Przegląd maszyn do uprawy pasowej

Uprawa pasowa, strip-till, znana jest nam od kilkunastu lat. Mamy więc w kraju nie tylko mnóstwo rolników stosujących tę technologię na stałe lub tylko okazjonalnie, ale i coraz szerszą ofertę polskich producentów maszyn. W uprawie pasowej nawóz trafia pod korzeń, co pozwala zmniejszyć koszty nawożenia i wpływa korzystnie na środowisko przez ograniczenie przemieszczania azotu do wód gruntowych. W większości przypadków uprawa jest jednoprzejazdowa, więc oszczędzamy też czas i paliwo.

Strip-till sprawdza się szczególnie w suchych latach, ale z powodzeniem wykorzystywany jest też w mokrych warunkach. Wszystko zależy od warunków glebowych, pogody i płodozmianu w gospodarstwie. Minusem technologii jest duże zapotrzebowanie na moc ciągników. Dostępne na rynku 3-m maszyny do pracy potrzebują średnio ciągnika o mocy ok. 150-200 KM, co i tak dla wielu gospodarstw jest powyżej ich możliwości. Skazane są więc na usługi, których na szczęście na rynku jest coraz więcej.

Mnogość opcji wyposażenia dostępnych na rynku maszyn do uprawy i siewu pasowego może przyprawić o zawrót głowy. Dlatego zapytaliśmy producentów o ich przepis na efektywną uprawę i siew. W dalszej części artykułu prezentujemy technologie uprawy pasowej wielu dostępnych na rynku firm. W tabeli zaprezentowane są wybrane modele agregatów o szerokości 3 m lub najmniejszej dostępnej w ofercie.

Agro-Masz

Sekcję uprawową tworzy 9 prostych talerzy tnących z zabezpieczeniem sprężynowym (opcja) oraz 9 zębów zabezpieczonych sprężyną lub hydraulicznie, które spulchniają glebę i podają nawóz. Układ zębów Salvisa zależny jest od sekcji wysiewającej (4 zęby dla siewu punktowego, 9 zębów dla siewu rzędowego). Aparat wysiewający napędzany jest silnikiem elektrycznym i skonstruowany tak, aby łatwo umożliwić wymianę wałka dozującego, dając tym samym szeroki zakres wyboru wysiewanego materiału.

Agro-Masz Salvis Z 3000

Bednar

W gamie czeskiej marki jest 6-metrowy agregat Strip Master En. Firma zaznacza, że kultywator może być używany do uprawy pasowej bez wcześniejszej uprawy gleby, np. bezpośrednio w międzyplonie lub na polach z większą ilością resztek pożniwnych. Sekcja robocza zawieszona jest na równoległoboku, który zapewnia kopiowanie terenu i utrzymanie ustawionej głębokości. Składa się z tarczy tnącej, tarczy czyszczącej, słupicy uprawowej prowadzącej i wału ubijającego. Słupice mają zawieszenie hydrauliczne. Siła wyzwolenia jest ustawiona na 750 kg, a w przypadku kontaktu z przeszkodą ząb może odchylić się o 26 cm.

Bednar Strip Master EN

Kultywator ma 12 zespołów roboczych, ułożonych z przesunięciem (tzw. off-set), by uniknąć zapychania maszyny. We współpracy z przednim zbiornikiem możliwa jest doglebowa aplikacja nawozu. Nawóz jest pneumatycznie rozprowadzany z przedniego zbiornika do głowicy rozdzielającej, zamontowanej na kultywatorze. Nawóz może być w postaci sypkiej lub płynnej.

Claydon

Maszyny producenta z Anglii przeznaczone są do siewu pasowego zbóż i rzepaku. Oferowane są w wersji zawieszanej i zaczepianej. Pierwsza sekcja to hydraulicznie regulowane tarcze tnące, które sprawdzają się na polach z dużą ilością resztek pożniwnych lub poplonów. Następnie są zęby spulchniające. Claydon stosuje technologię dwóch zębów. Ząb wysiewający nawóz (może pracować na głębokosci ponad 30 cm) oraz redlica wysiewająca nasiona poruszają glebę tylko w strefie uprawy. Przedni ząb rozdrabnia, napowietrza i tworzy drenaż w strefie ukorzeniania, podczas gdy ząb wysiewający umieszcza nasiona w glebie w tym samym pasie. Regulacja głębokości siewu sterowana jest hydraulicznie. Siewnik ma system szybkiej wymiany redlic. Alternatywą jest dłuto i dwie redlice, podwójny talerz płaski z dwiema redlicami lub podwójny talerz spiralny z dwiema redlicami.

Claydon Evolution

Czajkowski

Firma Czajkowski ma trzy modele maszyn: ST 300 8R, STK 300 i STK 300 Plus do siewu zbóż, rzepaku, kukurydzy, słonecznika, buraków i soi.

Sekcja robocza 3-m agregatu STK zaczyna się od talerzy rozgarniających resztki, po których pracuje falowany krój tnący. Nacina on glebę na głębokość 12 cm, by ułatwić zagłębienie słupicy nawet do 35 cm. Konstruktor podkreśla, że kształt zęba uniemożliwia mieszanie gleby. Nawóz można zaaplikować w całym profilu gleby. Kolejną sekcją roboczą są talerze zamykająco-zgarniające, które utrzymują luźną warstwę gleby wewnątrz uprawianego pasa. Ostatnim elementem agregatu STK jest wał oponowy o wysokości 89 cm, w systemie off-set. Zagęszcza i wyrównuje glebę, natomiast układ wału zapobiega zapychaniu maszyny. Nasiona wysiewają dwa elektryczne aparaty wysiewające ze stali kwasoodpornej. Wersja Plus umożliwia siew kukurydzy czy słonecznika w rozstawie 6 × 70 cm i 6 × 75 cm.

Czajkowski STK 300

Horsch

Focus 3 TD ma 10 zębów, które spulchniają glebę pasowo. W zależności od potrzeb, nawóz podawany może być na różnych głębokościach. Między rzędami pracują wklęsłe talerze, których rolą jest m.in. tworzenie niewielkich redlin. Przed każdą redlicą siewną TurboDisc wał oponowy zagęszcza glebę. W maszynie jest możliwość zmiany odstępu między rzędami. W przypadku rzepaku oraz innych upraw odstęp między rzędami wynosi 30 cm, a przy wysiewie zbóż 15 cm. Nacisk redlic jest regulowany w zakresie 5–12 kg.

Horsch Focus 3 TD

Köckerling

Agregat do siewu pasowego Master tworzą trzy moduły: zestaw zbiorników Boxer, agregat Master i szyna siewna, do której można zaczepiać różne siewniki. Zasadniczymi elementami konstrukcji agregatu są łapy sprężyste zakończone redlicami, które rozwierają glebę, odsuwając jednocześnie słomę na boki przed pneumatycznym wysiewem nasion w pasma o szerokości 60 mm, na wilgotną powierzchnię wykonanej redliny. Agregat Master w wersji 5,4 m może podsiewać nawóz w rozstawie 45 cm. Podwójny wał STS zagęszcza rolę w miejscu aplikacji nawozu.

Köckerling Master 540

Kudła

W maszynie Grizli GR300 producenta z Mielca uprawa pasowa odbywa się jednoetapowo. W skład maszyny wchodzą: zbiornik nawozowy oraz zbiornik zbożowy z elementami uprawowymi i wysiewającymi.

Pierwszym elementem roboczym sekcji agregatu Grizli jest krój talerzowy o średnicy 390 mm, rozcinający resztki pożniwne i glebę. Za nim pracują dłuta o szerokości 30 mm, za pomocą których do gleby podawany jest nawóz. Każda słupica zęba ma własne zabezpieczenie sprężynowe. Maksymalna głębokość pracy wynosi 30 cm. Umieszczone z tyłu każdego zęba wyloty nawozu pozwalają go umieścić w glebie na jednej lub dwóch głębokościach. Za zębami uprawowo-nawozowymi zamontowane są koła dogniatające glebę na niezależnej amortyzacji gumowej, co pozwala na dobre kopiowanie terenu. Na końcu są redlice wysiewające zboże, z kołami kopiującymi teren, na niezależnej amortyzacji gumowej, z centralną regulacją siły docisku redlic siewnych, co pozwala regulować agresywność ich pracy oraz siłę docisku.

Kudła Grizli GR 300

Kuhn

Koncepcję uprawy pasowej firmy Kuhn obrazuje kultywator Striger 100. Maszyna może przygotować poszczególne pasy gleby pod siew także w połączeniu z frontowym zbiornikiem na nawóz czy wozem asenizacyjnym. Każda sekcja jest zamontowana niezależnie na ramie, kopiowanie nierówności terenu odbywa się za pomocą równoległoboku i kół podporowych. Krój talerzowy przecina resztki roślinne i otwiera bruzdę przed zębem. Wcześniej za talerzami znajdują się koła gwiaździste, które usuwają resztki
pożniwne z rzędu.

Kuhn Striger 100

Zęby mogą pracować na głębokości roboczej od 7 do 30 cm, niezależnie od talerzy ograniczających, co zapobiega wyrzucaniu gleby na międzyrzędzia. Po bokach zębów zamocowane są tarcze ograniczające, które utrzymują glebę w uprawianym pasie. Międzyrzędzia pozostają więc nienaruszone, a wschody chwastów są znacznie ograniczone. Ostatnią sekcją roboczą są koła, które dogniatają łoże siewne i likwidują nierówności w rzędzie wysiewu. Nacisk kół można regulować, a w przypadku jesiennego zabiegu można je podnieść.

Kverneland

W agregacie Kultistrip każda sekcja uprawowa ma dwa koła kopiujące, które pozwalają ustawić głębokość pracy pozostałych elementów sekcji. Nacisk sekcji na glebę może być regulowany w zakresie 70–210 kg. Talerze rozcinają resztki pożniwne i otwierają glebę. Dalej koła gwiaździste usuwają resztki pożniwne z uprawianego pasa gleby. Zęby uprawowe spulchniają glebę, głębokość robocza zębów może być regulowana w zakresie 10–30 cm. Zęby zabezpieczone są hydraulicznie. Po bokach znajdują się talerze boczne, z możliwością regulacji kąta pracy względem kierunku jazdy, głębokości pracy i odsunięcia od zęba. Zamontowane z tyłu rolki dociskowe zagęszczają uprawiony pas gleby. Regulacja nacisku odbywa się za pomocą korby.

Kverneland Kultistrip 3000

Szczególną cechą sekcji uprawowej agregatu Kultistrip jest oddzielenie tuby nawozowej od zęba spulchniającego. Umożliwia to zmianę głębokości roboczej zęba, zachowując aplikację nawozu na tej samej głębokości lub zmienę głębokości aplikacji nawozu przy stałej głębokości roboczej zęba.

Mzuri

Zęby uprawowe i koła zagęszczające agregatu Mzuri są rozmieszczone naprzemiennie w dwóch rzędach, dając dużo miejsca na przepływające resztki pożniwne. Zęby uprawowe i redlice siewne są włączone w niezależne układy hydrauliczne, które zapewniają równomierne ciśnienie na każdej sekcji. Umożliwia to utrzymanie stałej głębokości pracy do 35 cm. Pro-Til aplikuje nawóz na całej głębokości uprawianego pasa. Wysiewa do 4 rodzajów nawozu i nasion ze zmiennym dawkowaniem na podstawie map aplikacyjnych. Agregaty z opcją Select przygotowane są zarówno do siewu zbóż, rzepaku, jak również siewu roślin uprawianych w szerokich rzędach np. kukurydzy, słonecznika. Rozstaw międzyrzędzi zmieniany jest za pomocą jednego przycisku.

Mzuri Pro-Til 3T

Szewera

Kolejną propozycją technologii pasowej z polskiego podwórka jest agregat uprawowo-siewny Szewera Strip Master. Pierwszą sekcją maszyny są kroje talerzowe na zabezpieczeniach sprężynowych. Za talerzami nawet na głębokości 35 cm pracują zęby z podsiewem nawozu na dwóch głębokościach. Wysiew nasion i nawozu może odbywać się mechanicznie z koła ostrogowego lub przez silniki elektryczne. W przypadku napędu elektrycznego możliwe jest zmienne dawkowanie na podstawie mapy zasobności lub mapy plonu, a maszyna wyposażona jest w GPS oraz system Isobus. Za sekcją spulchniającą znajduje się wał zagęszczający w postaci wału oponowego lub U-ringu. W sekcji siewnej każda redlica pracuje na równoległoboku.

Szewera Strip Master 301

Szewera ma trzy redlice: dwutalerzową z wąskim kołem podporowym, dłutową wąską z wąskim kołem podporowym oraz dłutową szeroką z szerokim kołem podporowym. Za redlicą pracują rolki dociskowe i zgrzebło. Maszynę można doposażyć w ścieżki technologiczne, ekrany talerzowe oraz inne indywidualne opcje.

Unia

Według firmy Unia uprawa pasowa może odbywać się jedno- lub dwuetapowo. W skład maszyny wchodzi zbiornik nawozowy (zawieszany na przednim TUZ ciągnika), agregat do uprawy pasowej Hawk i zagregowany z nim poprzez sprzęg hydrauliczny siewnik pneumatyczny Delta plus.

Unia Hawk

Pierwszym elementem roboczym agregatu Hawk jest krój talerzowy o średnicy 480 mm, rozcinający resztki pożniwne i glebę. Za nim są dwie gwiazdy z dociskiem sprężynowym, z których każda ma 16 palców i rozgarnia resztki pożniwne. Każda słupica zęba ma własne zabezpieczenie hydrauliczne i zakończona jest dłutem o szerokości 25 mm oraz bocznymi podcinaczami o łącznej szerokości 150 mm. Maksymalna głębokość pracy to 30 cm. Umieszczone z tyłu każdego zęba dwa wyloty nawozów pozwalają je umieszczać w glebie na poziomach oddalonych od siebie o 7 cm w zakresie 6–12 i 18–21 cm. Za zębami uprawowo-nawozowymi zamontowane są dwa talerze typu Agressive, o średnicy 400 mm. Ostatnim elementem każdej sekcji są wałki zagęszczające o szerokości 240 i średnicy 300 mm. Mają docisk sprężynowy, co pozwala regulować agresywność ich pracy.

kg