Ministerstwo rolnictwa daje drugie życie kolejnym działaniom w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w związku z wydłużenia przez UE okresu realizacji Programu o 2 lat. Teraz przyszedł czas na operacji typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”. Rząd wydłuży ostateczny termin realizacji biznesplanów i terminu na złożenie wniosku o płatność drugiej raty o 2 lata tj. do dnia 31 sierpnia 2025 r. Będą też inne zmiany.

Pomoc także dla osób bez dopłat bezpośrednich

Podstawowym celem tej nowelizacji jest umożliwienie objęcia wsparciem na rozwój działalności pozarolniczej również wniosków złożonych przez osoby ubezpieczonych w KRUS, którym z różnych powodów nie zostały przyznane płatności obszarowe.
- Z informacji przekazywanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) wynika, iż zdarzały się przypadki rolników, którzy spełniali warunek ubezpieczenia na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników w pełnym zakresie jako rolnik, małżonek rolnika lub domownik, natomiast do gospodarstw rolnych w których pracują, z różnych powodów, nie zostały przyznane płatności obszarowe, wobec czego wydawane były decyzje odmawiające przyznania pomocy – czytamy w uzasadnieniu rozporządzenia.

Kolejna szansa

Kolejna zmiana zaproponowana przez MRiRW ma na celu jednoznaczne uregulowanie kwestii dotyczącej przypadków, gdy wnioskujący o przyznanie pomocy zawiesili albo zakończyli prowadzenie działalności pozarolniczej w okresie krótszym niż 2 lata od złożenia wniosku i ubiegają się o podjęcie działalności ponownie, ale w innym przedmiocie działalności gospodarczej. Do tej pory uważano, że w takim przypadku pomoc nie powinna być udzielona. Z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z marca 2021 r. wynika, że powinna obowiązywać inna wykładnia tego przepisu.

Nie tylko samochody

Kolejna zmiana ma przyczynić się do zróżnicowania zakresu operacji zgłaszanych do finansowania. Z informacji przekazanych przez ARiMR wynika, że w ramach ostatnio przeprowadzonego naboru wniosków wpłynęło bardzo dużo wniosków, w których wnioskodawcy planują przeznaczyć całą kwotę pomocy wyłącznie na zakup samochodu osobowego, w ramach różnych planowanych do podjęcia działalności pozarolniczych.

Teraz szacunkowa wartość inwestycji w środki trwałe ma być równa co najmniej kwocie stanowiącej 70% kwoty premii. Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem pozostałe 30% kwoty premii może być przeznaczone na sfinansowanie innych zamierzeń wnioskodawcy związanych z działalnością pozarolniczą np. zakupu środków obrotowych, opłacenia szkoleń lub kosztów zatrudnienia itp.

Biznes plan jako mapa drogowa

Do wniosku o przyznanie premii rolnik będzie musiał dołączyć szczegółowy biznes plan. Będzie on swoistą mapą drogową nowej działalności gospodarczej, która pokazuje, w jaki sposób następuje realizacja przyjętych założeń w określonych warunkach np.: wejście na rynek, osiągnięcie określonego poziomu zysku, wprowadzenie do sprzedaży danego produktu itp.

Dotychczasowe doświadczenie nie są bowiem budujące. Na pięć nowo tworzonych przedsiębiorstw tylko jedno rozwija długofalową działalność i istnieje powyżej kilku lat. Cztery na pięć albo nie rozpoczynają działalności albo w krótkim czasie upadają.
- Przyczyn tego jest wiele a najczęściej są to: błędna, zazwyczaj nadmiernie optymistyczna ocena własnych możliwości i predyspozycji, błędna ocena sytuacji rynkowej, niedoszacowanie nakładów początkowych, niedoszacowanie kosztów działalności, brak rezerwy finansowej i środków kapitałowych, zły wybór partnerów biznesowych. Większości powyższych błędów można uniknąć poprzez sporządzenie solidnego biznesplanu a następnie dokładną weryfikację jego założeń – czytamy w uzasadnieniu rozporządzeni.

Mniejsze kary

W projektowanym rozporządzeniu proponuje się przepis mający na celu złagodzenie sankcji finansowych nakładanych w sytuacji, gdy beneficjent utworzył mniej miejsc pracy niż przewidziane w biznesplanie, ale liczba utworzonych miejsc pracy pozwala zachować cel i spójność operacji.

Nie dla kolejnych taksówek

Ministerstwo rolnictwa uznało także, że zbyt duża liczba wniosków o przyznanie pomocy złożonych w ramach naboru przeprowadzonego w 2020 r. dotyczy działalności taksówek osobowych. Tymczasem według raportu Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów (ACEA) w 2018 roku Polska znajdowała się na 6 pozycji w Unii Europejskiej pod względem liczby użytkowanych aut osobowych z wynikiem 23,4 mln przy czym liczba tych samochodów w Polsce nadal rośnie w związku z czym popyt na tego typu usługi szczególnie na obszarach wiejskich systematycznie maleje. W związku z powyższym proponuje się usunąć tego typu działalności z możliwości wsparcia.

Budżet programu

Budżet na realizację operacji typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” wynosi 379 359 101 euro środków publicznych ogółem (w tym 241 386 196 euro środków UE  a 137 972 905 euro stanowią środki budżetu państwa). Płatności w ramach tego typu operacji finansowane są ze środków corocznie planowanych w ustawach budżetowych na realizację Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.

Podczas naboru z 2020 r. złożono 9836 wniosków o pomoc.

WK