W swoim wrześniowym raporcie rynkowym IGC prognozuje się, że światowe zbiory soi w sezonie 2022/23, dochodząc do na rekordowych 387 mln ton, będą o 10% większe niż w roku ubiegłym. Chociaż podwyższone dane dla Ameryki Południowej i regionu Morza Czarnego są równoważone przez zmniejszoną powierzchnię uprawy i zbiory soi w USA. W Ameryce Południowej, zwłaszcza w Brazylii i Paragwaju, po słabych wynikach rentowności z poprzedniego sezonu, obecnie przewiduje się solidny wzrost powierzchni. 

Przewiduje się wzrost handlu o 10 mln r/r, w tym znaczny wzrost dostaw do Azji, dokona się przy zwiększeniu udziału dostawców z Ameryki Południowej.

Na tym tle, nieco obcięte prognozy dotyczące międzynarodowego  handlu wynoszą 165 mln t, co i tak oznaczałoby solidny wzrost w stosunku do poprzedniego sezonu.

Zwiększony popyt ze strony rynku paszowego, spożywczego i przemysłowego wspiera rekordowe, wynoszące 378 mln t wykorzystanie, podczas gdy większe zbiory powinny również pozwolić na akumulację zapasów. Na koniec sezonu zapasy wzrosną z 44 mln t w sezonie 2021/22, do 53 mln t na koniec bieżącego sezonu.

Na Chicago soja jest notowana po 519 USD/t, a krajowi skupujący proponują 2460–2550 zł/t.

A okazuje się, że soja nie wszędzie te niskie ceny skompensowała wyższymi plonami. – U nas w niektórych regionach wschodniej Polski, soja zaplonowała zaledwie 1,5 t/ha. Wyraźnie widać, że bakterie brodawkowate, żeby asymilować azot z powietrza dla swojej aktywności potrzebują także wilgoci, a wody u nas było mało – mówi rolnik uprawiający soją od wielu lat.

Ten tydzień w giełdowych notowaniach na Matifie zapowiadał się na remis, ale w środku dnia w czwartek (29.09.22 r.) rzepak w pewnym momencie drożejąc 12 euro doszedł do 620 euro/t. Zakończenie dnia odbyło się jednak na niższych poziomach, ale i tak  listopadowy rzepak wyceniany na 611,75 euro/t, a więc 6 euro drożej niż tydzień temu.

Środek giełdowego dnia przyniósł jednoczesne spore osłabienie się złotówki, bo euro zaczęło już kosztować 4,88 zł i choć skończyło się na 4,85 zł/euro, to wczesnym  popołudniem rzepak u największych przetwórców można było sprzedać po 3000 zł/t.

Firmy handlowe ceny podnoszą wolniej i skupują w bardzo różnych cenach 2500–2850 zł/t. 

Także nie wszystkie olejarnie podążają za wzrostami na giełdach, w czwartek zakłady tłuszczowe proponowały następujące ceny:

• ZT Kruszwica         – 3005 zł/t 

    Brzeg październik       – 3005 zł/t

• ADM Szamotuły    – 3000 zł/t

                   Czernin               – 3000 zł/t

• Komagra Tychy      – 2875 zł/t   

                  Kosów Lacki     – 2875 zł/t  

• Viterra Bodaczów – 2764 zł/t (dostawy od 20.X.)
• Bestoil Lasocice     – 2600 zł/t
• Agrolok Osiek         – 2960 zł/t

W umowach z dopłatami za zaolejenie ceny bazowe są o ok. 50 zł/t niższe.

Uwaga! Ze względu na duże zmiany notowań na giełdach, ceny te należy traktować jako aktualne 29.09.2022 r. na godz. 13.

A słonecznik?

Na polskich polach pojawia się coraz więcej słonecznika, warto więc zwrócić uwagę na te uprawę. Okazuje się, ze handlowcy tez dostrzegają zdecydowanie większą podaż tego surowca i zaczynają profesjonalnie zajmować się jego skupem. Przy mniejszym zainteresowaniu polskiego przemysłu ciekawym kierunkiem jest eksport.

– Handel nie jest łatwy, bo proszą o próbki i długo trzeba czekać na wyniki, ale jakoś się udaje sprzedawać – dopowiada. Z dalszej naszej rozmowy wynika, że gospodarstwa, które już od pewnego czasu zajęły się słonecznikiem profesjonalnie, potrafią go dosuszyć do 9%, doczyścić i zaolejenie mają nawet 43-proc., ale jest grupa rolników, którzy pod wpływem mody, przygodę ze słonecznikiem dopiero co zaczęli. Ci nie do końca potrafią odpowiednio ustawić kombajny i obecnie poszukują możliwości doczyszczenia i dosuszenia, co w świetle nadchodzących zbiorów kukurydzy nie jest proste.

Ceny skupu słonecznika też są bardzo różne, mamy niecałe 2000 zł/t, jak i ponad 2400 zł/t, wszystko zależy od odmiany, parametrów jak i kierunku sprzedaży.

– A na polu słonecznik już teraz nie doschnie – podsumowuje mój rozmówca. Uprawa słonecznika będzie w Polsce tak czy inaczej się rozwijać, bo cytując klasyków wypowiedzi : sorry, taki mamy klimat…

Juliusz Urban, Fot archiwum taP