Kiedy można żądać rozwiązania małżeństwa przez rozwód?

Zgodnie z art. 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.

W myśl art. 57 k.r.o., orzekając rozwód, sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia.

Sąd powinien ustalić, czy występuje sprzeczność zachowania się albo postępowania małżonka z normami prawnymi lub zasadami współżycia określającymi obowiązki małżonków, a sprzeczności tej towarzyszy umyślność lub niedbalstwo tego małżonka. Między takim zachowaniem się lub postępowaniem małżonka a powstałym rozkładem pożycia małżeńskiego musi istnieć związek przyczynowy.

Wskazówką dla określenia obowiązków małżeńskich jest art. 23 k.r.o. Wynika z niego, iż małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie oraz że są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Jeśli ich niewłaściwe zachowanie stało się przyczyną rozpadu małżeństwa, ponoszą tego skutki w postaci przypisania im winy rozkładu pożycia.

Czy zawsze sprawa rozwodowa kończy się orzeczeniem o winie jednego z małżonków?

Na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy. Istnieje wówczas możliwość zakończenia sprawy bezkonfliktowo i na jednej rozprawie. W przedstawionej sytuacji z pewnością istnieją podstawy do orzeczenia rozwodu z winy żony, ale wówczas sprawa będzie ciągnąć się znacznie dłużej i nie obejdzie się bez tzw. prania brudów w sądzie.

Jeśli złoży Pan pozew o rozwód bez orzekania o winie, nie będzie Pan musiał szczegółowo wskazywać przyczyn rozstania. Wystarczy powołać się na zerwanie trzech więzi łączących każde małżeństwo: uczuciowej, fizycznej oraz gospodarczej. Pozew o rozwód bez orzekania o winie warto złożyć wówczas, gdy strony doszły do porozumienia w tej sprawie albo wprawdzie nie zawarły porozumienia, jednak istnieje szansa na ugodowe zakończenie sprawy.

Ile wynoszą opłaty sądowe za sprawę rozwodową?

Uzyskanie rozwodu bez orzekania o winie kosztuje przy tym mniej. Opłata stała od pozwu o rozwód wynosi 600 zł. Musi ją uiścić strona wnosząca pozew. Zasadą postępowania cywilnego jest, że strona przegrywająca ponosi koszty procesu.

Jeżeli jeden z małżonków zostanie uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, na żądanie małżonka niewinnego będzie on musiał zwrócić wszystkie koszty postępowania. Jeżeli natomiast rozwód zostanie orzeczony z winy obu stron, koszty zostaną rozłożone po połowie. Zgodnie jednak z art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, jeżeli sąd rozwiąże małżeństwo stron bez orzekania o winie, rozstrzygnie o kosztach postępowania w ten sposób, że nakaże kasie sądu zwrot powodowi opłaty od pozwu (300 zł), zaś od strony pozwanej zasądzi na rzecz powoda kwotę 150 zł tytułem zwrotu części opłaty od pozwu.

Artykuł ukazał się w „Tygodniku Poradniku Rolniczym” nr 42/2021 na str. 12. 

Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści premium na TPR: Zamów prenumeratę.

Alicja Moroz
fot. Pixabay