Pszenżyto jare w doświadczeniach PDO
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Pszenżyto jare w doświadczeniach PDO

28.01.2022

Połowa zimy to najwyższy czas by zaopatrzyć się w materiał siewny, m.in. pszenżyta jarego. W wyborze właściwej odmiany, także pod względem oszczędności w uprawie, czy stabilnego plonowania, niezwykle pomocne są wyniki badań PDO.

Oferta odmian pszenżyta jarego jest dość szeroka. Obecnie Krajowy rejestr (KR) pszenżyta jarego liczy bowiem 16 odmian. Wszystkie pochodzą z hodowli krajowej, z czego po 8 z Hodowli Roślin Strzelce Grupa IHAR i DANKO Hodowla Roślin.
Na rynku nasiennym od kilku już lat wyraźnie dominują trzy odmiany: Mazur, Dublet i Mamut, które według danych PIORiN łącznie zajmują ponad 60% powierzchni plantacji nasiennych w tym gatunku. W roku 2021 większe znaczenie miały jeszcze odmiany Hugo i Impetus. Ogólna powierzchnia plantacji nasiennych z pszenżytem jarym w roku 2021 wynosiła 1180 ha i była podobna jak w roku 2019.
PDO wskazują najlepsze odmiany
Na wykresach (Rys. 1. I Rys. 2.) przedstawiono wyniki plonowania 11 odmian badanych w doświadczeniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w latach 2019–2021, natomiast w tabeli 1. również wyniki pozostałych cech rolniczo-użytkowych. Pozioma linia na wykresie oznacza średni plon odmian w danym roku.
Znaczną trudność w trafnym wyborze odmiany, także pszenżyta jarego, stanowi zmienność plonowania w poszczególnych latach. Dla rolnika najbardziej pożądane są odmiany plonujące stabilnie w latach, które w zmieniających się i nieprzewidywalnych warunkach pogodowych pozwalają uzyskać zadowalający plon.
Średnio w trzyleciu na przeciętnym poziomie agrotechniki najlepiej plonowała odmiana Mamut, natomiast na wysokim poziomie agrotechniki – Impetus. Warto podkreślić dużą stabilność plonowania odmiany Mamut, z kolei dla odmiany Impetus mniej korzystny był rok 2020. Z kolei odmiany Hugo, Odys, Dublet i Gucio relatywnie lepiej plonowały w roku 2019, co może świadczyć o ich większej tolerancji na suszę. Z kolei relatywnie niska odmiana Sopot lepiej plonowała w latach 2020–2021. Należy jednak zaznaczyć, że różnice w średnim poziomie plonowania badanych odmian są stosunkowo niewielkie i dla obydwóch poziomów agrotechniki (a1 i a2) nie przekraczają 4 dt/ha. 


Problem z wyleganiem
Pszenżyto jare jest zbożem dość wysokim i wyleganie może stanowić pewien problem w jego uprawie. Ponadto, nie ma obecnie zarejestrowanych środków chemicznych zapobiegających wyleganiu, dlatego ważna jest genetyczna odporność odmian na to zjawisko. Różnice odmianowe w tej cesze są dość znaczne. Większą odpornością na wyleganie wykazuje odmiana Impetus, a także Kompan, Mamut i Sopot, które są również na ogół niższe od pozostałych zarejestrowanych. Małą odpornością na wylegnie cechuje się natomiast odmiana Dublet.
Małe różnice w odporności na choroby
Odmiany pszenżyta jarego badane obecnie w doświadczeniach PDO nie wykazują dużego zróżnicowania w odporności na choroby. Dla większości chorób oceny mieszczą się w zakresie 4–6 (w skali 9-stopniowej). Nieco większe różnice obserwuje się w odporności na mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną. Z kolei rdza żółta w większym nasileniu występuje tylko w niektórych latach, jednak na odmianach podatnych może przyczynić się do znacznej obniżki plonu. Mniejszą odpornością na tę chorobę ma odmiana Sopot.

Plony w rejonach
W tabeli 2. przedstawiono wyniki plonowania pszenżyta jarego dla sześciu rejonów agrotechnicznych kraju, ustalonych przez COBORU, m.in. na potrzeby oceny odmian. Różnice w poziomie plonowania w poszczególnych rejonach są znaczne, a wynikają one głównie ze zmiennego przebiegu pogody, w tym ilości i rozkładu opadów oraz ze zróżnicowanych warunków glebowych.
Niższe plony uzyskano w rejonach III, IV i VI, a najwyższe – w rejonie II. Różnice dla poszczególnych odmian są także istotne. W tabeli kolorem żółtym wyróżniono trzy najlepiej plonujące odmiany w poszczególnych rejonach. Odmianami, które znalazły się „na podium” w największej liczbie rejonów są: Mamut, Impetus i Santos.
Pszenżyto jare w danych GUS
W ostatnich latach obserwuję się tendencję zmniejszania powierzchni uprawy zbóż jarych, w tym również pszenżyta jarego. Według danych GUS, w roku 2020 jego areał wynosił zaledwie 69 tys. ha, ponad dwukrotnie mniej niż jeszcze kilka lat temu. Na malejące znaczenie zbóż jarych wpływa kilka czynników, przede wszystkim powtarzające się w ostatnich latach (w różnym nasileniu) okresy z niedoborem opadów. Ostatnio, szczególnie dotkliwe susze wystąpiły w latach 2018 i 2019. Zboża ozime, ze względu na lepiej rozwinięty system korzeniowy i dłuższy okres wegetacji, wykazują większą tolerancję na suszę, cechują się też wyższym potencjałem plonowania.
[bie]
CZYTAJ CAŁY ARTYKUŁ W www.topagrar.pl
r e k l a m a

Kto zarobił na wzroście cen nawozów i gdzie trafia ukraińskie zboże? NIK to sprawdzi

23.10.2022

Na podstawie wniosku KRIR - Najwyższa Izba Kontroli będzie kontrolować polski rynek rolny. NIK ma sprawdzić czy wysokie ceny nawozów mają swoje odzwierciedlenie w kosztach produkcji, czy ktoś zarobił na rolnikach oraz co się dzieje ze zbożem i rzepakiem z Ukrainy, który trafia do Polski.

Prezes Najwyższej Izby Kontroli uwzględnił wniosek Krajowej Rady Izb Rolniczych i zajmie się dwoma tematami, które w ostatnim czasie mają ogromny wpływ na rynki rolne w Polsce: wysokie ceny nawozów oraz to jak ceny ziarna importowanego z Ukrainy wpływają na ceny zbóż w Polsce. 

Import zboża z Ukrainy wpływa na ceny zboża w Polsce - w jaki sposób?

Wiktor Szmulewicz, prezes samorządu rolniczego w swoim piśmie do szefa NIK zwraca uwagę na spadek cen zbóż w Polsce w ostatnim czasie, co znacznie pogarsza sytuację polskich rolników, ponieważ w tym roku znacznie wzrosły im koszty produkcji zbóż. Izby rolnicze chcą, aby kontrolerzy NIK sprawdzili w jakim stopniu wpływ na to miało otwarcie polskiej i unijnej granicy na ziarno z Ukrainy. 

– Rozumiemy trudną sytuację rolników ukraińskich, ale pomoc dla tych producentów nie może odbywać się kosztem polskich rolników, którzy z powodu niskich cen i braku możliwości sprzedaży zapasów mogą być zagrożeni upadkiem gospodarstw, tym bardziej, że wkrótce będą żniwa – napisał Wiktor Szmulewicz, prezes KRIR.

Obawom szefa samorządu rolniczego wtórują także przedstawiciele Lubelskiej Izby Rolniczej. W ich opinii, to głównie rolnicy z Lubelszczyzny i Podkarpacia w największym stopniu ponoszą konsekwencję napływu zbóż, kukurydzy i rzepaku z Ukrainy. Z tego powodu zarząd LIR chciałby dowiedzieć się jaka jest rzeczywista skala importu ziarna z Ukrainy i ile tego zboża zostaje w Polsce. Lubelscy rolnicy chcą także poznać listę podmiotów gospodarczych importujących te surowce na terytorium Polski. Według przedstawiciele LIR pozwoli, to lepiej zarządzać tym ryzykiem oraz podjąć odpowiednie kroki w przyszłości.

Przedstawiciele Krajowej Rady Izb rolniczych poprosili Mariana Banasia, prezesa NIK, aby ta instytucja zbadała:

  • czy zboże importowane z Ukrainy jest w Polsce tylko tranzytem i trafia ostatecznie do kolejnych państw czy część z tego ziarna zostaje w polskich magazynach? 
  • które zboże w polskich portach jest ładowane w pierwszej kolejności: ukraińskie czy polskie, a jeżeli to ziarno zza wschodniej granicy ma priorytet, to czy przez to polskie zboże nie może być eksportowane ze względu na ograniczone możliwości przeładunkowe?
  • czy ziarno ukraińskie spełnia polskie i unijne wymogi fitosanitarne?
CZYTAJ ARTYKUŁ
r e k l a m a

Czy działka nabyta po ślubie wlicza się do wspólnoty majątkowej małżeńskiej?

21.10.2022

Chciałabym zakupić działkę do majątku odrębnego, a potem przekazać ją synowi z pierwszego małżeństwa. Czy jest to możliwe, skoro mam wspólność majątkową małżeńską od ponad 20 lat? Jakie składniki wchodzą w skład majątku odrębnego małżonków?

Czym jest małżeńska wspólność majątkowa?

Artykuł 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określa, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Majątek osobisty każdego z małżonków - czyli jaki?

Z kolei według art. 33 k.r.o., do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in.: przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej oraz nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę (chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił). Należą do niego też te służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków. Majątkiem osobistym są również prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, oraz przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków. Do majątku osobistego wlicza się ponadto przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Istotne jest źródło finansowania

W skład majątku odrębnego wchodzą także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Przykładowo, gdyby przed wstąpieniem w związek małżeński była Pani właścicielką lokalu, a potem go sprzedała i z tych pieniędzy zakupiła działkę budowlaną, wtedy należy podać te informacje w akcie notarialnym, że pieniądze na zakup działki pochodzą ze sprzedaży lokalu, który był własnością osobistą.

Reasumując: to, czy może Pani nabyć działkę budowlaną do majątku osobistego, zależy głównie od źródła jej finansowania.

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. M. Czubak

CZYTAJ ARTYKUŁ

Poddzierżawy - dla kogo? Ilu rolników korzysta?

20.10.2022

Od 2017 roku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa poddzierżawił jedynie 5 tys. ha gruntów W jakich sytuacjach rolnik może liczyć na zgodę KOWR na poddzierżawienie gruntów od dzierżawcy?

Poddzierżawianie gruntów wzbudza w ostatnim czasie wiele emocji. O wyjaśnienia w tej sprawie poprosiła resort rolnictwa opozycja. - Od początku września biura poselskie są wręcz zasypywane informacjami i pytaniami od małopolskich (ale nie tylko) rolników odnośnie do bulwersującej sprawy poddzierżawy 141 ha gruntów rolnych we wsi Kępie pod Miechowem w Małopolsce przez rodzinę (brata) Norberta Kaczmarczyka, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Oburzenie rolników wzbudza zarówno opisany przez portal WP.pl tryb przystąpienia do umowy poddzierżawy członków rodziny wiceministra, jej podpisanie (zatwierdzenie wniosku przez samego ówczesnego dyrektora generalnego KOWR), wysokość czynszu dzierżawnego poddzierżawy, a w szczególności fakt, że powierzchnia całkowita poddzierżawionych nieruchomości dla jednego użytkownika (rolnikowi niespokrewnionemu z dotychczasowym dzierżawcą, prowadzącemu gospodarstwo na odległość, spoza danej gminy/gmin graniczących – nieposiadającemu gruntów rolnych w gminie, gdzie znajduje się nieruchomość, lub w gminie sąsiedniej, o powierzchni powyżej 100 ha) to aż 141 ha – napisała w interpelacji Dorota Niedziela oraz Kazimierz Plocke z Platformy Obywatelskiej, którzy zadali szereg pytań dotyczących praktyki związanej z poddzierżawianiem gruntów.

CZYTAJ ARTYKUŁ

Przeczytaj także

Zboża

Odmiany jęczmienia jarego w badaniach PDO

Największy wpływ na wielkość plonów ma wybór odpowiedniej odmiany. Podjęcie tej strategicznej dla gospodarstwa decyzji warto dokonać na podstawie wyników badań PDO.

czytaj więcej
Zboża

Kiedy pleśń śniegowa zaatakuje jęczmień bez śniegu?

Sprawca pleśni śniegowej, grzyb Microdochium nivale powszechnie występuje w środowisku, zwłaszcza na polach, gdzie często uprawia się zboża oraz kukurydzę. Wymaga on do rozwoju na roślinach specyficznych warunków – stosunkowo niskiej temperatury (0–10°C), odcięcia roślin od powietrza, co powoduje, że się duszą oraz dość długiego występowania takich warunków. Dlaczego w ubiegłym roku pleśń śniegowa zaatakowała jęczmień ozimy pomimo małych opadów śniegu?

czytaj więcej
Zboża

Brak warunków na odchwaszczanie

Pogoda wreszcie przyniosła deszcze, które uzupełnią nieco letnie braki opadów. Niestety, aura uniemożliwia odchwaszczanie zbóż ozimych.

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)