Siostra została wdową z trojgiem dzieci. Wniosła sprawę do sądu o spadek po mężu. Czy to prawda, że urząd skarbowy może ją obciążyć podatkiem od wzbogacenia? W jakim czasie musi zakończyć się sprawa w sądzie, by siostra nie musiała płacić tego podatku? – dopytuje się jedna z Czytelniczek „Tygodnika Poradnika Rolniczego”. 

Na to pytanie odpowiada Alicja Moroz, prawnik redakcyjny Tygodnika Poradnika Rolniczego.  

Zgodnie z art. 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych (znajdujących się lub wykonywanych na terytorium Polski) w drodze:

• dziedziczenia,
• zapisu zwykłego,
• dalszego zapisu,
• zapisu windykacyjnego,
• polecenia testamentowego,
• darowizny,
• polecenia darczyńcy,
• zasiedzenia,
• nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
• pobierania nieodpłatnej renty,
• nieodpłatnego użytkowania oraz służebności,
• otrzymania zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu.

Czy nabycie w drodze spadku gospodarstwa jest objęte podatkiem? 

Ustawa przewiduje szereg zwolnień z podatku – zarówno przedmiotowych, jak i podmiotowych.

I tak m.in. zwolnione z podatku jest nabycie własności gruntów stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku nabycia zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha. Nie ma przy tym znaczenia, czy nabywca jest osobą bliską zbywcy (spadkodawcy), czy też jest dla niego obcy. 

Straci on jednak prawo do zwolnienia, jeśli nie będzie prowadził gospodarstwa przez co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
Zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie. 

Ile spadkobierca ma czasu na zgłoszenie do urzędu skarbowego od nabycia spadku?

W przypadku Pani siostry istotne jest zwolnienie podmiotowe przewidziane w art. 4a ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą oni nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. 

W razie nabycia w drodze dziedziczenia termin ten biegnie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
Postanowienie to uprawomocnia się w terminie 21 dni od daty ogłoszenia orzeczenia, o ile żadna ze stron nie złoży wniosku o uzasadnienie postanowienia lub apelacji. Nie jest zatem istotne, jak długo będzie trwała sprawa w sądzie.            

Alicja Moroz 
Fot. pixabay