Rośliny mają zdolność łatwego zasiedlania nowych terenów. Bardzo łatwo przychodzi to na przykład mniszkowi lekarskiemu (Taraxacum officinale), znanego także jako dmuchawiec. 

Dmuchnięcie w przekwitły kwiat, rozsiewa jego nasiona na duże odległości, które roznoszone są przez wiatr. Mniszek lekarski jest rośliną do tego stopnia ekspansywna, że potrafi zając w bardzo szybkim okresie czasu bardzo duże przestrzenie. Z tego względu nie jest pożądana przez rolników i na wykoszonych trawnikach. Z drugiej strony nieocenione właściwości tej rośliny sprawiają, że sok oraz ziele wykorzystywane są jako surowce lecznicze, jadalne, pastewne i miododajne. W dawanych czasach znalazł zastosowanie w medycynie naturalnej. W jaki sposób?

Mniszek lekarski - co to za roślina? 

Mniszek lekarski, inaczej mniszek pospolity, dmuchawiec, rośnie dziko w całej Europie, w Azji i w obu Amerykach - najczęściej przy drogach, na łąkach, w zaroślach oraz jako chwast. Mniszek lekarski to nie mlecz!

Do celów leczniczych jesienią zbiera się korzenie roślin starszych, wykopując je z ziemi, myje, usuwa części nadziemne i suszy w suszarni ogrzewanej lub w warunkach naturalnych. Na wiosnę, gdy roślina wytworzy rozetę liści i wykształci pędy z koszyczkami kwiatowymi w stanie pąków, ścina się całą część nadziemną i suszy w cieniu i przewiewie.

Jeżeli po zbiorze ziela odrzucimy pędy kwiatowe, to otrzymamy po wysuszeniu liście mniszka pospolitego. 

Mniszek lekarski – właściwości lecznicze

Poza szerokim, tradycyjnym wykorzystaniem preparatów mniszka lekarskiego, istnieje sporo dowodów naukowych, potwierdzających jego użyteczność w leczeniu różnych dolegliwości. Chociaż dostępnych badań klinicznych nie jest wiele, to jego szerokie spektrum działania jest powszechnie znane, m.in w.:

• wspomaganiu pracy wątroby,
• zwiększaniu diurezy,
• łagodzeniu stanów zapalnych,
• zapobieganiu tworzenia się piasku i kamieni moczowych,
• regulacji poziomu cukru we krwi,
• działaniach przeciwnowotworowych,
• działaniach antyoksydacyjnych.

Mniszek działa przede wszystkim na układ pokarmowy. Gorzkie laktony obecne w ekstraktach oraz soku z jego korzenia/ziela pobudzają wydzielanie śliny, soku żołądkowego, oraz żółci, a także ułatwiają jej odpływ do dwunastnicy oraz zapobiegają jej zastojom. Surowiec wspomaga więc pracę wątroby i skutecznie ją oczyszcza.

Mniszek oczyszcza także nerki - ułatwia wydalanie złogów i związków toksycznych z naszego organizmu i pośrednio wpływa na znaczną poprawę kondycji cery, co ucieszy osoby cierpiące na trądzik, egzemy czy łuszczycę. Ponadto surowiec usprawnia przemianę materii i reguluje procesy wypróżniania. Dlatego też mniszek stosowany jest bardzo często jako zioło o działaniu wspomagającym proces odchudzania. Bardzo często jest składnikiem ziołowych mieszanek oczyszczających.

Syrop z mniszka lekarskiego – jak go przygotować?

Surowcami wykorzystywanymi do przygotowania syropu z mniszka lekarskiego są: korzeń, kwiaty, łodyga. Najbardziej popularny jest jednak wyrób na bazie kwiatostanów.

Jakość syropu z mniszka lekarskiego uzależniona jest od zebranych kwiatów. Zaleca się pozyskiwać je w maju – właśnie o tej porze są najbardziej dojrzałe i pozbawione goryczy. Po zbiorach należy je oczyścić z owadów.

Składniki na syrop z mniszka lekarskiego: 

• 1 l kwiatów,
• 1 l wody,
• 2 cytryny,
• 1 kg cukru.

Przygotowanie krok po kroku:

• Kwiaty przebierz i dokładnie oczyść,
• Umieść je w dużym garnku, a następnie zalej zimną wodą,
• Gotuj przez ok. 15 minut, a następnie odstaw na 24 godziny,
• Po upływie tego czasu przez sito odcedź powstały wywar,
• Do wywaru dodaj sok z cytryn oraz cukier,
• Całość gotuj na najmniejszym ogniu – aż do uzyskania konsystencji syropu (podobna do miodu),
• Gotowy syrop możesz przelać do mniejszych słoiczków.

Syrop z mniszka lekarskiego możesz przechowywać nawet przez kilka miesięcy.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał

Zdjęcie: Pixabay