Dodatkowe wsparcie trafi do francuskich rolników, którzy zdecydowali się na całkowite odejście od stosowania tego herbicydu. To rządowy program pomocy, który wymagał zatwierdzenia w KE. Rolnicy otrzymają na to wsparcie 215 mln euro. Dodatek ma stanowić rekompensatę za ponoszenie wyższych kosztów produkcji i stosowania alternatywnych substancji (których niekiedy brak) lub innych metod zwalczania chwastów.

Program pomocy został zatwierdzony przez KE 10 stycznia br. w ramach tymczasowych ram kryzysowych dotyczących środków pomocy państwa. Rolnicy nie dostaną tych pieniędzy do ręki, jako dodatek, jak to ma miejsce w Polsce, ale francuski rząd przyzna roczną ulgę podatkową w wysokości 2500 euro dla każdego gospodarstwa, które nie stosuje glifosatu. Podobną pomoc otrzymują gospodarstwa z certyfikatem „Wysokiej Wartości Środowiskowej” (HVE) czy „Rolnictwo ekologiczne” (AB). Ten program również ma na celu zrekompensowanie rolnikom strat spowodowanych wycofywaniem stosowania środków ochrony roślin.

Kto skorzysta z takiego wsparcia?

Ta forma pomocy skierowana jest do gospodarstw znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji w wyniku niestosowania glifosatu. Są to gospodarstwa zajmujące się prowadzeniem upraw trwałych, gruntów ornych, ale również hodowcy zwierząt.

Francuski plan odejścia od stosowania glifosatu zostanie przedłużony co najmniej do 31 grudnia 2023 r., ponieważ Komisja Europejska zdecydowała o przedłużeniu o rok zezwolenia na glifosat. Jako główny powód podano nie zakończenie procesu badań i analiz dotyczących bezpieczeństwa stosowania tej substancji. Komisja oczekuje, że Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przedstawi naukową ocenę sytuacji w lipcu 2023 r. uwzględniającą najnowsze wyniki badań.

- W dniu 2 grudnia Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) 2022/2364 przedłużające zatwierdzenie substancji czynnej glifosat o rok do dnia 15 grudnia 2023 r. Decyzja jest następstwem oświadczeń Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) w sprawie zaktualizowanych harmonogramów procesu ponownej oceny w maju 2022 r. Zgodnie z ich oświadczeniami zmienione harmonogramy wynikają z bezprecedensowej liczby komentarzy otrzymanych w ramach przeprowadzonych przez nich konsultacji na temat projektu oceny, dodatkowych informacji otrzymanych od GRG w odpowiedzi na prośbę o dodatkowe informacje oraz faktu, że dokumentacja zawiera znacznie więcej danych naukowych niż jest zwykle dostępnych dla takich ocen – podkreśla Glyphosate Renewal Group.

Kontrowersyjny herbicyd?

Jak podkreśla Euractive jednoznaczna klasyfikacja glifosatu jako czynnika rakotwórczego jest trudna, a ponadto można określić tą sprawę, jako jedną z najbardziej kontrowersyjnych kwestii, bo zdania różnych grup społecznych są tak mocno podzielone, że ciężko znaleźć środek w negocjacjach.  

Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) Światowej Organizacji Zdrowia oceniła tę substancję jako „prawdopodobnie rakotwórczą”, podczas gdy Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) stwierdziła, że ​​„jest mało prawdopodobne, aby stwarzała ryzyko rakotwórcze” dla ludzi gdy są spożywane w ich diecie. Do tego dochodzą stale prowadzone badania naukowe, potężne pieniądze w obrocie i kwestie środowiskowe, które również stawiane są dość wysoko, szczególnie w UE.

We Francji już od 2018 r. zapowiadano całkowity zakaz stosowania glifosatu w rolnictwie. Widać, że od tamtej pory tamtejszy rząd w tej kwestii zrobił sporo, a coraz więcej rolników decyduje się na zaprzestanie stosowania tego herbicydu. Ulga w podatku to po prostu forma premiowania rolników za dobre i bardziej zrównoważone praktyki. Francuski rząd nadal jednak daje rolnikom możliwość wyboru.

Pytanie, co w tej kwestii robi polski rząd, na wypadek gdyby jednak zakaz stosowania wszedł w życie za rok. Czy rolnicy zostaną z problemem sami?

oprac. dkol na podst. euractive.com/glyphosate.eu
Fot. archiwum