Według Ministerstwa Polityki Rolnej i Żywnościowej, Ukraina, jako jeden z wiodących światowych producentów i eksporterów zbóż i nasion oleistych, stanęła w obliczu znacznego spadku produkcji roślinnej w ubiegłym roku. Zbiory głównych rodzajów zbóż, takich jak pszenica, kukurydza i jęczmień, a także nasion oleistych, czyli słonecznik, soja i rzepak, wyniosły prawie 65 milionów ton. To prawie o 40% mniej niż rok wcześniej.

Spadek eksportu produktów rolnych z Ukrainy

Jednak pomimo znacznego spadku produkcji eksport pozostał stabilny, na poziomie 60 mln ton wyeksportowanych w 2022 roku. W stosunku do 2021 r. spadł o 13%. Ta stabilność eksportu wynika częściowo ze sprzedaży zapasów z poprzedniego roku.

Ograniczenie produkcji roślinnej wynikało przede wszystkim z szeregu czynników, w tym rosyjskiej inwazji, która doprowadziła do okupacji części kraju i zaminowania pól, utrudniając lub całkowicie uniemożliwiając zbiory.

Drugim powodem były gorsze warunki pogodowe. Trzeba jednak pamiętać o tym, że 2021 rok dla Ukrainy był bardzo „owocny”, gdyż odnotowano wtedy najwyższe zbiory w historii tego kraju, czyniąc fakt spadku produkcji bardzo drastycznym.

Spadek produkcji dotknął głównie stosunkowo tanie gatunki eksportowe, takie jak kukurydza, gdzie uprawa była na granicy rentowności. Na koniec 2022 roku około 19% kukurydzy pozostało na polach, a na początku lutego bieżącego roku ta wielkość zmniejszyła się do 9%.

Jakie prognozy dla Ukrainy?

W 2023 roku eksperci przewidują dalsze zmniejszenie zbiorów zbóż o około 15% – do 46 mln ton. Nie wpłynie to jednak na bezpieczeństwo żywnościowe Ukrainy, ponieważ Ukraińcy od lat eksportują większość swoich produktów rolnych, a konsumpcja krajowa zmniejszyła się z powodu wymuszonej wojną migracji kilku milionów obywateli.

Znaczący wpływ na ukraińską gospodarkę będzie miał spadek dochodów ze sprzedaży produktów rolno-spożywczych, który w ubiegłym roku stanowił ponad połowę całego eksportu (dla porównania: w 2021 roku sektor rolny wygenerował 10% PKB). Eksperci uważają jednak, że jest to tymczasowe ograniczenie produkcji i sprzedaży. Po zakończeniu działań wojennych i całkowitym odblokowaniu łańcuchów logistycznych oczekuje się, że ukraiński przemysł rolno-spożywczy ponownie dynamicznie się rozwinie.

Mkh na podst. Ośrodek Studiów Wschodnich

Fot. Envato Elements