Ministerstwo rolnictwa przekazało do konsultacji społecznych projekt rozporządzenia w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń. Wydanie rozporządzenia było konieczne w związku z wejściem w życie rozporządzenia Komisji Europejskiej 2021/605 ustanawiającego szczególne środki zwalczania afrykańskiego pomoru świń. Rozporządzenie to wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. 
"W przedmiotowym rozporządzeniu wprowadzane są dodatkowe środki mające wpływ na utrzymanie prawidłowej bioasekuracji gospodarstw oraz regulowane są kwestie przemieszczania świń, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, mięsa i produktów mięsnych oraz materiału biologicznego na obszarze kraju" – czytamy w uzasadnieniu rozporządzenia.

Abecadło bioasekuracji

W projektowanym rozporządzeniu utrzymane zostały środki podejmowane w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, które zawarte były w rozporządzeniu z maja 2015 r., w tym w szczególności zakazy oraz nakazy dotyczące utrzymywania świń w gospodarstwie oraz wprowadzono nowe.  

I tak w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń w gospodarstwach położonych na terytorium kraju:

Nakazuje się:

• utrzymywanie świń w odrębnych, zamkniętych pomieszczeniach, w których są utrzymywane tylko świnie, mających oddzielne wejścia oraz niemających bezpośredniego przejścia do innych pomieszczeń, w których są utrzymywane inne zwierzęta kopytne,
• zabezpieczenie budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt wolno żyjących i domowych,
• wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wejściami do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie, przy czym szerokość wyłożonych mat powinna być nie mniejsza niż szerokość danego wejścia lub wyjścia, a długość – nie mniejsza niż 1 m, a także stałe utrzymywanie tych mat w stanie zapewniającym utrzymanie skuteczności działania środka dezynfekcyjnego,
• karmienie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolno żyjących i domowych,
• prowadzenie rejestru środków transportu do przewozu świń, paszy lub produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego wjeżdżających na teren gospodarstwa oraz rejestru wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie,
• sporządzenie przez posiadaczy świń spisu posiadanych świń, z podziałem na prosięta, warchlaki, tuczniki, lochy, loszki, knury i knurki, oraz bieżące aktualizowanie tego spisu,
• wykonywanie czynności związanych z obsługą świń wyłącznie przez osoby, które wykonują te czynności tylko w danym gospodarstwie,
• stosowanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą świń, przed rozpoczęciem tych czynności, środków higieny niezbędnych do ograniczenia ryzyka szerzenia się afrykańskiego pomoru świń, w tym mycie i odkażanie rąk oraz oczyszczanie i odkażanie obuwia,
• używanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą świń odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego przeznaczonego wyłącznie do wykonywania tych czynności,
• bieżące oczyszczanie i odkażanie narzędzi oraz sprzętu wykorzystywanych do obsługi świń,
• uniemożliwienie osobom postronnym wchodzenia do budynków, w których są utrzymywane świnie,
• wdrożenie programu monitorowania i zwalczania gryzoni.

Jednocześnie zakazuje się:

• karmienia świń zielonką lub ziarnem pochodzącymi z obszarów objętymi ograniczeniami II i III, chyba, że poddano je obróbce,
• wykorzystywania w pomieszczeniach, w których są utrzymywane świnie, słomy na ściółkę dla zwierząt pochodzącej z obszarów objętych ograniczeniami II i obszarów objętych ograniczeniami III, chyba że tę słomę poddano obróbce,
• wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, zwłok dzików,
• wykonywania czynności związanych z obsługą świń przez osoby, które w ciągu ostatnich 48 godzin uczestniczyły w polowaniu na zwierzęta łowne lub odłowie takich zwierząt.

Obowiązkowe ogrodzenia

Jednocześnie, w przypadku świń utrzymywanych w gospodarstwie w systemie otwartym, wybieg zabezpiecza się podwójnym ogrodzeniem o wysokości wynoszącej co najmniej 1,5 m, związanym na stałe z podłożem. A każdy wjazd i wyjazd oraz wejście i wyjście z takiego wybiegu zabezpiecza się matą dezynfekcyjną, stale utrzymywaną w stanie zapewniającym utrzymanie skuteczności działania środka dezynfekcyjnego.

Ubój na użytek własny

W projekcie dodano także przepisy dotyczące zasad uboju zwierząt w celu produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny w odniesieniu do gospodarstw znajdujących się w obszarach objętych restrykcjami związanymi z ASF. Będzie to możliwe, jeżeli świnie te były utrzymywane w tym gospodarstwie co najmniej przez 30 dni przed ubojem oraz zostaną poddane badaniu przed i poubojowemu.

Obszary objęte ograniczeniami

Na obszarach objętych ograniczeniami II i obszarach objętych ograniczeniami III zakazuje się ponadto:

• organizowania targów, wystaw, pokazów i konkursów zwierząt z udziałem świń,
• prowadzenia działalności nadzorowanej w zakresie skupu świń, z wyjątkiem pośrednictwa bez wykorzystania obiektów budowlanych,
• dokarmiania dzików.

Z kolei na obszarze objętym ograniczeniami III zakazuje się polowań zbiorowych z udziałem psów.

Przepisy będą dotyczyć nieco ponad 88 tys. gospodarstw, które utrzymują świnie. Ich pogłowie jest obecnie szacowane na 10,2 milionów sztuk.

wk
fot. Kurek