Uczestnicy Branżowego Porozumienia ds. Walki z ASF podkreślili, że przyczyny ognisk ASF w rejonach nowych zakażeń są przedmiotem dochodzeń epizootycznych, których wyniki jeszcze nie są znane. Porozumienie wspiera strategię działań prewencyjnych Inspekcji Weterynaryjnej polegającą na:

• likwidacji, za odszkodowaniem, stad trzody chlewnej w promieniu 1 kilometra od ujawnionych ognisk,

• ograniczenia tranzytu oraz wyznaczenie objazdów na lokalnych drogach,

• poszukiwanie padłych dzików w promieniu 5 km od ognisk,

• badania wszystkich dzików pozyskanych w polowaniach i odstrzale sanitarnym.

Jednocześnie Porozumienie zgłosiło szereg postulatów, których celem jest zwiększenie skuteczności walki z ASF. 

Strategie regionalne i kompartmentalizacja

Porozumienie opowiada się za opracowaniem regionalnych strategii zwalczania ASF dla województw, które utrzymują najwięcej trzody chlewnej (woj. wielkopolskie, kujawsko-pomorskie i łódzkie). Przygotowane strategie pomogą stworzyć podstawy przyszłej kompartmentalizacji produkcji, która pozwoli nie tylko na łatwiejsze przemieszczanie zwierząt w strefach ASF, ale również ułatwi funkcjonowanie całej branży w rejonach zakażonych. Dlatego organizacje działające w Porozumieniu postulują, aby MRiRW wystąpiło do Komisji Europejskiej o wyrażenie zgody na rozpoczęcie programu pilotażowego utworzenia kompartmentów w Polsce w oparciu o wytyczne opublikowane przez OIE.

Porozumienie zaleca uwzględnić szybkie testy w kierunku ASF (o ile okażą się one wystarczająco wiarygodne) oraz możliwość certyfikacji bioasekuracji w łańcuchach dostaw przez niezależne firmy certyfikujące. Pozwoli to na częściowe odciążenie Inspekcji Weterynaryjnej, która z powodu braków kadrowych zwalcza ASF poprzez przesunięcia pracowników z innych regionów.

Plany bezpieczeństwa biologicznego

Porozumienie przypomina także o istnieniu rozporządzenia wykonawczego Komisji 2021/605 z dnia 7 kwietnia 2021 r., które bezpośrednio nakłada na polskie gospodarstwa, które przemieszczają świnie poza strefy ASF, obowiązek budowy ogrodzeń oraz zatwierdzenia planów biologicznego bezpieczeństwa. Stąd też wniosek o zbadanie ile gospodarstw w strefach I, II, III posiada ogrodzenia oraz ile opracowano i zatwierdzono planów bezpieczeństwa biologicznego.

Interpretacja zasad bioasekuracji

Organizacje działające w Porozumieniu zwracają także uwagę na rozbieżności w interpretowaniu przez lekarzy weterynarii przepisów dotyczących zasad bioasekuracji. Stąd wniosek do Głównego Lekarza Weterynarii o weryfikację wdrożenia wytycznych przez powiatowych lekarzy weterynarii odnośnie zasad bioasekuracji dla gospodarstw utrzymujących świnie.
– Niestety docierają do nas informacje, że niektórzy PLW kwestionują wytyczne GLW, nie tylko traktując je za „nieważny” i nieobowiązujący dokument, ale wręcz, gdy rolnicy próbują powoływać się te wytyczne, PLW wskazują, że nie są one zgodne z obowiązującymi przepisami (np. stosowanie bardziej zaawansowanych automatów dezynfekcyjnych w miejsce tradycyjnych mat) – napisano w komunikacie po spotkaniu Branżowego Porozumienia ds. walki z ASF.

Poprawki w łańcuchu dostaw

Porozumienie będzie także dążyło do usprawnienia komunikacji i budowania zaufania w całym łańcuchu dostaw, aby ograniczyć rozwarstwianie cen skupu w zależności od strefy pochodzenia żywca. W walkę z ASF oprócz Inspekcji Weterynaryjnej, organizacji hodowców, przetwórców, firm paszowych, utylizacyjnych, myśliwych powinny włączyć się również organizacje handlowców. Do czasu wypracowania innych rozwiązań Porozumienie opowiada się za kontynuowaniem wypłat rekompensat rolnikom produkującym w strefach III i II ze względu na niższe ceny skupu żywca.

Kolejne priorytety

Kolejne postulaty organizacji rolniczych dotyczą m.in.:

• badania padłych dzików na terenach wolnych od ASF,

• niezwłoczne wsparcie kadrowe i finansowe Inspekcji Weterynaryjnej, aby mogła w pełni realizować strategię walki z ASF,

• opracowanie przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska strategii ograniczania populacji dzików,

• wycofanie się Prezydenta Poznania z projektu tzw. Zielonego Budżetu Obywatelskiego, który zakłada wypuszczanie do lasu odłowionych dzików z terenów miejskich.

Sygnatariuszami wniosków po spotkaniu Branżowego Porozumienia ds. walki z ASF są: Aleksander Dargiewicz – Związek Pracodawców Producentów Trzody Chlewnej POLPIG, Witold Choiński – Związek Polskie Mięso, Janusz Rodziewicz – Stowarzyszenie Rzeźników i Wędliniarzy Rzeczypospolitej Polskiej, Monika Piątkowska – Izba Zbożowo Paszowa, Wiesław Różański – Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego UPEMI oraz Ignacy Zaremba – Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej „POLSUS".

Obecnie w Polsce stwierdzono 39 ognisk afrykańskiego pomoru świń.

wk