Liczą na cud

Plantatorzy ratują się, jak mogą i próbują opóźnić dojrzewanie owoców.

- Póki co odkryłem truskawkę, by nie przyspieszać jej dojrzewania, bo liczę, że za kilka tygodni coś się zmieni i pracownicy sezonowi będą mogli przekraczać granice - mówi Krzysztof Koniec.

- Wczesnych odmian truskawek raczej nie zbiorę. Liczę na to, że uratuje mnie późniejszy zbiór owoców z tunelów foliowych na stojąco – wyjaśnia Grześkiewicz.

Polaków chętnych do rwania brak

Część producentów truskawki stara się znaleźć pracowników wśród Polaków. Zamieszczają ogłoszenia i w internecie, i na tablicach gminnych. Póki co bez efektu.

- Nie ma zainteresowania pracą przy zbiorze truskawek. Mieliśmy nadzieję, że Polacy, którzy stracili pracę w wyniku epidemii koronawirusa, zdecydują się na zarobek przy zbiorze owoców. Nic z tego! Na moje ogłoszenie o pracę nie odpowiedział nikt. To samo spotkało moich sąsiadów. A dawaliśmy naprawdę dobre warunki. Średnio dziennie można zarobić 300 zł, i to z wyżywieniem. Ale nikt się nie skusił - mówi nam Witkowski.

Gminy ruszają na ratunek

Plantatorom próbują pomóc także władze gminne. Wójt gminy Czerwińsk n. Wisłą Marcin Gortat opublikował wykaz firm chcących współpracować w zakresie zatrudnienia pracowników do zbioru owoców. Z kolei wójt gminy Załuski Kamil Koprowski na facebookowym profilu zamieścił ogłoszenie, w którym zachęca do podjęcia pracy sezonowej.

Jednak plantatorzy obawiają się, że osoby nieprzyzwyczajone do pracy w ciężkich warunkach polowych, zwyczajnie nie dadzą rady.

- Co do Polaków, nie wiem czy pomysł zatrudniania kogoś, kto pracował w sklepie lub biurze jest dobry. Jak taka nieprzyzwyczajona do pracy na roli osoba ma wytrzymać kilkanaście godzin na polu w 40-stopniowym upale? – zastanawia się Krzysztof Koniec.

Zarobki są wysokie

Ale trudne warunki pracy rekompensują dość wysokie zarobki. W ubiegłym roku plantatorzy płacili 1,5 zł za łubiankę, więc dniówka wychodziła w granicach 300-350 zł. W tym roku stawki pewnie będą wyższe.

- Ludzie rwali po 240, 260 łubianek. Rekordzistami byli małżonkowie z Ukrainy, którzy dziennie zbierali łącznie 640 łubianek. Dla nich to sporo pieniędzy. Ale w tym roku to pracownicy np. Polacy chcą dyktować stawki, bo wiedzą, że sadownicy są w kropce. Już doszły mnie słuchy, że za godzinę pielenia truskawki życzą sobie 15,50 – 17 zł. To za łubiankę krzykną pewnie 3 zł! - mówi Krzysztof Koniec.

Samozbiór niekończenie

Pojawił się też pomysł, by zapraszać konsumentów do samodzielnego rwania truskawek. Ale rolnicy mają wątpliwości, czy takie rozwiązanie się sprawdzi.

- Z tym wpuszczaniem ludzi, żeby sami sobie zrywali owoce to jest kiepski pomysł. Po pierwsze nie wiadomo, czy nie będą zakażeni, a jednak na polu mogą spotkać moich pracowników lub np. rodziców. A po drugie – zerwą tylko te ładniejsze, resztę zostawią i do tego jeszcze podepczą – mówi Grześkiewicz.

Niemcy zwożą pracowników, polskie ministerstwo szuka pomysłu

Plantatorzy domagają się natychmiastowych działań rządu, które umożliwiłyby przyjazd pracowników sezonowych z zagranicy. Inne kraje jakoś radzą sobie z tym problemem, czemu u nas jest inaczej? Przecież Komisja Europejska oczekuje, że państwa członkowskie ułatwią pracownikom sezonowym sprawne przekraczanie granic. Niemcy i Wielka Brytania już od kilku tygodni organizują specjalne czarterowe loty dla pracowników z Rumunii!

- My jesteśmy w stanie zapewnić im odpowiednie warunki, w których mogliby spędzić dwutygodniowy okres kwarantanny i tak zorganizować pracę, by nie mieli kontaktu z nami i innymi pracownikami – zapewnia Witkowski.

Spytaliśmy więc ministerstwo rolnictwa, jak zamierza pomóc plantatorom i kiedy Ukraińcy przyjadą do Polski.

To, co usłyszeliśmy nie napawa optymizmem. Oczywiście, resort twierdzi, że podejmuje działania, aby umożliwić pracownikom z Ukrainy podjęcie pracy w polskich gospodarstwach. Jednak mamy już końcówkę kwietnia, a efektów tych działań nie widać… Truskawka nie poczeka, aż resort się namyśli.

- Szukamy sposobów umożliwienia pracownikom sezonowym z Ukrainy przyjazdu do Polski. Przygotowywane są kolejne rozwiązaniami, które ułatwią im podjęcie pracy w gospodarstwach rolnych. MSZ prowadzi pogłębioną analizę kwestii dotyczących pracy konsulatów na Ukrainie, w kontekście procedur wydawania wiz – wyjaśnia nam ministerstwo.

I zapewnia, że minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski postuluje, aby pracownicy sezonowi po przyjeździe do kraju mogli pracować podczas odbywania kwarantanny.

- Wszystko fajnie, tylko że niech najpierw będą mieli w ogóle możliwość przyjazdu! W innych krajach mogą pomóc rolnikom, a u nas jak zwykle jest z tym kłopot – mówi nam Danuta Adamiak, z którą rozmawialiśmy o pomyśle ministra.

W efekty działań ministra nie wierzy także Bartłomiej Grześkiewicz.

-Na ten moment nie otrzymaliśmy od państwa żadnej pomocy. Mimo szumnych zapowiedzi w mediach, że banki uruchomiły dla rolników kredyty preferencyjne, okazało się, że to nieprawda. Dzwoniłem do banku i usłyszałem, że żadnych linii kredytowych nie ma! Więc z umożliwieniem przyjazdu pracowników może być tak samo – wyjaśnia nasz rozmówca.

Z szacunków Personnel Service wynika, że w sytuacji gdy stan epidemiczny potrwa do czerwca, granicy z Polską nie przekroczy nawet 480 tys. obywateli Ukrainy… A to oznacza, że polskie truskawki zostaną na krzakach. Producenci nie zarobią, a konsumenci obejdą się smakiem…

Kamila Szałaj, fot. główne pixabay.com