesz zastosować rozwiązanie siłowe?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Strona główna>Artykuły>Obrót ziemią, dzierżawa, KOWR>Umowa dzierżawy>Bezumowny na Twoim gruncie? Jak go wyrzucić?
Bezumowny na Twoim gruncie? Jak go wyrzucić?
19.01.2021autor: adw. Łukasz Opaliński
Co robić, gdy na Twoim gruncie zaczął panoszyć się bezumowny gospodarz? Albo, gdy dzierżawca nie chce zejść z pola? Wyrzucać ich siłą?
Co począć, gdy chcemy, będąc właścicielem nieruchomości, przed terminem zakończyć umowę dzierżawy i odzyskać grunt? Albo gdy ktoś wchodzi na nasz grunt bez pytania i żadnej umowy i zaczyna go użytkować nie płacąc nam nic w zamian? Uwaga:
- właściciel nieruchomości jak najbardziej jest chroniony przez przepisy, ale
- ten, który użytkuje jego grunt w trakcie biegu terminu wypowiedzenia umowy dzierżawy lub użytkującego ziemię bezumownie w pewnych sytuacjach – również chroniony jest przez prawo.
Naruszenie tych praw przez właściciela może go słono kosztować. Dlatego trzeba postępować racjonalnie i nie podejmować samowolnych działań.
Bezumowne korzystanie
Niezależnie od bezwzględnego uprawnienia właściciela każdej nieruchomości do jej posiadania i władania nią, działania właściciela nie mogą naruszać praw podmiotu bezumownie korzystającego z nieruchomości.
Takiemu bezumownemu użytkownikowi przysługują uprawnienia związane z ochroną posiadania oraz roszczenie o naprawienie szkody powstałej w konsekwencji naruszenia posiadania. Te roszczenia aktualizują się, gdy właściciel samowolnie próbuje odebrać zajęty bezumownie teren.
r e k l a m a
Zakończenie dzierżawy
Gdy właściciel zamierza wypowiedzieć umowę dzierżawy, musi pamiętać, że obowiązują pewne terminy, po upływie których dopiero dzierżawca może opuścić grunt:
- w przypadku braku odmiennej umowy, dzierżawę gruntu rolnego można wypowiedzieć na jeden rok naprzód na koniec roku dzierżawnego (w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony);
- umowa dzierżawy zawarta na czas określony może być wypowiedziana, ale wyłącznie wówczas, gdy taka możliwość przewidziana została w jej treści – właściciel musi odczekać okres biegu wypowiedzenia lub czas do końca terminu obowiązywania umowy;
- w związku z powyższym właściciel wcześniej nie ma prawa przejąć gruntu bez zgody dzierżawcy, inaczej naraża się z jego strony na roszczenia odszkodowawcze.
Naruszenie posiadania
Do naruszenia posiadania dochodzi przez czynność faktyczną polegającą na fizycznym wkroczeniu w granice cudzego władztwa. Uwaga: przepis przewiduje bezwzględny zakaz naruszania posiadania, przy czym odnosi się to do:
- każdego posiadania, tak samoistnego jak i zależnego,
- zarówno w dobrej, jak i w złej wierze,
- a także posiadania zgodnego z prawem i nieodpowiadającego prawu,
- niewadliwego oraz nabytego w sposób wadliwy (samowolnie wbrew woli dotychczasowego posiadacza).
Zakaz naruszania posiadania obowiązuje każdego, zarówno osobę trzecią, jak i uprawnionego. Oznacza to, że nawet właścicielowi nie wolno samowolnie naruszać posiadania wykonywanego bezprawnie przez inną osobę względem jego rzeczy.
Jest to dość irytujące, jeśli Ty – właściciel – nie możesz wkroczyć na swój grunt, którego nie chce Ci oddać dzierżawca.
Co może wtedy właściciel?
Co może właściciel?
Jeżeli właściciel nieruchomości został pozbawiony władztwa nad rzeczą, przez kogoś, kto następnie korzysta z tej nieruchomości, albo nie opuścił gruntu po zakończeniu umowy dzierżawy, wówczas może domagać się od osoby naruszającej jego prawo zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.
Przysługuje mu także prawo wystąpienia do sądu z roszczeniem o wydanie gruntu. Tylko wyrok sądowy uprawniać go będzie do pozbycia się niechcianego użytkownika.
Nie jest też do końca tak, że właściciel jest bezbronny w sytuacji, gdy ktoś wchodzi na jego teren i zaczyna z niego korzystać.
Prawo dopuszcza, aby pokrzywdzony przywrócił naruszone posiadanie – o ile będzie działał „niezwłocznie”, tj. w krótkim czasie po utracie posiadania.
Należy wskazać, że zastosowanie dozwolonej samopomocy lub obrony koniecznej jest zasadniczo wykluczone w wypadku naruszeń o charakterze trwałym, które nie ustają, a ich odparcie nie byłoby możliwe bez stosowania przemocy wobec osób.
Warto pamiętać, że dokonywane z przekroczeniem dozwolonej samopomocy „odbieranie swojej rzeczy” posiadaczowi przez osobę uprawnioną z tytułu prawa podmiotowego, bez wykorzystania drogi sądowej, jest samowolnym naruszeniem cudzego posiadania.
Adw. Łukasz Opaliński
Dolnośląska Izba Rolnicza
Podstawa prawna: Kodeks cywilny
Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.
adw. Łukasz Opaliński
Łukasz Opaliński, adwokat, prawnik Dolnośląskiej Izby Rolniczej
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a