Rynek rzepaku: dużo zależności, a ceny stoją
Na rynek rzepaku wpływa obecnie kilka przemiennie działających sił. Korekty produkcji rzepaku w UE. Wzrosty zbiorów soi na świecie i zniesienie cła na eksport oleju palmowego w Malezji.
Analitycy Europejskiego Stowarzyszenia Handlu COCERAL skorygowali w dół prognozę produkcji rzepaku w UE (ciągle jeszcze z uwzględnieniem Wielkiej Brytanii) do 16,5 mln ton (16,9 mln ton w 2019 r.) Obniżenie szacunków miało miejsce głównie ze względu na spodziewane zmniejszenie spodziewanych zbiorów w Niemczech, Francji, Rumunii i Wielkiej Brytanii właśnie. KE szacuje, że unijne plony rzepaku bedą niższe o 5,9% w stosunku do średniej z ostatnich 5 lat i o 2% niższe niż przed rokiem.
W najnowszym raporcie eksperci IGC przewidują, że światowa powierzchnia uprawy soi w sezonie 2020–21 wyniesie 363 miliony ton. W porównaniu z ubiegłym rokiem produkcja wzrośnie o 27 milionów ton.
Brazylijska państwowa agencja zamówień publicznych podniosła swoje zbiory soi w sezonie 2019/20 ze 120,33 miliona ton do rekordowej ilości 120,4 miliona ton. Nic dziwnego, że Brazylia eksportuje soję na potęgę. Jak podano, w pierwszych pięciu miesiącach 2020 r. przez port Paranagua wyeksportowano 9,6 mln ton soi (+ 33% r/r). Port Paranagua, który jest drugim portem Brazylii pod względem eksportu produktów rolnych tylko w maju załadował 1,95 mln ton soi, co jest prawie 2,5 razy wyższym wynikiem niż rok wcześniej.
Rząd Malezji ogłosił anulowanie od 1 lipca, do końca tego roku cła na eksport oleju palmowego. Zniesienie cła będzie miało zastosowanie do wywozu zarówno surowego oleju palmowego, jak i oleju z ziaren palmowych oraz rafinowanych olejów z ziaren palmowych. Zgodnie z prognozami uczestników rynku zniesienie cła umożliwi osiągnięcie do końca 2020 r. eksportu oleju palmowego na poziomie 16,95 mln ton, co jednak będzie o 8% niższe niż w roku poprzednim.
Malezja wyeksportuje więcej oleju palmowego do Indii, Chin i Unii Europejskiej. Według prognoz malezyjskiej rady ds. oleju palmowego MPOC eksport oleju palmowego wzrośnie w trzecim kwartale o 2,5% w porównaniu z poprzednim kwartałem do 4,56 mln ton w miarę wzrostu popytu. Eksport do Chin szacuje się na 1,8 miliona ton. Malezja oczekuje także, że popyt w UE poprawi się również w trzecim i czwartym kwartale ze względu na spadek produkcji oleju rzepakowego. MPOC całkowitą produkcję oleju palmowego w Malezji w 2020 r. oszacowała na 19,5–19,6 mln ton.
Na razie efektów rynkowych tych w różnych kierunkach działających prognoz nie widać. Ceny rzepaku na giełdzie Matif podlegają tylko nieznacznym wahaniom. W efekcie rzepak kosztuje na czwartkowym zamknięciu (18.06.2020 r.) niemal tyle samo co przed tygodniem 377 euro/t.
Złotówka także w stosunku do euro utrzymuje kurs 4,45, chociaż jej jednodniowe wahania wynoszą 2 grosze w lewo i dwa grosze w prawo osi cenowej.
Firmy handlowe proponują bardzo różne ceny, ich rozstrzał wynosi aż 1550 –1650 zł/t.
Niektóre Zakłady Tłuszczowe są już mniej zainteresowane starym rzepakiem i obniżyły dyskont do Matifu.
Przetwórcy oferują aktualnie za rzepak z dostawami poniższe ceny:
- ZT Kruszwica dostawy na czerwiec – 1630 zł/t
- ADM Szamotuły dostawy na czerwiec – 1650 zł/t
Czernin – 1640 zł/t
- Komagra Tychy na bieżąco – 1675 zł/t
Kosów Lacki – 1665 zł/t
- Glencore Bodaczów na czerwiec – 1617 zł/t
- Bestoil Lasocice na bieżąco – 1640 zł/t
Rzepak na nowe zbiory także nieznacznie podrożał, kontraktowany jest obecnie 1620–1680 zł/t w zakładach tłuszczowych. Drożej rzepak kontraktują także firmy handlowe, ceny wynoszą 1600–1630 zł/t.
Sprawdź też najnowsze notowanie cen zbóż.
Juliusz Urban fot. Walerowska
dr Juliusz Urban
ekspert ds. rynku zbóż top agrar Polska, doktor agronomii UP i absolwent MBA UE we Wrocławiu, wiele lat zarządzał skupem u dużego dystrybutora, był prezesem firmy przetwórstwa rzepaku, miał także własną firmę brokerską.
Najważniejsze tematy