Ilu jest emerytowanych rolników w Polsce?

Zebrane przez GUS dane pokazują, że emerytowani rolnicy stanowią zaledwie niewielki odsetek wszystkich emerytów w kraju. Łącznie uprawnionych do pobierania świadczeń emerytalnych jest bowiem w Polsce 9 250,1 tys. osób. Emerytury i renty rolnicze pobiera z kolei 1 000,7 tys. osób i ta liczba maleje. W porównaniu z I półroczem 2021, w pierwszych 6 miesiącach 2022 roku spadła ona o 4,5 proc. 

Ile wynosi przeciętna emerytura dla rolnika indywidualnego?

W skali roku odnotowano wzrost wysokości wszystkich świadczeń emerytalnych, zarówno tych z ZUS, jak i z KRUS. Rolnicy indywidualni dostawali w I połowie 2022 o 4,3 proc. wyższą emeryturę niż rok wcześniej. Średnio wynosiła ona 1 481,88 zł. To niemal dokładnie o połowę mniej, niż przeciętne świadczenie emeryta z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych, które wynosiło dla omawianego okresu 2 815,01 zł i w stosunku do ubiegłego roku wzrosło o 8,5 proc.

W jakim regionie rolnicy dostają najwyższe, a w jakim najniższe emerytury?

Przeciętne emerytury i renty rolnicze różnią się od siebie w zależności od regionu. Jak się okazuje, mieszkańcy 9 województw otrzymują świadczenia przekraczające średnią. Najwyższe, jakie odnotowano, mieszczą się w przedziale 1550,00 – 1612,36 zł. Takie emerytury dostają rolnicy z województw: 

• śląskiego - 8,8 proc. wyższe niż średnia,
• lubuskiego – 7,7 proc. wyższe niż średnia,
• zachodniopomorskiego – 3,2 proc. wyższe niż średnia.

Z kolei emerytury niższe niż wyliczona dla kraju średnia otrzymują mieszkańcy następujących województw:

• wielkopolskie – 2,3 proc. niższe niż średnia,
• małopolskie - 2,1 proc. niższe niż średnia,
• mazowieckie – 1,4 proc. niższe niż średnia,
• podkarpackie – 0,8 proc. niższe niż średnia,
• świętokrzyskie - 0,7 proc. niższe niż średnia,
• podlaskie - 0,1 proc. niższe niż średnia. 

Różnica między województwami o najwyższej i najniższej przeciętnej emeryturze brutto w 1 połowie 2022 roku wynosiła 11,1 p. proc. W ubiegłym roku wartość ta była równa 12,4 p. proc. 

Ciężka praca nie popłaci emerytowanym rolnikom

Rolnicy od lat zwracają uwagę na to, że system emerytalny, którym są objęci, nie do końca jest sprawiedliwy. Praca na roli wymaga bowiem bardzo dużych poświęceń fizycznych, a coraz częściej także specjalistycznej wiedzy, nierzadko zdobywanej na studiach. Świadczenie emerytalne pozostaje zaś groszowe. 

Portal SuperBiz przeprowadził analizę, w której porównał rolników oraz górników. Przyjmując, że oba zawody są stosunkowo niebezpieczne oraz fizycznie obciążające, sprawiedliwym byłoby, żeby odchodząc na emeryturę, ich przedstawiciele mieli porównywalne świadczenia. Tymczasem po pracy w kopalni górnik może otrzymać ok. 4 tys. zł brutto emerytury, a części emerytów przysługuje również deputat węglowy, waloryzowany corocznie w stosunku do średniej ceny węgla. W 2022 roku wypłacano go w wysokości 6697,11 zł brutto.

Co więcej, górniczą emeryturę można otrzymać nawet po zaledwie 15 latach pracy, jeśli osoba starająca się o świadczenie ma ukończone 50 lat. Tymczasem rolnicy muszą pracować do 60 (kobiety) lub 65 (mężczyźni) roku życia.

Dlaczego rolnicy są pokrzywdzeni niskimi emeryturami?

Jak informuje portal Bankier.pl, tylko w tym roku górnikom podniesiono stawki płac zasadniczych o 10 proc. oraz wysokości posiłku profilaktycznego z 21 zł do 30 zł na dniówkę. Tymczasem rolnikom spada opłacalność produkcji, a ich emerytury są waloryzowane zaledwie o kilka procent – w 2022 roku było to 7 proc. Co więcej, nawet w dobie kryzysu górnicy wciąż przedstawiają nowe żądania finansowe, a rząd... jest skłonny je rozpatrywać! W innym przypadku bowiem kopalnie mogą strajkować. Tymczasem rolnicy, niezależnie od tego, czy zwracają się do polityków z prośbą czy z groźbą, wciąż pozostają pokrzywdzeni. 


oprac. na podstawie danych GUS Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements