Kiedy dochodzi do największych niedoborów witaminy E u krów?

Krowy w okresie przejściowym, czyli na 3 tygodnie przed porodem i bezpośrednio po porodzie, wykazują znaczny niedobór witaminy E, ponieważ powstaje dużo wolnych rodników, jak również zwiększone jest zapotrzebowanie na produkcję siary i mleka. Krowa produkująca siarę wykorzystuje zgromadzone zapasy tej witaminy, jednakże często spotykany w tym okresie brak apetytu sprawia, że zapasy te w niedużym stopniu są odnawialne. Wpływa to na osłabienie systemu odpornościowego nie tylko krowy, ale również nowo urodzonego cielęcia.

Należy zwrócić uwagę na rolę witaminy E w zapobieganiu wielu schorzeń krów, zwłaszcza w okresie poporodowym:

• obniża podwyższony poziom lipidów przy stłuszczeniu wątrobowym,
• uczestniczy w procesach odtruwania,
• reguluje rozwój i funkcję gruczołów płciowych przed wycieleniem i po wycieleniu,
• pobudza produkcję substancji przeciwzakrzepowych,
• zwiększa odporność na stres cieplny oraz szybkość migracji neutrofilii do miejsca infekcji, wzmaga efektywność fagocytozy i ogranicza ilość nowych infekcji.

W jakich ilościach suplementować krowie witaminę E?

Zaleca się w okresie okołoporodowym podaż witaminy E na poziomie 1000 – 2000 mg, dla uniknięcia zapalenia gruczołu mlekowego oraz z uwagi na wysoką zawartość witaminy E w siarze. Sprawdzone jest również podanie iniekcyjne na 3 tygodnie przed wycieleniem 700 mg witaminy E oraz 50 mg selenu.

Żywienie selenowe jest szczególnie ważne w okresie okołoporodowym, w którym stres dodatkowo zmniejsza sprawność układu odpornościowego, zwiększając prawdopodobieństwo rozwoju po porodzie groźnych chorób zakaźnych. Podając selen obserwujemy wzrost aktywności tkanki wydzielniczej gruczołu mlekowego, wzrost koncentracji IgG, IgA i IgM w siarze. Ponadto badania wykazały, że dodatkowe podanie krowom 5 – 6 g drożdży selenowych na 3 tygodnie przed spodziewanym wycieleniem przyczyniło się do obniżenia o około 70% przypadków zapalenia błony śluzowej macicy, a o około 40% przypadków torbielowatości jajników. Ograniczyła się też znacznie ilość zapaleń gruczołu mlekowego i przypadków zatrzymania łożyska.

Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska

Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 3/2023 na str. 41. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR:  Zamów prenumeratę.