Z artykułu dowiesz się
Jednym z największych wyzwań nowoczesnego rolnictwa jest unikanie zagęszczenia gleby, co ma wpływ na wykorzystanie wody, lepszy wzrost korzeni i ogranicza erozję gleby.
Klemens Kalverkamp jest znanym od dziesięcioleci konstruktorem maszyn rolniczych. Wraz z synem Felixem tworzą firmę Kalverkamp Innovation, która stoi za projektem i rozwojem Nexat, czyli systemu uprawy gleby, który opiera się na zupełnie nowym nośniku narzędzi. W 2014 roku pojawiły się pierwsze koncepcje, a po dwóch latach prototypy. Już w 2019 roku pierwsze 400 ha zostało kompletnie obrobionych przez nośnik Nexat, począwszy od uprawy, przez siew, pielęgnację, na zbiorze kończąc. Obecnie nośnik Nexat pracuje już w gospodarstwach na trzech kontynentach.
W rozwój i realizację projektu budowy nośnika narzędzi Nexat zaangażowani są różni akcjonariusze, ale rodzina Kalverkamp ma pakiet większościowy.
W klasycznych metodach uprawy to szerokość robocza określa ścieżki przejazdu każdej maszyny przez wybrany obszar. Dlatego gleba jest na całym obszarze wzruszona, a później dochodzi do jej punktowego zagęszczenia. Można temu zaradzić poprzez ponowną głęboką i energochłonną uprawę. Ale każdy ponowny zabieg uprawowy niekorzystnie wpływa na strukturę gleby, co zwiększa ryzyko jej erozji. Według konstruktora zmiana podejścia do uprawy i naturalnej ochrony gleby jest motorem napędowym koncepcji Nexat.
Stosowane od lat ścieżki technologiczne i wykorzystywanie coraz szerszych maszyn ma zmniejszyć niekorzystne oddziaływanie na glebę. Ale podejście Controlled Traffic Farming (CTF) idzie jeszcze dalej. Tutaj wykorzystuje się przejazdy maszyn zawsze w tym samym miejscu przez kolejne sezony wegetacyjne. Cały sprzęt w gospodarstwie, w tym także kombajn zbożowy musi mieć jednakową szerokość roboczą. Dlatego korzystając z konwencjonalnych maszyn trudno osiągnąć ten cel, przez różne szerokości robocze wykorzystywanych kolejno maszyn.
Nexat to tzw. ciągnik rolniczy o dużej rozpiętości. Sama idea Wide Span Controlled Traffic Farming (WSCTF) nie jest niczym nowym. Pionierem był tutaj w latach 80. XX wieku brytyjski rolnik David Dowler. Maszyna po wjeździe na pole obraca o 90 stopni swoje podwozia i porusza się jak suwnica pomostowa. Narzędzia uprawowe zawieszane są tutaj pomiędzy podwoziami.
Nexat wykorzystuje właśnie tę ideę, którą przy dzisiejszych możliwościach i technologiach jest łatwo realizować. Obecnie nośnik maszyn Nexat ma długość na drodze 21,7 m, a w ustawieniu roboczym na polu pozwala pracować na szerokości 14 m. Według konstruktora aż 95% powierzchni nie jest poddawane zagęszczeniu gleby przez podwozie nośnika narzędzi.
Ścieżki, po których przejeżdża nośnik Nexat mają od 60 do 70 cm szerokości. Nie mogą być węższe, bo istnieje ryzyko, że ze względu na zagęszczenie gleby w tych miejscach może zalegać woda opadowa. Możliwe jest również zazielenianie śladów przejazdowych nośnika. W Brazylii firma eksperymentuje w tym zakresie z wysiewem traw Brachiaria. To tropikalne, bardzo głęboko korzeniące się trawy pastwiskowe. Konstruktor informuje, że w najbliższych latach pojawi się wersja Nexat o szerokości 9 m, skierowana głównie na rynek Europy Zachodniej.
Obecnie nośnik narzędzi Nexat porusza się na czterech oponach Michelin, o wysokości niemal 2,3 m. Podczas przejazdu po drogach można opuścić dodatkowe koła, co pozwala zachować dopuszczalne naciski na osie. Dostępne są również wersje nośników wyposażone w podwozia gąsienicowe.
Maszyna wyposażona jest w system prowadzenia z sygnałem RTK i autopilota. Wszystkie operacje na uwrociach i kolejność przejazdów można zaplanować przed wyjazdem w pole, aby maksymalnie wykorzystać potencjał wydajności maszyny. Operator w czasie wykonywania pracy jest tutaj potrzebny tylko do monitorowania przebiegu i jakości pracy zamontowanych maszyn. Aby uzyskać dobrą widoczność na narzędzia, kabina Nexat może być swobodnie unoszona i przesuwana we wszystkich kierunkach.
W ramie pojazdu pracują dwa silniki spalinowe Liebherr, każdy o pojemności 12 l i mocy 400 kW/544 KM. Z mocą niemal 1100 KM Nexat jest najmocniejszym ciągnikiem rolniczym na świecie – zaznacza konstruktor. Silniki spalinowe napędzają generatory, które zasilają układy wysokiego napięcia maszyny. Przewidziany jest również układ mechanicznego przeniesienia napędu.
Trakcję zapewniają obecnie cztery silniki elektryczne, zaczerpnięte z branży motoryzacyjnej. Każdy z silników elektrycznych przekazuje moc maksymalną 160 kW/220 KM. Standardowo prędkość regulowana jest w zakresie od 0–25 km/h, dostępna jest także wersja 40 km/h. Wszystkie podzespoły układu napędowego wbudowane w ramę są łatwo dostępne. W przypadku wystąpienia awarii Nexat stawia na wymianę całych komponentów, wymiany dokonują mechanicy na miejscu pracy maszyny. Maszyna została zaprojektowana z myślą o sprzedaży na całym świecie, dlatego wyróżnia ją łatwa codzienna obsługa, standardem jest telemetria i zdalna diagnostyka. Producent zapewnia szybki serwis i wysyłkę części zamiennych przez 7 dni w tygodniu.
Ze względu na konstrukcję podwozia pojazd może się podnosić i opuszczać. Moduły niezbędne do wykonania konkretnych zadań w polu zaczepiane są i podnoszone w podobny sposób, jak osprzęt do ładowacza czołowego. Po wpięciu maszyny są blokowane z ramą nośnika. Multizłącza pozwalają na szybkie połączenia przewodów, np. hydraulicznych.
Obecnie wymiana poszczególnych modułów na nośniku trwa ok. 5 minut, w przyszłości wszystkie etapy mają odbywać się w pełni automatycznie. Konstruktorzy podkreślają, że szybka wymiana modułów wykonujących konkretne prace w polu w uniwersalnym nośniku jest kluczem do sukcesu.
We wcześniej opracowywanych ciągnikach o dużej rozpiętości nigdy nie rozwiązano problemu dotyczącego zbioru. W tym zakresie wszelkie opracowania Nexat wykonał we własnym zakresie. Zbierany plon transportowany jest z hederu przenośnikiem pochyłym, a następnie trafia na rotor o długości 6 m. Moduł do omłotu można wyposażyć w hedery o szerokości 15 m, np. z firmy Geringhoff lub MacDon. Zbiornik na ziarno mieści 25 ton. Jest on opróżniany przez ślimak o średnicy 600 mm, czas opróżniania to zaledwie jedna minuta. To ważne, ponieważ w czasie żniw z Nexat nie powinny jeździć po polu inne pojazdy. Punkty wyładunku ziarna powinny być wcześniej zaplanowane na etapie organizacji zbioru.
Wszystkie inne moduły montowane na nośniku Nexat pochodzą ze współpracy z wyspecjalizowanymi producentami. Przykładem jest tutaj Väderstad, który dostarcza moduły do uprawy i siewu, Dammann dostarcza moduł do zabiegów ochrony roślin. Firma Weinhoff zbudowała moduł do rozlewania płynnych nawozów naturalnych, np. gnojowicy. Nexat jest otwarty i chce współpracować z lokalnymi producentami na poszczególnych rynkach docelowych. Wszystkie moduły dołączane do Nexat są podwieszane, a nie są ciągnięte. Dzięki temu gleba pomiędzy kołami nośnika nigdy nie jest zagęszczana. Wpływa to pozytywnie na jej strukturę i ma przyczynić się do mniejszego zużycia energii podczas pracy. Masa podwieszonych maszyn przenoszona jest przez ramę na koła nośnika, które poruszają się po stałych pasach ruchu.
Jeden z modułów dla Nexat przygotowała firma Weinhoff, specjalizująca się w aplikacji gnojowicy. Zbiornik podwieszany między podwoziami nośnika ma pojemność 32 m3. Do rozlewania nawozu wykorzystywany jest aplikator wężowy lub nabudowany na bronie talerzowej. Ramię zasysające gnojowicę ma średnicę 10 cali, a pompa Vogelsang zasysa nawóz z wydajnością 12 tys. l/min. Nad dawkowaniem nawozu czuwa ISOBUS. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne, czyli zmienne dawkowanie nawozu na podstawie mapy zasobności w składniki odżywcze. Dzięki SectionControl dawkowanie na uwrociach jest automatycznie zatrzymywane i wznawiane. Dopełnieniem jest czujnik NIR, który w czasie rzeczywistym analizuje skład gnojowicy i na podstawie wyników precyzyjnie reguluje dawkę nawozu na hektar. Dzięki technologii stałych ścieżek przejazdowych CTF gnojowicę można aplikować niemal w każdym stadium wegetacji.
Równie imponującymi parametrami wyróżnia się opryskiwacz przygotowany we współpracy z firmą Dammann. Maksymalna szerokość robocza belki wynosi 70 m. Zbiornik cieczy roboczej może mieć maksymalnie pojemność 22 tys. litrów. Dostępne mają być też mniejsze wersje opryskiwaczy.
– Opracowany przez nas system uprawy widzę w gospodarstwach wykorzystujących technologie bezorkowe lub z ekstensywną uprawą. Ze względu na to, że nośnik nie porusza się po obszarze uprawianym, możliwy jest wysiew rośliny następczej jeszcze przed żniwami. To interesująca technologia dla gospodarstw, które dążą do trwałego okrycia gleby roślinnością. Dla mnie bardzo ważna jest następująca kwestia: sprzedajemy nie tylko technologię, ale dostarczamy na rynek zintegrowany system uprawy – mówi Klemens Kalverkamp. W tym roku Nexat zamierza zbudować dwanaście seryjnych nośników.
Guido Höner
fot. firmowe, Werkbild
Jan Beba
<p>redaktor „top agrar Polska”, specjalista w zakresie techniki rolniczej.</p>
Najważniejsze tematy
