Rolnicy i mali przetwórcy będą bardziej chronieni w relacjach z sieciami handlowymi?

4 sierpnia 2021 r. wpłyną do sejmu rządowy projekt ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Projekt, jak czytamy we wstępie, ma za zadanie wykonanie prawa UE i jest jednym z elementów Polskiego Ładu. Zdefiniowano w nim 16 nieuczciwych praktyk handlowych pomiędzy dostawcą a odbiorcą płodów rolnych.

"Różnice w potencjale ekonomicznym między dostawcą a nabywcą mogą prowadzić do narzucania nieuczciwych praktyk handlowych przez podmioty większe podmiotom mniejszym" – czytamy w komunikacie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Zmiany zaproponowane w projekcie ustawy mają stanowić ochronę dla rolników oraz małych i średnich przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego.

10 nieuczciwych praktyk,które będą bezwzględnie zakazane 

Projekt ustawy określa 10 nieuczciwych praktyk handlowych, które są bezwzględnie zakazane. Dystrybutor lub odbiorca końcowy nie będzie mógł, min:

• wydłużać terminów płatności. Projekt przyjmuje, że za produkty łatwopsujące się termin płatności nie może być dłuższy niż 30 dni, a za pozostałe produkty może wynosić maksymalnie 60 dni.
• anulować zamówienia na produkty łatwopsujące się, na 30 dni przed zaplanowanym terminem dostarczenia,
• pozyskiwać, wykorzystywać lub ujawniać tajemnic handlowych dostawcy,
• samodzielnie, bez konsultacji z dostawcą, zmieniać warunków umowy dot. dostawy, jej częstotliwości, miejsca, terminu i wielkości, oraz standardów jakości produktów rolnych lub spożywczych, warunków płatności i ceny,
• bez uzasadnienia obniżać należności za dostarczone produkty,
• po dostarczeniu i przyjęciu przez nabywcę towaru, żądać udzielenia rabatu,
• żądać od rolnika pokrycia kosztów skarg i reklamacji, produktów przez niego dostarczonych w stanie zgodnym z umową.

6 nieuczciwych, ale dozwolonych, praktyk handlowych

Projekt ustawy określa 6 praktyk, które uznaje za nieuczciwe, ale jednoczenie dozwolone. Warunkiem ich występowania jest jasne i jednoznaczne określenie ich w umowie między rolnikiem a odbiorcą. Nabywca może, min.:

• zwrócić rolnikowi niesprzedane produkty, bez zapłacenia za towar;
• pobierać od dostawcy opłaty za przechowywanie, prezentowanie lub oferowanie jego produktów;
• wymusić od dostawcy ponoszenie całości lub części kosztów rabatów, za towar sprzedawany przez siebie w promocji.

Dodatkowe założenia projektu ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi.

Dodatkowo w projekcie ustawy wprowadzono procedurę dobrowolnego poddania się karze pieniężnej. Co w praktyce oznacza, że jeśli dostawca lub odbiorca zadeklaruje poddanie się karze dobrowolnie, może ona zostać obniżona nawet o 50%.

Projekt wprowadza również nową definicję produktów rolnych i spożywczych, do listy dodając między innymi pasze, zwierzęta żywa, nasiona i owoce oleiste produkowane przez rolników.

Proponowane zmiany mają wejść w życie od 1 listopada 2021r. Czy znacząco poprawią sytuację Polskich rolników?

Autor: Joanna Białek
fot.: Pixabay