Zmiany w produkcji mleka na świecie

W Unii Europejskiej, największego producenta i jednego z głównych eksporterów produktów mlecznych na świecie, w bieżącym roku wyprodukuje się o 0,9% więcej mleka. Produkcja osiągnie więc poziom 156 mln t. W Stanach Zjednoczonych, które są drugim producentem mleka na świecie, produkcja wzrośnie zaledwie o 0,3 % (do ok. 99 mln t). Nowa Zelandia, siódmy producent mleka na globie i czołowy eksporter produktów mlecznych, wzmocni produkcję o 1,3% do 22,3 mln t. Nowa Zelandia zwiększy natomiast dość wyraźnie aktywność na rynku eksportowym. Tymczasem Australia, która normalnie eksportuje dużo serów i mleka w proszku, zmniejszy w tym roku produkcję mleka nawet o 7,5% z powodu problemów z suszą. Będzie to miało swoje konsekwencje głównie w spadku eksportu proszków mlecznych (PMP o 3,2%, a OMP o ponad 18%). Jeśli chodzi o eksport serów, to Australijczycy nie odpuszczą i umocnią eksport (o 1,7%).

Zwraca uwagę prognozowany wzrost produkcji mleka krowiego w Indiach (o 5,3% do 80 mln t), kraj ten odbudował stado krów do 60,6 mln sztuk. Jest to największe pogłowie krów mlecznych na świecie. Nikt długo nie osiągnie takich wyników. Indie nie liczą się jednak zbyt na rynku międzynarodowym, bo mleko zużywają głównie na swoje potrzeby, aczkolwiek uaktywniają się ostatnio w eksporcie masła. W porównaniu do ubiegłego roku, wywiozą o ponad połowę więcej masła, wyprzedzą tym samym USA i zajmą 4. miejsce na świecie w eksporcie tego produktu.

Produkcja mleka krowiego na świecie (mln t)     

	2018	2019	Zmiana 2019/2018 (%)
UE	154,6	156	0,9
USA	98,7	99	0,3
Indie	76	80	5,3
Rosja	31,4	31,9	1,4
Chiny	30,7	31,5	2,4
Brazylia	22,6	23,1	2,2
Nowa Zelandia	22	22,3	1,3

Źródło: USDA

Wzrost eksportu proszków mlecznych

Dane dotyczące eksportu i importu produktów mlecznych wskazują, iż handel tymi produktami w 2019 roku, w porównaniu do ubiegłego, będzie zdecydowanie bardziej dynamiczny niż produkcja, szczególnie w przypadku proszków mlecznych. Światowy eksport OMP wzrośnie o 5,8%. Najaktywniejsze są tutaj Unia Europejska (m.in. za sprawą likwidacji zapasów interwencyjnych) oraz Nowa Zelandia. Unia zwiększa eksport OMP o 15,7% do 950 tys. t, a Nowa Zelandia o 14,5% do 410 tys. t, natomiast USA oraz Australia go wyhamowują. Stany Zjednoczone tracą na eksporcie OMP do Chin z powodu prowadzonej z tym krajem wojny handlowej, a Australia z powodu mniejszej produkcji.

Od stycznia do maja 2019 roku państwa członkowskie sprzedały do krajów trzecich o prawie jedną trzecią więcej odtłuszczonego mleka w proszku, niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Głównym odbiorcom tego proszku były Chiny. Z Unii wyjechało do Państwa Środka w omawianym czasie o ponad 80% więcej OMP (łącznie było to ok. 54 tys. t) niż przed rokiem. Stanowiło to ponad jedną trzecią zakupów OMP dokonanych przez Chińczyków na rynkach zewnętrznych. Według szacunków USDA (amerykańskie ministerstwo rolnictwa), w bieżącym roku Chiny zakupią o ponad 16% (tj. łącznie 325 tys. t) OMP więcej niż przed rokiem.

Produkcja pełnego mleka w proszku w Chinach jest znacznie droższa niż import

Nowa Zelandia liderem w eksporcie masła i serów

Nowa Zelandia zajmuje pozycję lidera także w globalnym eksporcie masła. W tym roku odstęp między UE (drugi eksporter masła na świecie) jeszcze się zwiększy, ponieważ Nowozelandczycy umacniają (o 4,8% do 525 tys. t) eksport masła, a kraje członkowskie UE redukują (o 3,7% do 155 tys. t). Największe zakupu masła na świecie robią Rosjanie. W tym roku import masła wzrośnie im o ok. 38% do 120 tys. t. Pozycje importera wzmacniają także Japończycy, którzy mają zwiększyć zakup masła na rynkach trzecich aż o ponad 87% (do 30 tys. t).

Podczas gdy w eksporcie masła i PMP dominują Nowozelandczycy, tak w handlu serem rządzą kraje UE. Eksport serów ze Wspólnoty wzrośnie w tym roku w stosunku do ubiegłego roku o 1% do 840 tys. t.
Aczkolwiek UE musi być tutaj czujna i przygotowywać się do silniejszej konkurencji, ponieważ ta się umacnia. Stany Zjednoczone sprzedadzą na rynki trzecie o ponad 8% więcej serów, czyli 378 tys. t, a Nowa Zelandia i Białoruś prawie o 12% więcej każdy, czyli odpowiednio 360 tys. t i 235 tys. t.

Zmiany na rynku eksporterów sera, masła i OMP 2019/2018 (%)

Eksport sera	zmiana
UE	1
USA	8,3
Nowa Zelandia	11,8
Białoruś	11,9
Australia	1,7
Eksport mleka	zmiana
Nowa Zelandia	4,8
UE	- 3,7
Białoruś	2,6
Indie	51,5
USA	-45
Eksport OMP	zmiana
UE	15,7
USA	-3,8
Nowa Zelandia	14,5
Australia	-3,2
Białoruś	4,2

Źródło: USDA

Ceny skupu mleka rosną we Francji, a maleją w Irlandii, Holandii i Niemczech

W lipcu większość mlecznych unijnych gigantów mlecznych lekko podniosła ceny skupu mleka, tym samym średnia cena za mleko o zawartości 4,2% tłuszczu i 3,4% białka, wynosiła 33,33 centy/100 kg netto, była to cena o 13 eurocentów wyższa, niż w czerwcu 2019 r. Tak wynika z analiz LTO. W niektórych przypadkach, jak ocenia LTO, wzrost jest przypisywany fluktuacjom sezonowym. W miesiącach letnich od lipca do września najwyższą cenę mleka płacą zwykle francuskie firmy mleczarskie. Brytyjski Saputo Dairy UK wypłacił w lipcu premię sezonową, a fiński Valio lepszą premię za zrównoważony rozwój. Z kolei irlandzkie mleczarnie oraz holenderska FrieslandCampina i niemiecki Müller ponownie obniżyli cenę skupu mleka w lipcu. Ceny nie zmieniły natomiast belgijski Milcobel, włoskie Granarolo oraz niemieckie mleczarnie, takie jak DMK i Hochwald eG. Warte podkreślenia jest natomiast to, że DMK, Arla, Savencia, Saputo, Granarolo i FrieslandCampina zapowiedziały utrzymanie ceny skupu z lipca w sierpniu i we wrześniu 2019.

Za oceanem ceny mleka odbiegają od trendów unijnych. W USA cena mleka (kl III) wyrażona w dolarach amerykańskich wzrosła od stycznia br. o 27%, z czego 8% w lipcu, tym samym osiągnęła najwyższy poziom cen w lipcu od 2014 roku. Powodem zwyżki  jest silny wzrost cen sera cheddar.
Nowozelandzka Fonterra pomimo negatywnych wiadomości o kondycji finansowej mleczarni zapłaciła swoim dostawcom w lipcu 29,31 centów/kg mleka, tj. o pół centa więcej niż przed miesiącem.

Magdalena Szymańska
Zdjęcie: Pixabay