Jak dokładnie wygląda sytuacja na polach - świadczą chociażby rozmowy dziennikarzy „Tygodnika Poradnika Rolniczego” z rolnikami z kilku województw.

 – Jest tak samo beznadziejnie jak w tamtym roku – przyznaje Grzegorz Świątkowski, który ma gospodarstwo pod Strzelcami Krajeńskimi w woj. lubuskim. To region, który w 2018 r. był jednym z najbardziej dotkniętych przez suszę. Rolnik przyznaje, że większość deszczy z maja i czerwca ominęła jego pola, a ostatnio w tym województwie padł polski rekord temperatury w czerwcu – 38,2°C, co zwiększyło parowanie wody z gleby.
 – Wysłaliśmy do wojewody wnioski o powołanie komisji szacujących. Ale i z tym jest pewien problem, bo członkowie izb rolniczych skończyli kadencję, a nowi nie zostali jeszcze wybrani, więc gminy mogą mieć problem z obsadzeniem pełnego składu – mówi Grzegorz Świątkowski. Dodaje również, że krzywdzący jest dla nich raport IUNG, który w jego gminie wskazuje, że susza jest jedynie w zbożach ozimych i jarych i to tylko na słabszych glebach. Wskazuje, że w przypadku gleb klasy IVb czy 5 zbiory jęczmienia będą niższe o 40–50%. Ale także na lepszych ziemiach, w tym na 3 klasie zbiory będą o ok. 30% mniejsze, ale zgodnie z raportem IUNG na tych ziemiach komisja strat nie będzie szacować. – To jest paranoja. W łubinie będę mieć zapewne 50% strat, ale Instytut nie widzi u nas suszy w strączkowych – dodaje. 

W Wielkopolsce z kolei susza dotyczy zwłaszcza zachodniej i południowo- wschodniej części województwa. – Część rolników wjechała w jęczmień ozimy jeszcze przez Bożym Ciałem. W moim regionie, czyli na południe od Kalisza, w okolicach Ostrowa Wielkopolskiego i Ostrzeszowa już 60% jęczmienia jest sprzątniętego – mówi Piotr Walkowski, prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej. Wskazuje, że na słabych glebach rolnicy jeśli uzyskali 3t/ha jęczmienia to i tak byli zadowoleni. Z kolei jęczmień jary, w jego opinii, może „sypać” na poziomie zaledwie 1,5 t/ha. – Dramatycznie wygląda też żyto. Na odcinku od Ostrowa do Zduńskiej Woli praktycznie nie ma ziarniaków, tylko same plewki – mówi szef WIR. Dodaje, że okres tuż po żniwach może być niezwykle trudny dla producentów mleka, bo jeśli w najbliższym czasie nie popada, to zagrożona będzie kukurydza i zbiór kolejnych pokosów trawy.  

Żniwa przed czasem i (nie)użytki (nie)zielone 

Natomiast Bronisław Węglewski, prezes Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego podkreśla, że przez suszę może dojść do przedwczesnych żniw, a to uniemożliwi oszacowanie strat przez komisje szacunkowe. IRWŁ zwróciła się do resortu rolnictwa o zmianę procedur na podstawie których IUNG raportuje o suszy, gdyż obecne nie odzwierciedlają stanu faktycznego na polach, gdzie „gołym okiem” widać suszę. Na Podlasiu w okolicach Łomży najgorzej wygląda sytuacja na użytkach zielonych.
 – Pierwszy pokos traw uratowały deszcze, które przyszły w ostatnim momencie. Z drugim jest znacznie gorzej. Szczególnie tam gdzie zbiór pierwszego został opóźniony, łąki zostały wypalone przez słońce. Jeśli ktoś po pierwszym pokosie zastosował płynne nawozy organiczne, to jego łąka jest koloru czerwonego – mówi Zdzisław Łuba z samorządu rolniczego w Łomży.

Z kolei Janusz Krasnodębski z Mazowieckiej Izby Rolniczej w Siedlcach mówi, że na tym terenie rolnicy poza suszą mają jeszcze inne problemy na polach. – Statystycznie opady w czerwcu na naszym terenie wyglądają całkiem przyzwoicie. Problem polega na tym, że były to zazwyczaj zlewne deszcze, z których woda spłynęła do rzek. Większe szkody wyrządził grad oraz wichury, które położyły zboża – powiedział Janusz Krasnodębski. W województwie lubelskim, podobnie jak przed rokiem, najgorzej sytuacja wygląda na północno-wschodnich obszarach regionu.
– Jest niesamowicie sucho i bardzo gorąco – mówi Adam Olszewski ze wsi Zasiadki w pow. bialskim. – Już na wiosnę weszliśmy z deficytem wody, a później nie było lepiej. W jarych zbożach beznadziejnie. Lepiej w oziminach, spadł deszcz, który pozwolił na wzrost roślin, ale już na wykształcenie ziarna dobrej jakości zabrakło wilgoci. Najlepiej wyglądają ziemniaki, choć i w ich przypadku można się spodziewać plonu poniżej średniej – dodaje rolnik.  

Urzędnik wie lepiej niż rolnik

Z raportu IUNG wynika, że w woj. kujawsko-pomorskim susza jest jedynie w zbożach w 3 gminach pod Włocławkiem. Tymczasem między Bydgoszczą a Nakłem nad Notecią widać jak kukurydza niknie w oczach, rośliny są niskie, zwiędnięte, a miejscami zaczynają żółknąć. Tu właśnie uprawy kukurydzy ucierpiały najbardziej, ponieważ niedobory wody na przełomie czerwca i lipca bardzo często zbiegają się z krytycznym zapotrzebowaniem na wodę w rozwoju kukurydzy. Z kolei w woj. opolskim jeden z naszych Czytelników spod Kluczborka podaje, że w północnej części województwa w dwa tygodnie słońce spaliło pszenicę, która zapowiadała się na 8 t/ha.
– Kukurydza usycha, groch dojrzewa, wygląda, że susza z tamtego roku to nic w porównaniu z klęską z tego roku. A IUNG podaje, że u nas suszy nie ma – oburza się rolnik. 

Zapytaliśmy również resort rolnictwa czy i w jaki sposób zamierza pomóc rolnikom przy tegorocznej suszy. Jak tylko ministerialni urzędnicy odpowiedzą na te pytania, przekażemy ja naszym Czytelnikom. 

 
Redakcja TPR
fot. Tomasz Ślęzak