Od 2023 r., w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, producenci mleka będą mogli tak jak dotychczas, korzystać na zasadach ogólnych ze wszystkich instrumentów wsparcia bezpośredniego. W szczególności z:

• podstawowego wsparcia dochodów (wcześniej JPO),
• uzupełniającego redystrybucyjnego wsparcia dochodów (wcześniej płatności dodatkowej),
• Uzupełniającej Płatności Podstawowej.

A także z interwencji II filara w ramach PROW 2014-2020:

• płatności ONW,
• Rolnictwo ekologiczne,
• Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego.

Jaki budżet pomocy dla producentów bydła mlecznego?

Na płatność do krów w latach 2023-2027 planuje się przeznaczyć średnio ok. 158 mln EUR rocznie. Przewidywana średnia roczna stawka wynosi 94 EUR/szt. Szacuje się, że wsparciem co roku objętych zostanie ok. 1 677 240 zwierząt.
Na płatność do bydła w latach 2023-2027 planuje się przeznaczyć średnio ok. 179 mln EUR rocznie. Przewidywana średnia roczna stawka wynosi 74 EUR/szt. Szacuje się, że wsparciem co roku objętych zostanie ok. 2 426 488 zwierząt.
Budżet przeznaczony na płatności w ramach ekoschematu Dobrostan zwierząt w latach 2023-2027 wynosi prawie 1,4 mld euro, w tym na wariant Dobrostan krów mlecznych prawie 0,8 mld euro.
Płatność w wysokości 2 738 zł będzie przyznawana do sztuki zwierzęcia objętej 5-letnim zobowiązaniem w ramach wariantu 1.1. Zachowanie lokalnych ras bydła – użytkowanie mleczne. W ramach ww. wariantu przewiduje się również dodatkową, jednorazową płatność w wysokości 15 131 zł/szt., rekompensującą koszty udostępnienia samców w celu pozyskania nasienia.

Interwencje II filara WPR

W ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 będzie realizowane wsparcie, którego odbiorcami potencjalnie mogą być producenci mleka krowiego. Wsparcie w tym zakresie będzie realizowane np. w interwencji:

• Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększających konkurencyjność (dotacje), Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu,
• Inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie OZE i poprawy efektywności energetycznej,
• Inwestycje poprawiające dobrostan bydła i świń,
• Rozwój małych gospodarstw,
• Premie dla młodych rolników.

Siatka bezpieczeństwa

Unijne przepisy dopuszczają także do interwencji rynkowych w postaci np. prywatnego przechowalnictwa. Jednak „rynkowa orientacja” Wspólnej Polityki Rolnej powoduje, że Komisja Europejska i wiele państw członkowskich niechętnie godzą się na uruchomienie takich działań. Tak było ostatnio, gdy polski rząd informował o trudnej sytuacji na rynku mleka i potrzebie interwencji. Pisaliśmy o tym tu: https://www.topagrar.pl/articles/rynek-mleka/producenci-mleka-w-sejmie-o-cenach-to-nie-korekta-a-drastyczny-spadek/.

Jakie efekty dotychczasowej pomocy?

Znane są już także dotychczasowe efekty unijnej pomocy dla sektora. W ramach PROW 2014-2020 (wydłużonego o tzw. okres przejściowy na lata 2021-2022) realizowane było wsparcie do produkcji zwierzęcej, w tym produkcji mleka krowiego. W Modernizacji gospodarstw rolnych wyodrębniono dedykowany obszar b wspierający rozwój produkcji mleka krowiego, w ramach którego przeprowadzono sześć naborów wniosków o przyznanie pomocy. Do 31 grudnia 2022 r. złożono 4 443 wnioski o przyznanie pomocy na kwotę 1,5 mld zł. Zawarto 1 931 umów na kwotę 606 mln zł. Do końca 2022 r. zrealizowano płatności w wysokości 532 mln zł. Wsparcie otrzymało 1 746 beneficjentów. Do 31 sierpnia 2022 r. beneficjenci wybudowali blisko 1,2 tys. obór, a kolejne 2 tys. takich budynków zostało przebudowanych lub wyremontowanych.
Ponadto beneficjenci również mogli ubiegać się o pomoc na produkcję zwierzęcą, w tym w zakresie produkcji mleka krowiego w ramach poniższych instrumentów wsparcia:

• premie dla młodych rolników-premia w wysokości 150 tys. zł mogła zostać przeznaczona na operacje m.in. w zakresie produkcji zwierzęcej. Do 31 sierpnia 2022 r. młodzi rolnicy wybudowali lub zmodernizowali 192 obory;
• restrukturyzacja małych gospodarstw-premia w wysokości 60 tys. zł mogła zostać przeznaczona na operacje m.in. w zakresie produkcji zwierzęcej. Do 31 sierpnia 2022 r. beneficjenci wybudowali, przebudowali lub wyremontowali 366 obór.

Wsparcie przetwórstwa mleka

W ramach PROW 2014-2020 poddziałanie 4.2. „Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój” 61 beneficjentów z branży mleczarskiej (MŚP) skorzystało ze wsparcia na inwestycje w przetwórstwo w kwocie 145,3 mln zł.

Zobacz także: Ceny mleka lecą na łeb na szyję. Co na to rolnicy?

W ramach Krajowego Planu Odbudowy inwestycja A1.4.1 Wsparcie dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) na wykonywanie działalności w zakresie przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych, rybołówstwa lub akwakultury, wnioski o objęcie wsparciem złożyło 27 spółdzielni mleczarskich na kwotę 54,8 mln zł (nabór pod koniec 2022 r.).


wk
Fot. Kolasińska