Z artykułu dowiesz się
- Jak wygląda aktualna sytuacja związana z ASF w niektórych krajach Europy?
- Jak zmieniała się produkcja i handel wieprzowiną w Chinach w ostatnich latach?
- W jaki sposób epidemia koronawirusa odbija się na rynku wieprzowiny?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Wirusy w Chinach kształtują ceny świń w Europie
03.03.2020
Choć epidemia afrykańskiego pomoru świń rozprzestrzenia się w Europie, to największy wpływ na sytuację na rynku wieprzowiny ma rozwój choroby w Chinach. W ubiegłym roku zaimportowały one ponad 2 mln ton i robią wszystko, aby odbudować produkcję świń straconą z powodu ASF. Nie wiadomo jednak, czy ograniczenia spowodowane przez koronawirusa nie pokrzyżują tych planów.
Według danych unijnego systemu zgłaszania chorób zakaźnych zwierząt, liczba zachorowań na afrykański pomór świń w 2019 roku nadal rosła w krajach Unii Europejskiej i dotknęła 11 państw członkowskich (w tym Włochy, w których ASF ma charakter endemiczny i występuje tylko na Sardynii). W ubiegłym roku choroba pojawiła się po raz pierwszy na Słowacji i w Serbii. Wraz z ogniskiem w Grecji, odnotowanym w lutym 2020 roku, mamy już 12 krajów w Europie, w których występuje wirus.
r e k l a m a
W ciągu ostatniego roku liczba potwierdzonych zachorowań wzrosła zarówno u dzików (6396 przypadków w porównaniu z 5362 w 2018 roku), jak i u świń (1866 ognisk w porównaniu z 1344 w 2018 roku).
Na wschodzie jest mniej przypadków ASF, u nas więcej
Belgia zakończyła rok z 482 przypadkami u dzików. Od lata nie odnotowała żadnych nowych zachorowań. W październiku i grudniu wykryto ASF u martwych dzików, jednak ustalono, że zwierzęta były martwe przez co najmniej 3 miesiące i według specjalistów padły przed wrześniem 2019 roku. W Estonii, gdzie choroba pojawiła się, podobnie jak u nas, w 2014 roku, liczba przypadków znacząco spadła. W 2019 roku potwierdzono 80 przypadków u dzików. Od 2018 roku nie zgłoszono natomiast żadnych ognisk.
Węgry zgłosiły pierwszy przypadek ASF w kwietniu 2018 roku. Chociaż pogłowie świń pozostaje wolne od choroby, wykazano znaczny wzrost liczby przypadków u dzików – ze 182 między kwietniem a grudniem 2018 roku do 1598 w 2019 roku. Na Łotwie u dzików liczba potwierdzonych przypadków była o połowę mniejsza niż w poprzednim roku (685 w 2018 roku, 369 w 2019 roku). Jeśli chodzi o obecność choroby u świń, to w ubiegłym roku potwierdzono jedno ognisko w lipcu na fermie z 52 zwierzętami.
Tab. 1. Najwięksi eksporterzy wieprzowiny do Chin (styczeń – wrzesień 2019 r.) | ||
Kraj | Wolumen | Zmiana |
Hiszpania | 247 100 ton | 42,5% |
Niemcy | 221 600 ton | 27,6% |
Kanada | 171 500 ton | 38,2% |
Brazylia | 144 000 ton | 32,8% |
USA | 139 400 ton | 73,3% |
Na Litwie od 2014 roku odnotowano znaczną redukcję liczby przypadków u dzików z 1143 w 2018 roku do 464 w 2019 roku. Choroba od początku jej potwierdzenia rozprzestrzenia się ze wschodniej części kraju na zachód. W 2019 roku nie wykryto żadnych przypadków przed czerwcem, ale od tego czasu potwierdzono 19 zachorowań u dzików.
Rumunia wyróżnia się jako państwo członkowskie o największej liczbie ognisk u świń w 2019 roku, gdyż było ich aż 1724, niektóre w bardzo dużych gospodarstwach. U dzików stwierdzono w ubiegłym roku 683 przypadki. Według informacji podanych przez tamtejsze służby weterynaryjne, od wykrycia pierwszego ogniska zostało zabitych 545 tys. świń. Serbia, która wcześniej pozostawała wolna od choroby, potwierdziła pierwsze ognisko w gospodarstwie w sierpniu ubiegłego roku i zakończyła 2019 rok z 18 ogniskami u świń, bez przypadków u dzików. Jednak 17 stycznia 2020 roku Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE) otrzymała informację o pierwszych przypadkach wirusa ASF u dzików – 7 zwierząt w Borskim, w pobliżu granicy z Rumunią, i w Pirotskim, w pobliżu Bułgarii.
Niepewna sytuacja w Chinach, która odbija się na Europie
W tym roku u nas nie wykryto ani jednego ogniska afrykańskiego pomoru świń w gospodarstwach. W ubiegłym ognisk było 48, ostatnie stwierdzono 14 października w powiecie białostockim w stadzie liczącym 4 świnie. Natomiast choroba wciąż wykrywana jest u dzików. W tym roku Główny Inspektorat Weterynarii podał informację o 145 przypadkach.
Na sytuację producentów trzody chlewnej ma wpływ rozprzestrzenianie się ASF w Chinach. W 2018 roku wyprodukowano tam 54 mln ton wieprzowiny, w ubiegłym już tylko 46,5 mln ton, a w bieżącym będzie jeszcze mniej, choć chiński rząd nie chce dopuścić do załamania na rynku trzody i robi wszystko, by pokonać epidemię. Władze chińskie zmagają się jednak obecnie nie tylko z ASF, ale również z koronawirusem u ludzi, co potęguje niepewność sektora wieprzowiny.
Tab. 2. Zmiany w produkcji i handlu mięsem wieprzowym w Chinach w mln ton | |||||
| 2018 | 2019 | 2020 | rok do roku (%) | |
2019 | 2020 | ||||
produkcja | 54,0 | 46,5 | 34,8 | –14,0 | –25,3 |
konsumpcja | 55,4 | 49,0 | 38,2 | –11,6 | –22,1 |
import | 1,6 | 2,6 | 3,5 | 66,6 | 34,6 |
Ograniczenia w transporcie spowodowane koronawirusem
Rozszerzająca się epidemia spowodowana koronawirusem powoduje bowiem duże zawirowania logistyczne i liczne opóźnienia w dostawach. Ograniczenie życia publicznego z obawy przed zakażeniem spowolniło konsumpcję żywności. Wszyscy liczą, że sytuacja poprawi się w najbliższym czasie, jednak Chiny wypuściły na rynek dodatkowe 10 tys. ton mrożonych zapasów wieprzowiny, aby zapewnić podaż i ustabilizować rosnące ceny. Od połowy grudnia do 9 stycznia na rynek chiński wpłynęło już około 150 tys. ton wieprzowiny z rezerw państwowych i trzeba liczyć się z tym, że rząd będzie nadal uwalniał zapasy mrożonego mięsa dla regionów dotkniętych epidemią nowego koronawirusa. Rozwój sytuacji w Chinach związanej z rozprzestrzenianiem się koronawirusa może mieć w najbliższym czasie reperkusje dla wielu sektorów na europejskim rynku, w tym dla branży trzody chlewnej.
Walcząc z epidemią, władze chińskie ograniczyły możliwości przemieszczania się ludzi oraz wprowadziły ograniczenia w transporcie. Trudności dotykają wymianę handlową. Założenia rządowe, mające na celu odbudowę produkcji trzody chlewnej w Chinach i zrównoważenie rynku wieprzowiny w 2021 roku, mogą nie zostać zrealizowane lub ze względu na ograniczenia – odłożone w czasie. Z powodu ASF zabito tam prawie 1,2 mln świń, a jesienią ubiegłego roku rozpoczęto realizację rządowego programu odbudowy pogłowia. Wiele przesłanek wskazuje, że deficyt mięsa wieprzowego w Chinach będzie trwać przez następne kilka lat.
Tab. 3. Afrykański pomór świń w krajach europejskich w latach 2014–2019 | ||||||
Kraj | Liczba ognisk/przypadków | |||||
2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |
Polska | 2/24 | 1/52 | 20/80 | 81/741 | 109/2443 | 48/2468 |
Łotwa | 32/148 | 10/752 | 3/864 | 8/947 | 10/685 | 1/369 |
Litwa | 6/45 | 13/111 | 19/303 | 30/1.328 | 51/1446 | 19/464 |
Estonia | 0/41 | 18/723 | 6/1052 | 3/637 | 0/231 | 0/80 |
Czechy | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/202 | 0/28 | 0/0 |
Rumunia | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 2/0 | 1164/182 | 1724/683 |
Węgry | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/138 | 0/1598 |
Bułgaria | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 1/5 | 44/165 |
Belgia | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/163 | 0/482 |
Słowacja | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 11/27 |
Serbia | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 0/0 | 18/0 |
- Odbudowa stad świń w Chinach jest utrudniona z powodu koronawirusa. Nie wiadomo, czy handel wieprzowiną na tym ucierpi, czy raczej wpłynie to na utrzymanie wysokich cen
Dominika Stancelewska
Zdjęcie: Unsplash, youtube.com/reveal
Zdjęcie: Unsplash, youtube.com/reveal
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a