Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest służebność przesyłu?
- Jaki status ma bycie rolnikiem ryczałtowym w świetle ustawy o VAT?
- Czy rolnik ryczałtowy musi opłacić VAT od służebności przesyłu?
Osoby prowadzące wyłącznie działalność rolniczą są zwolnione z VAT. Formalnie zapis w tej sprawie brzmi:
- zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej,
- dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz
- świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.
- Status rolnika ryczałtowego nie wyklucza wykonywania innej niż rolnicza działalności gospodarczej, ale to wymaga już odrębnego jej rozliczenia.
W przypadku wykonywania działalności rolniczej i innej działalności może wystąpić sytuacja, w której jeden podmiot może łączyć dwa statusy:
- podatnika korzystającego ze zwolnienia w zakresie działalności rolniczej jako rolnik ryczałtowy i jednocześnie
- podatnika, który w odniesieniu do działalności, która nie jest działalnością rolniczą, może albo korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 113 ustawy o VAT albo
- w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia lub przekroczenia obrotu uprawniającego do zwolnienia – być podatnikiem VAT czynnym.
Co to jest służebność przesyłu?
Służebność przesyłu określa Kodeks cywilny (art. 3051). Pozwala ona korzystać przedsiębiorcy w oznaczonym zakresie z cudzej – w tym wypadku naszego rolnika – nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń.
Ale uwaga: urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Bez znaczenia czy będą do tego wykorzystywane słupy, rury czy kable.
Wynagrodzenie w zamian za służebność
Odpłatne ustanowienie służebności przesyłu wiąże się ze zobowiązaniem rolnika-właściciela gruntu, że będzie tolerować te media na swym polu. W zamian za wynagrodzenie.
Na gruncie ustawy o VAT, definicja działalności gospodarczej nie odnosi się do sposobu regulowania należności i bez względu na fakt, czy wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu wypłacane jest jednorazowo, czy okresowo, spełnia przesłankę świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej.
Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym. Zatem, otrzymane przez rolnika ryczałtowego od przedsiębiorcy świadczenie pieniężne stanowi wynagrodzenie za usługę, dającą wypłacającemu bezpośrednie korzyści w postaci możliwości korzystania w oznaczonym zakresie z gruntu, a tym samym podlega opodatkowaniu VAT.
Zwolnienie podmiotowe
Rolnik jednak będzie mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ustawy o VAT, tzn. dopóki wartość sprzedaży nie przekroczy łącznie w roku podatkowym kwoty 200 000 zł, przy czym do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
Podsumowując: rolnik ryczałtowy, nieprowadzący działalności gospodarczej, za uzyskanie pieniędzy od przedsiębiorstwa, które ma służebności przesyłu na gruncie rolnika nie będzie zobowiązany:
- do naliczenia i zapłaty podatku VAT;
- do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego dla celów podatku VAT, ani obowiązku wystawienia faktury.
Marta Koniewska
Tax Advisors Group
Podstawa prawna:
- Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
- Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 lipca 2020 r. sygn. 0112-KDIL1-2.4012.177.2020.2.AG
Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.