Strategiczne spółki KOWR borykają się w problemami finansowymi, a ich los zależy od wsparcia z funduszy publicznych. W najtrudniejszej sytuacji jest Stadnina Koni w Janowie Podlaskim, która 2020 rok zakończyła z wynikiem 3,53 mln zł na minusie. W tym roku KOWR dofinansował tę prężną niegdyś stadninę kwotą ponad 7 mln zł. Okazuje się, że to i tak za mało, bo spółka wystąpiła niedawno o kolejne wsparcie. Jej kłopoty finansowe zaczęły się w 2016 roku, po zwolnieniu ówczesnego prezesa Marka Treli. Od tamtego czasu Stadniny w Janowie notuje straty. 

Z problemami borykają się także inne stadniny należące do KOWR, m.in. Stadnina Koni Iwno i Stadnina Koni Racot, a także Stado Ogierów Starogard Gdański oraz Ośrodek Hodowli Zarodowej w Bobrownikach.

KOWR dołożył do swoich spółek 44 mln zł

W 2020 roku rząd musiał dokapitalizować cztery spółki na łączną kwotę 24 mln zł, zaś z końcem grudnia 2020 r. nastąpiło dokapitalizowanie kolejnych pięciu spółek na łączną kwotę 20 mln zł. Zgodnie z uzasadnieniami do podjętych uchwał w sprawie podniesienia kapitałów zakładowych, środki te mogą być przeznaczone jedynie na inwestycje i rozwój danej spółki.

Ale tu warto odnotować, że rok 2020 był dla spółek KOWR i tak był znacznie lepszy niż dwa poprzednie lata. Występująca w latach 2018 – 2019 susza rolnicza doprowadziła spółki do bardzo trudnego położenia, ponieważ z uwagi na strukturę kapitałową były one wyłączone z pomocy państwa skierowanej do rolnictwa. 

Poprawa rentowności nastąpiła pod koniec 2020 roku we wszystkich grupach hodowli, choć wartości wskaźników wciąż są ujemne.

Rentowność sprzedaży w 2020 r.:

• hodowli koni: 11,7%

• hodowli roślin: 5,8 %

• hodowli zwierząt: 3,8%

Mimo strat, KOWR dobrze ocenia działalność spółek

Mimo tego KOWR ocenia miniony rok funkcjonowania spółek dobrze.

- Znaczna poprawa wyników finansowych przełożyła się na ogólną kondycję Spółek KOWR oraz pozwoliła na odtworzenie planów inwestycyjnych i rozwojowych, które z uwagi na susze musiały zostać w znacznej mierze zweryfikowane lub zawieszone. Zarządy Spółek, pomimo występującej pandemii, podjęły trud odwrócenia negatywnych zjawisk wywołanych suszą, co jak pokazała analiza sprawozdań finansowych za rok 2020, zatwierdzonych przez Zwyczajne Zgromadzenia Wspólników, udało się bardzo dobrze. Wyniki finansowe per saldo uległy bardzo znacznej poprawie. Poprawiła się rentowność działalności Spółek i zmalało zadłużenie. Poprawiła się również wypłacalność Spółek – czytamy w podsumowaniu informacji przesłanej do sejmowej komisji rolnictwa. 

Podstawowym celem działalności spółek strategicznych KOWR jest prowadzenie hodowli twórczej i zachowawczej roślin uprawnych oraz hodowli zwierząt gospodarskich, właściwa realizacja programów hodowlanych, kreowanie postępu biologicznego oraz tworzenie i propagowanie innowacji w rolnictwie.

- Spółki nadzorowane przez KOWR spełniają szczególną rolę w polskim rolnictwie. Z jednej strony są rezerwuarem genów podstawowych odmian roślin i gatunków zwierząt, a z drugiej strony są też największym kreatorem postępu biologicznego, będącego paliwem dla rozwoju rodzimego rolnictwa. Bardzo często Spółki są też liderami lokalnymi i krajowymi w dziedzinie upowszechniania najlepszych praktyk rolniczych, będąc gospodarstwami wzorcowymi – czytamy w informacji przesłanej do Sejmu przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.

KOWR nadzoruje 38 spółek

Według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku, KOWR nadzorował 38 spółek hodowli roślin oraz hodowli zwierząt o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej.

Ze względu na rodzaj prowadzonej hodowli spółki można podzielić na:

• hodowlę roślin: 6 spółek,

• hodowlę zwierząt: 19 spółek,

• hodowlę koni: 13 Spółek.

Łączna nominalna wartość udziałów w spółkach nadzorowanych przez KOWR wynosiła na koniec roku obrachunkowego 2020 – 684 mln zł.

Spółki hodowlane dysponowały na koniec 2020 roku gruntami (w tym własne oraz dzierżawione) o łącznym areale 113,63 tys. ha, z tego grunty własne wynosiły 4,81 tys. ha, a grunty dzierżawione – 108,81 tys. ha oraz zatrudniały 4 103 pracowników, czyli o 101 osób mniej niż w roku 2019.

wk, Kamila Szałaj
fot. Stadnina Koni w Janowie