Rolnicy początkowo bardzo chętnie zakładali gospodarstwa ekologiczne, w których produkowano mleko. Po pierwsze, dopłaty do produkcji ekologicznych upraw są wyższe, gdyż mają rekompensować niższe plony, po drugie zapowiadał się gigantyczny boom na zdrowe odżywianie w Polsce i ekożywność. Jednak, gdy okazało się, że ekoprodukty są droższe od konwencjonalnych, a Polacy nadal w większości przypadków kierują się zasobnością portfela, zapotrzebowanie zmalało, gospodarstwa zniknęły z mapy lub przekształciły się na konwencjonalną produkcję mleka. 

Kolejnym czynnikiem zniechęcającym producentów mleka ekologicznego, była jego niska cena w skupie. W sklepie litr mleka eko kosztuje nawet ponad 6 zł/l, a rolnik dostanie za nie 2,5 zł/l – jeśli w ogóle, ktokolwiek po nie przyjedzie, bo mleczarni skupujących ekologiczny surowiec w Polsce, jest jak na lekarstwo. Produkcja jest w związku z tym rozdrobniona, mleczarniom się nie opłaca jeździć daleko po małe ilości, co jest zrozumiałe, ale także rolnikom nie opłaca się taki biznes i to też jest zrozumiałe. Chyba, że produkcja połączona jest z przetwórstwem. 

Na szczęście świadomość konsumenta rośnie, chętniej kupowane są produkty bezpośrednio z gospodarstw, a rząd w związku ze stopniowym wdrażaniem Zielonego Ładu i strategii „od pola do stołu” zamierza wspierać tą gałąź rolniczej produkcji, bardziej niż dotychczas. Tylko warto pamiętać, że rozwój produkcji to nie wszystko. Rolnik musi mieć, gdzie sprzedać ten produkt i dostać za niego przyzwoite pieniądze, adekwatne do włożonej pracy. 

Zapytaliśmy Inspekcję Jakości Handlowej Produktów Rolno–Spożywczych, jak obecnie kształtuje się produkcja mleka ekologicznego w Polsce. 

Inspekcja gromadzi dane na temat liczby gospodarstw i produkcji mleka. W 2019 r. w Polsce było 550 gospodarstw zajmujących się produkcją mleka eko, w których łącznie wyprodukowano 25 946 194 l mleka. W 2020 r. gospodarstw było 499, ale mleka wyprodukowano 28 806 115. 

– Z danych wynika, że liczba gospodarstw, które posiadały mleko krowie wykazane na certyfikacie spadła o 51, niemniej jednak zwiększyła się produkcja ekologicznego mleka krowiego w gospodarstwach – dodaje IJHARS. 

Ciekawe, czy nowe formy pomocy dla gospodarstw ekologicznych zachęcą producentów do przekwalifikowania, certyfikacji upraw i mleka. 

dkol