- Ile miejsca potrzebuje krowa przy stole paszowym
- Jak komfort żywienie wpływa na pobranie paszy i produkcję mleka
- Jakie czynniki sugerują komfort podczas żywienia
Komfort żywienia to istotny element dobrostanu krów
W ciągu doby krowy mają bardzo mało czynności, którymi mogą się zająć, a – jak się okazuje – jedną z ulubionych jest sortowanie paszy. Karmę sortują najczęściej krowy dominujące, które są wysoko w hierarchii stada. Sztuki te podchodzą jako pierwsze do stołu paszowego, zajmują zwykle trzy miejsca (gdyż inne sztuki boją się i nie podchodzą blisko) i wybierają najlepsze kąski, czyli pasze treściwe. Tym sposobem zjadają dużo więcej niż potrzebują, a gdy kolejna krowa zajmie opuszczone po niej miejsce, pobiera przebrane już resztki paszy. Takie zachowanie rodzi oczywiście problemy w postaci negatywnego wpływu na kondycję, zakwaszanie się i spadek wydajności. Pokazuje również jak ogromne znaczenie ma komfort żywienia krów.
Aby uniknąć tych niepożądanych sytuacji zaleca się, aby przestrzeń przy stole paszowym na krowę wynosiła minimum 76 cm (w oborach z robotem jest to nieco mniej). Jeżeli mamy krótszy stół paszowy, to należy zadawać pasze dwa razy dziennie albo często ją podgarniać. Konieczne jest bowiem, aby wszystkie krowy najadły się w 90 minut po zadaniu paszy i po każdym doju.
Jak długość stołu paszowego wpływa na średnią produkcję mleka w stadzie?
Przeprowadzone zostały badania, w których sprawdzano trzy różne długości stołu paszowego przypadające na krowę: 61, 69 i 76 cm. Przy szerokości 61 cm tylko 80% krów mogło znajdować się przy stole w momencie „szczytu”, a dopiero przy 76 cm/krowę wszystkie zwierzęta mogły jeść w odpowiednim czasie. Potwierdzeniem, dlaczego miejsce przy stole paszowym jest tak ważne okazuje się być kolejne doświadczenie, w którym dowiedziono, że gdy przy stole krowa ma do dyspozycji jedno miejsce, to około 55% czasu (w stosunku do czasu stania) przy nim spędzonego krowa będzie jadała. Gdy do dyspozycji będzie miała np. 1,3 miejsca, to czas przeznaczony na jedzenie wzrasta do ponad 60%.
- Kanadyjskie badania wykazały, że dzięki dodatkowym 2 cm na krowę dostępu do wody, można zyskać blisko 0,8 kg mleka więcej
Czynniki, które świadczą o komforcie podczas żywienia
Jak więc ocenić czy w naszej oborze krowy mają komfort żywienia? Obserwując stado należy odpowiedzieć na poniższe pytania:
- jaki procent krów leży i przeżuwa
- czy żwacz jest odpowiednio wypełniony
- jaki jest rozkład oceny kondycji BCS dla stada
- jaka jest konsystencja kału
- czy widać konkurencję przy stole paszowym
- czy widać sortowanie
- czy krowy liżą stół paszowy, czy czekają, aby jeść
- czy stół jest czysty i higieniczny
- ile razy na dzień zadawana jest pasza
- ile razy jest podgarniana?
Trzeba również pamiętać, że stół paszowy musi być czysty i higieniczny, a to zapewnić może jego gładka powierzchnia, którą łatwo można wyczyścić. W zagłębieniach chropowatych powierzchni gromadzą się bakterie i grzyby, które – szczególnie w okresie letnim – prowadzą do szybkiego zagrzewania się i psucia paszy, która staje się mniej smakowita, a więc mniej chętnie pobierana przez krowy.
Im więcej miejsca przy stole paszowym, tym więcej krów je jednocześnie, co oznacza, że w czasie zalecanych 90 minut wszystkie się najedzą
Drugim – obok paszy stałej – podstawowym elementem codziennej diety krów jest woda, do której powinny mieć stały dostęp. Co ciekawe, krowy preferują wodę cieplejszą oraz poidła, do których woda napływa.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska