O tym czy po nowelizacji program azotanowy polepszy byt rolnika, czy nie, trudno jeszcze powiedzieć. Mamy na razie projekt i na pierwszy rzut oka wygląda on obiecująco.

Ministerstwo Infrastruktury, bo to ono jest odpowiedzialne za przygotowanie programu, gdyż zarządza kwestią wód w Polsce, przygotowało projekt zmian w rozporządzeniu Rady Ministrów. Zmiany te obejmować będą m.in.:

• uszczegółowienia spraw ilości azotu pobieranego z plonem upraw;
• nieco innego podejścia do sprawy norm azotu w glebie wykorzystywanych w obliczeniach;
• teoretycznie prostszego wyliczania dawek azotu;
• uwzględnienia spraw nawożenia osadami ściekowymi;
• uwzględnienia produkcji nawozów naturalnych przez kolejne gatunki zwierząt i uporządkowania spraw zawartości w nich azotu;
• wprowadzenia możliwości elastycznych terminów nawożenia.

To ostatnie zainteresuje najszerszą grupę rolników. Na czym to będzie polegać? W skrócie terminy stosowania nawozów pozostają bez zmian. Zatem nawozy będzie można stosować od 1 marca do października/listopada, w zależności od rodzaju nawozu i miejsca stosowania. Będzie jednak wprowadzona możliwość wcześniejszego (niż 1 marca) stosowania nawozu. Kogo i kiedy będzie ona dotyczyła?

Według projektu pomiędzy 1 lutego, a ostatnim dniem tego miesiąca będzie można stosować nawóz zawierający azot na terenie całego kraju, niezależnie od rodzaju produkcji, wielkości gospodarstwa czy rodzaju nawozu, w dawkach wynikających z planu nawożenia, jeżeli (dwie sytuacje):

• mamy uprawy ozime, trwałe, wieloletnie lub trwałe użytki zielone pod warunkiem, że na terenie powiatu, na którego jest większość gruntów gospodarstwa w ciągu pięciu dni poprzedzających stosowanie średnia temperatura przekroczyła próg 3 st. C;
• mamy pozostałe uprawy (zatem głównie jare) i temperatura na ww. terenie przekroczyła próg 5 st. C.

Przykładowo, jeżeli mamy gospodarstwo 60 ha, z czego większość gruntów jest na terenie powiatu obornickiego w woj. wielkopolskim i wg IMiGW średnia temperatura w wyniesie tam w dniach:

• 5.02.2023 – 3,6 st. C
• 6.02.2023 – 4,6 st. C
• 7.02.2023 – 3,2 st. C
• 8.02.2023 – 5,5 st. C
• 9.02.2023 – 6,3 st. C

to 10 lutego 2023 r. można będzie zastosować nawóz zawierający azot w roślinie ozimej (ale nie w jarej) na polach w powiecie obornickim, ale także na innych powiatach należących do tego samego właściciela (nawet jeśli na polach w innym powiecie temperatury nie spełniają powyższego warunku).

Natomiast gdy na tym samym obszarze temperatury będą rozkładać się następująco:

• 10.02.2023 – 6,6 st. C
• 11.02.2023 – 5,6 st. C
• 12.02.2023 – 4,2 st. C
• 13.02.2023 – 3,1 st. C
• 14.02.2023 – 2,8 st. C

to zastosowanie nawozu zawierającego azot 15 lutego 2023 r. będzie niedozwolone.

Informacje o temperaturach dla powiatów publikować będzie IMiGW na stronie internetowej. Podczas konsultacji padł wniosek, aby przekierowanie na te strony było ze stron ARiMR. Pracownicy ministerstwa przyjrzą się także kwestiom podnoszonym przez uczestników konsultacji, m.in.:

• sprawie pomiarów temperatur przez IMiGW jeszcze w ciągu ostatnich pięciu dni stycznia, aby możliwe było ewentualne stosowanie nawozów już od 1 lutego;
• nierozróżniania dla progu 3 st. C na rośliny ozime, ale na zasiane jesienią, gdyż często jesienią sieje się gatunki jare, np. jako przewódki, a obecny zapis powodowałby zakaz stosowania azotu w nich po spełnieniu kryterium termicznego;
• uwzględnienie stosowania osadów ściekowych i możliwość ich przechowywania na polu przed zastosowaniem;
• możliwość stosowania azotu na glebach trudnych, na których zastosowanie składnika podczas powierzchniowego rozmarzania w ciągu dnia jest technicznie niemożliwe, np. na madach żuławskich.

Kiedy przepisy wejdą w życie?

Rolników interesuje sprawa czy uda się wprowadzić te korzystne przepisy jeszcze przed wiosną? Piotr Piórkowski z Ministerstwa Infrastruktury przedstawił harmonogram działań.

– Do pierwszego sierpnia zakończymy trwające konsultacje społeczne. Do września dajemy sobie czas na ich analizę i na poprawki projektu. Ponieważ proces legislacyjny obejmuje kilka jednostek, a rozporządzenie jest aktem Rady Ministrów, to prace będą trwały do jesieni. Trudno w tej chwili powiedzieć, kiedy rozporządzenie wejdzie w życie, ale liczymy na to, aby był to listopad lub grudzień.

Konsultacje jeszcze trwają i można w nich wziąć udział. Są jeszcze dwa trzy terminy:

• 21.07.2022 r. godzina 10.00 Obliczenia dawek nawozów - rejestracja
• 27.07.2022 r. godzina 10.00 Podsumowanie konsultacji społecznych – rejestracja.

tcz