Produkcja mleka koszernego - czy to jest opłacalne?

– Do naszego gospodarstwa przyjechała delegacja z Izraela wraz z instruktorem skupu, aby dokonać kontroli pozyskania i chłodzenia mleka, tak aby surowiec miał atest koszerności. Taka kontrola trwa kilka dni. W ten sposób możemy liczyć na wyższą cenę mleka o 5 groszy na litrze. Atest koszerności to dobry sposób na łagodzenie skutku spadających cen mleka, co dzieje się w całym kraju – stwierdził Jarosław Jastrzębski, dodając, że takich kontroli w roku ma kilka i po każdej z nich możliwa jest sprzedaż określonej partii mleka koszernego.

Materace słomiano-wapienne dla krów od 20 lat

Stado bydła mlecznego Jastrzębscy utrzymują w dwóch oborach wolnostanowiskowych oraz cielętniku. W oborze z roku 2018 przebywają krowy dojne z pierwszej najwydajniejszej grupy żywieniowej oraz jałówki i krowy zasuszone. Ze starszej obory powstałej w wyniku modernizacji stodoły korzystają krowy z drugiej grupy żywieniowej. Bydło utrzymywane jest na rusztach betonowych, a boksy legowiskowe raz na 3 tygodnie uzupełniane są mieszanką słomy, wapna i wody.

– Właściwie to byliśmy prekursorami materacy słomiano-wapiennych, które stosujemy już od ponad 20 lat. Słomę, wapno i wodę mieszamy w tym samym paszowozie, w którym powstaje dawka TMR. Pracochłonność jest większa niż przy sztucznych matach, ale znacznie mniejsza niż przy tradycyjnej ściółce. Ponadto krowy dobrze się czyją w tym systemie, nie mamy większych problemów z racicami. Jest to dobry kompromis pomiędzy komfortem zwierząt a wygodą hodowcy – powiedział Jarosław Jastrzębski.

• Najnowsza obora o wymiarach 46 x 26,5 m posiada stół paszowy szeroki na 5 m, a jej wysokość w kalenicy to 10,5 m

22 lata pracy hali udojowej

Udój odbywa się na hali udojowej DeLaval typu rybia ość 2x9 stanowisk, a mleko trafia do schładzalnika tego samego producenta o pojemności 6 tys. l. Ponadto hodowcy wyposażyli swoje obory także w inny sprzęt od DeLaval taki jak: dwie stacje paszowe oraz dwa czochradła aktywne.

– Hala udojowa już dawno zarobiła na siebie, bo pracuje u nas 22 lata, na początku miała wielkość 2x5 stanowisk, ale powiększyliśmy ją w roku 2018, wraz z dobudowaniem nowej obory – powiedział Jarosław Jastrzębski.

Co do inwestycji to w najbliższych planach jest budowa hali garażowej, a całkiem niedawno hodowcy ukończyli gruntowną modernizację cielętnika.

– Zamontowaliśmy 20 kojców indywidualnych na pierwszy okres odchowu oraz 4 kojce grupowe, w których możemy pomieścić łącznie do 50 sztuk. Każdy kojec indywidualny wyposażyliśmy w plastikowe wiaderko do pobierania pójła oraz metalowe wiaderko z odpowiednią na ten wiek mieszanką paszową, w skład której wchodzą m.in.: granulat białkowy, płatki typu musli, ziarno kukurydzy, owsa, jęczmienia oraz susz z lucerny – wyjaśnił Jarosław Jastrzębski.

• Nowe kojce na okres indywidualnego odchowu cieląt

Testy paszowozów - który z 3 paszowozów okazał się najlepszy?

W gospodarstwie od 1,5 roku pracuje pionowy dwuślimakowy paszowóz Storti Dunker T2 160 o pojemności 16 m³, który został wybrany spośród trzech podobnych maszyn, jakie hodowcy mieli na testach. Zastąpił on wysłużony bo 16-letni i zbyt mały do posiadanego stada wóz paszowy Sano o pojemności 10 m3.

– Testowaliśmy paszowozy takich producentów jak: Kuhn, Kongskilde, BVL oraz Storti i okazało się, że ten ostatni ma najlepszy stosunek jakości do ceny. Ponadto był najlepiej dopasowany do naszego gospodarstwa pod względem wyrzutu paszy – stwierdził Jarosław Jastrzębski.

Jak żywione są krowy?

Wydajniejsza grupa żywieniowa krów otrzymuje TMR wyliczony na dzienną produkcję 39 litrów mleka. Przeciętna krowa w tej grupie pobiera wraz z TMR-em 12 kg paszy treściwej, w tym pełnoporcjowy granulat o zawartości 28% białka, poekstrakcyjną śrutę sojową i rzepakową, młóto suszone, DDGS, a także suche wysłodki buraczane. Podstawę dawki TMR stanowią kiszonka z kukurydzy oraz sinokiszonka. Mniej wydajna grupa krów, w dawce TMR pobiera znacznie mniej paszy treściwej, bo 4 kg w przeliczeniu na sztukę. Jednak tu jest jeszcze prowadzone dokarmianie ze stacji paszowej, na której średnie dzienne pobranie paszy wynosi dodatkowe 3 kg na sztukę. Do drugiej mniej wydajnej grupy zazwyczaj trafiają krowy po 6 miesiącach laktacji.

• Z paszowozem o pojemności 16 m3 współpracuje ciągnik New Holland o mocy 100 KM

Krowy inseminowane są nasieniem, które rolnik zamawia z takich firm jak: ABS oraz MCHiRZ Łowicz. Z kolei od roku jałówki kryte są w haremie, a więc chodzi z nimi wyceniony i licencjonowany buhaj.

– Byk przebywa z jałówkami po to, aby poprawić skuteczność ich krycia, przynajmniej mamy nadzieję, że tak będzie. Co do doboru nasienia buhajów dla krów, to największą wagę przywiązujemy do nóg i racic, jeśli tu jest dobrze, to i wszystko inne gra – zakończył Jarosław Jastrzębski.

• Danuta i Jarosław Jastrzębscy gospodarują z synem Grzegorzem i synową Mileną, którzy mają dwójkę dzieci: Adama i Magdalenę. Pomaga im młodszy syn Michał. Rolnicy ze wsi Pomian (pow. ostrołęcki, gm. Czerwin) użytkują 110 ha, z których 25% to dzierżawy. Uprawiają 60 ha kukurydzy, 30 ha traw i 20 ha zbóż. Utrzymują ponad 300 sztuk bydła, w tym 183 krowy. Mleko dostarczają do Grupy Polmlek – oddział Ostrów Mazowiecka, w ilości 150 tys. l miesięcznie. Średnia wydajność liczona z oceny użytkowości mlecznej wynosi 10 tys. kg mleka od krowy w 305 dni laktacji. Jarosław Jastrzębski jest członkiem zarządu MZHBiPM, pełni także funkcję prezesa ostrołęckiego koła powiatowego hodowców bydła.
  
  

Od lewej: Jarosław Jastrzębski wraz z synem Grzegorzem

Andrzej Rutkowski
Zdjęcia: Andrzej Rutkowski