Jakie są ulubione warzywa i owoce Polaków?
Całoroczna dostępność świeżych warzyw i owoców nie sprzyja poprawie nawyków żywieniowych. Warto mówić o sezonowości i promować ich większe spożycie – to główny wniosek płynący z „Narodowych badań konsumpcji warzyw i owoców”, które zaprezentowano 28 kwietnia podczas konferencji online.
Firma Kantar przeprowadziła dla Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw sondaż wśród Polaków dotyczący spożycia owoców i warzyw. Badanie zostało przeprowadzone w ramach podsumowania 2019 roku na reprezentatywnej grupie Polaków w wieku 15 lat i więcej.
Spożycie owoców i warzyw w liczbach
Wyniki sondażu zaprezentowała Agata Zadrożna z firmy Kantar. W 2019 roku najchętniej spożywanymi przez Polaków owocami były truskawki (32 proc.) i jabłka (30 proc.). Dalej w rankingu znalazły się: maliny (10 proc.), czereśnie (10 proc.), śliwki (8 proc.), gruszki (7 proc.), banany (6 proc.) i borówki (5 proc.). Co czwarty Polak (24 proc.) deklaruje, że chętnie jadł wszystkie owoce, a 4 proc. z respondentów w ogóle ich nie spożywało.
W 2019 roku najchętniej jedzonym warzywem były pomidory (34 proc.). Co piąty ankietowany (21 proc.) najchętniej spożywał ogórki, 13 proc. badanych – ziemniaki, a 11 proc. – marchew. W dalszej kolejności wymieniane były: sałata (9 proc.), kalafior (8 proc.), papryka (8 proc.), kapusta (6 proc.), brokuły (6 proc.) i cebula (4 proc.). Po wszystkie warzywa sięgało 28 proc. badanych, a po żadne z nich – 4 proc.
Badania wykazały również, że jednym z najbardziej wyczekiwanych sezonowych produktów są polskie truskawki. Wymieniło je dwie trzecie (65 proc.) ankietowanych. Ponadto co czwarty Polak (26 proc.) czeka na pojawienie się w sprzedaży czereśni, co piąty (21 proc.) – malin, a co jedenasty – borówek (9 proc.).
Wyniki te znalazły odzwierciedlenie w wypowiedzi Aldony Radoli, producenta truskawek szklarniowych: – Polskie truskawki to owoce wysyłane do sklepów jeszcze w dniu ich zbioru. Pod tym względem wygrywają z owocami importowanymi, które do naszych sklepów docierają nawet tydzień od zebrania.
Prelegentka zauważyła również, że z powodu epidemii koronawirusa pojawiły się obawy o słaby zbyt na truskawki, jednak już od początku sezonu owoce te bardzo dobrze się sprzedają.
Wyniki sondażu zaprezentowała Agata Zadrożna
Jak zmienić nawyki Polaków?
Badania wskazują na to, że świadomość wartości prozdrowotnych jest wśród Polaków wysoka (98 proc.), jednak trudno im wcielić dobre nawyki żywieniowe w życie. Podczas konferencji zastanawiano się, jak to zmienić.
– Wiele zależy od nas, producentów. Musimy postawić na silną promocję – mówiła dr Barbara Groele (Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków). – Pokazywać, gdzie i jak spożywać owoce i warzywa, namawiać do wspólnych posiłków z dziećmi, poprzez które można wyrobić u nich zdrowe nawyki żywieniowe.
– Aby w kraju nastąpił wzrost spożycia warzyw, owoców i grzybów, należy propagować ich spożywanie przede wszystkim wśród młodzieży, która wkrótce będzie głównym decydentem zakupowym na polskim rynku – informowała Agata Stępień (Stowarzyszenie Branży Grzybów Uprawnych). – Warto też organizować warsztaty dla dzieci w szkołach i przedszkolach na temat zdrowego żywienia i roli produktów roślinnych w ich diecie, a posiłki serwowane w szkolnych stołówkach powinny być odpowiednio zbilansowane.
Prelegentka zwróciła też uwagę na to, że dla zachowania świeżości i walorów prozdrowotnych warzyw, owoców i grzybów produkty te powinny być właściwie traktowane w całym łańcuchu dostaw – od zbiorów przez transport po ekspozycję w sklepie. Istotne znaczenie mają temperatura i zachowanie czystości. Równie ważne są opakowania – najlepiej aby były ekologiczne oraz ograniczały możliwość kontaktu fizycznego z osobami obsługującymi i kupującymi, a także chroniły zawartość przed uszkodzeniami. Sprawdza się tu „zasada jednego dotyku” – jeden dotyk to ten podczas zbioru i umieszczenia produktu w opakowaniu, które otwarte zostanie dopiero przez ostatecznego konsumenta.
A. Stępień poruszyła jeszcze jeden ważny aspekt: – W 2018 r. Polacy wydali na suplementy diety aż 5,4 mld zł, podczas gdy w 2008 r. – 1,7 mld zł. Jednocześnie spadło średnie spożycie warzyw na osobę – w 2018 r. wyniosło ono 264 g dziennie – to o 90 g/osobę mniej niż w 2008 r. Konieczne jest zatem informowanie społeczeństwa, że żaden suplement nie zastąpi zbilansowanej diety, opartej na warzywach i owocach. Takie rozwiązanie jest nie tylko zdrowsze i skuteczniejsze, lecz także tańsze.
O promocji spożycia polskich owoców sezonowych mówiła również Dominika Kozarzewska (Fundacja Promocji Polskiej Borówki): – Konsumpcja owoców jagodowych w Polsce i na świecie stale rośnie. Temu wzrostowi sprzyjają trendy i preferencje konsumentów. Ważne są: apetyczność tych owoców, atrakcyjny smak i łatwość przygotowania. Niedługo w Polsce zacznie się sezon na owoce jagodowe – ich bogactwo w naszym kraju jest niespotykane. Niebawem dostępne będą truskawki, zaraz potem maliny, następnie jagoda kamczacka, agrest, borówki, porzeczki, jeżyny, przetwory z aronii i wreszcie jesienią – minikiwi i późne maliny. Ich codzienne spożywanie promujemy poprzez kampanię „Czas na polskie superowoce!”.
A. Okła-Wierzbicka
Kamila Szałaj
Najważniejsze tematy