Odmiany jęczmienia jarego w badaniach PDO
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Odmiany jęczmienia jarego w badaniach PDO

26.01.2022

Największy wpływ na wielkość plonów ma wybór odpowiedniej odmiany. Podjęcie tej strategicznej dla gospodarstwa decyzji warto dokonać na podstawie wyników badań PDO.

Zmiany klimatyczne zachodzące w ostatnich czasach w naszym kraju przyczyniają się do zmian struktury zasiewów. Dotyczy to również zbóż, w tym jęczmienia jarego. Gatunek ten do tej pory zajmował największą powierzchnię uprawy w Polsce, spośród wszystkich zbóż jarych. I od kilku lat powierzchnia uprawy jęczmienia jarego ulegała tylko nieznacznym wahaniom. Jednak według GUS w roku 2020 nastąpił dość znaczny spadek jej areału z 751 tys. ha do 406 tys. ha (patrz wykres). Stanowi obecnie 9,4% zasiewów zbóż z mieszankami zbożowymi. Jednak nadal najwięcej jęczmienia uprawia się w województwach wielkopolskim, lubelskim i kujawsko pomorskim, w których jęczmieniem obsiewa się ok 50 tys. ha.
Sezon wegetacyjny
W roku 2021 doświadczenia PDO z jęczmieniem jarym wysiane był w optymalny terminie, jednak chłodny kwiecień opóźnił wschody roślin. Również chłodny maj, choć przyniósł korzystne opady, to przyczynił się do słabego rozkrzewienia roślin. W czerwcu temperatury gwałtownie wzrosły, co przy niedostatku opadów negatywnie wpłynęło na rozwój roślin. Niedobór wody negatywnie wpłynął także na wysokość roślin oraz na wielkość plonów. Natomiast w rejonach, w których wystąpiły opady deszczu stan roślin zdecydowanie się poprawił. Jednak lokalnie, zwłaszcza na południu kraju, opady deszczu były gwałtowne i doprowadziły do wymoknięcia oraz wylegania roślin. W wielu doświadczeniach wystąpił też intensywny odrost wtórny.
Krajowe plony jęczmienia jarego
Jęczmień jary uprawiany jest w głównej mierze z przeznaczeniem na paszę dla trzody chlewnej. Na ten cel można uprawiać wszystkie odmiany, a głównym kryterium ich wyboru powinien być stabilny i wysoki plon ziarna oraz odporność na choroby. Plony jęczmienia jarego minionym sezonie były porównywalne do roku 2020. Odmiany wzorcowe, którymi w minionym sezonie były Avatar, RGT Planet, Rekrut i KWS Jessie uzyskały średnio 64 dt/ha na przeciętnym poziomie agrotechniki (a1) i 72,4 dt z ha na poziomie wysokim (a2). Natomiast różnice w plonach najlepszej i najsłabszej odmiany na przeciętnym poziomie agrotechniki wyniosły 6,7 dt/ha, a na wysokim nawet 8 dt/ha. Biorąc pod uwagę wyniki z ostatnich trzech lat, najlepiej plonuje odmiana Bente uzyskując wynik 65,7dt/ha. Jednak najnowsze odmiany takie jak Amidala, Feedway, Rekrut, Schiwago czy Trofeum niewiele jej ustępują (patrz tab. 1.).
Plony odmian w rejonach
Najlepsze warunki do uprawy jęczmienia jarego w minionym sezonie panowały w południowe i wschodniej części kraju. I tam też jęczmień uzyskał średnio najlepsze plony – od 73,6 w rejonie V do 66,0 w rejonie IV. Zdecydowanie najsłabiej plonował w rejonie I, gdzie uzyskał zaledwie nieco ponad 50 dt/ha. Najniższe plony były w rejonie V (południowy zachód), gdzie nie przekroczyły 55,5 dt/ha. Na poziomie a2, gdzie było wyższe nawożenie, choć plony w poszczególnych rejonach były wyższe, to układ podobny. Najwyższe plony uzyskano w rejonie VI – 85,7 dt/ha, a najniższe w rejonie I 57,3 dt.ha (patrz tab. 2.).
Każdy rejon miał też innego lidera, jeśli chodzi o najlepiej plonujące odmiany. W kolejnych regionach wyróżniły się odmiany Brigitta, Wirtuoz, Bente, RGT Kepler, Etoile i Farmer.

Listy odmian zalecanych
Dużą pomocą przy wyborze właściwych odmian do siewu mogą służyć także „Listy odmian zalecanych do uprawy na obszarze województw”, tzw. LOZ. Na liście znajdują się te, które najlepiej plonują w danym województwie. Jest to bardzo ważne ze względu na różnorodność glebową i klimatyczną w naszym kraju, gdyż nie każda odmiana będzie tak samo plonować w całym kraju. W roku 2021 na liście tej znalazło się 35 odmian jęczmienia jarego. Odmianą najczęściej rekomendowaną był Avatar (w 9 województwach) oraz KWS Fantex, Mecenas i Pilote (w 8 województwach). Natomiast  województwa, w których występowała największa różnorodność odmian zalecanych to Śląskie i Łódzkie. 
Krajowy rejestr jęczmienia jarego
Na koniec roku 2021 Krajowy rejestr (KR) odmian jęczmienia jarego liczył 80 odmian. Wśród nich 21 typu browarnego oraz 59 odmian pastewnych. Większość w KR stanowią odmiany zagraniczne, których udział wyniósł 58%. W roku 2021 zarejestrowano 12 nowych odmian (3 browarne i 9 pastewnych) natomiast wykreślono 14 odmian w tym 5 browarnych oraz 9 pastewnych. Nowe odmiany wnoszą postęp nie tylko w plenności ale również w odporności na choroby i wyleganie.
Infekcje i wyleganie
Jęczmień jary szczególnie narażony jest na porażenie mączniakiem prawdziwym, plamistością siatkową, rdzą jęczmienia, rynchosporiozą i ciemnobrunatną plamistością. W ostatnich latach najczęściej na jęczmieniu pojawiała się plamistość siatkowa i rdza jęczmienia, natomiast pozostałe choroby w nielicznych doświadczeniach. Spośród odmian zarejestrowanych, do najbardziej odpornych zaliczyć można odmiany Trofeum, Schiwago, Radek, Laser, Loxton czy Brigitta.
Jęczmień jary jest zbożem podatnym na wyleganie, co wynika z delikatnej budowy źdźbła i dało się odczuć w minionym oku. Wyleganie występuje częściej przy intensywnej technologii uprawy. W przedstawionym zestawieniu wyróżnić możemy 3 odmiany o większej odporności na wyleganie: RGT Kepler, Farmer i Trofeum.
Odmiany browarne
W grupie odmian browarnych ważne jest aby plenność szła w parze z jakością ziarna. Odmiany jęczmienia przeznaczone na cele browarne oceniane są pod innym kątem niż odmiany pastewne. Na ocenę wartości gospodarczej odmian jęczmienia browarnego składają się parametry jakościowe słodu i brzeczki oraz cechy ziarna, a dopiero w dalszej kolejności plon ziarna i zdrowotność. Jeśli chodzi o cechy ziarna, to ważne aby zawartość białka mieściła się w przedziale od 9,5% do 11,5%, ziarno powinno być dorodne – z wysoką masą 1000 ziaren, dobrze wykształcone i wyrównane. Spośród odmian zarejestrowanych wyróżnia się obecnie odmiana Avus i RGT Baltic z bardzo dobrą wartością browarną (8,10). Nieznacznie tylko niższy wynik wartości browarnej mają odmiany Accordine, Amidala i RGT Planet.
Plantacje nasienne
Powierzchnia plantacji nasiennych jęczmienia jarego w roku 2021 wyniosła 7,7 tys. ha. Tu również występuje tendencja spadkowa jeśli chodzi o rozmnożenia. W roku 2020 rozmnażano najmniej jęczmienia na przestrzeni ostatnich 10 lat, a w 2021 powierzchnia ta zmniejszyła się o kolejne 1,1 tys. ha. Nadal głównie rozmnażane są odmiany z KR, stanowiąc w tym gatunku 80% całkowitej powierzchni upraw nasiennych. Regularnie zmniejsza się też liczba odmian z katalogu wspólnotowego rozmnażanych w Polsce. W minionym roku odmiany z katalogu CCA zajmowały 20% tej powierzchni. Na rynku nasiennym spośród odmian zarejestrowanych, najbardziej popularne są obecnie odmiany pastewne Feedway, Ella i Farmer oraz browarna RGT Planet.
[bie]
CZYTAJ CAŁY ARTYKUŁ W www.topagrar.pl
r e k l a m a

Kto zarobił na wzroście cen nawozów i gdzie trafia ukraińskie zboże? NIK to sprawdzi

23.10.2022

Na podstawie wniosku KRIR - Najwyższa Izba Kontroli będzie kontrolować polski rynek rolny. NIK ma sprawdzić czy wysokie ceny nawozów mają swoje odzwierciedlenie w kosztach produkcji, czy ktoś zarobił na rolnikach oraz co się dzieje ze zbożem i rzepakiem z Ukrainy, który trafia do Polski.

Prezes Najwyższej Izby Kontroli uwzględnił wniosek Krajowej Rady Izb Rolniczych i zajmie się dwoma tematami, które w ostatnim czasie mają ogromny wpływ na rynki rolne w Polsce: wysokie ceny nawozów oraz to jak ceny ziarna importowanego z Ukrainy wpływają na ceny zbóż w Polsce. 

Import zboża z Ukrainy wpływa na ceny zboża w Polsce - w jaki sposób?

Wiktor Szmulewicz, prezes samorządu rolniczego w swoim piśmie do szefa NIK zwraca uwagę na spadek cen zbóż w Polsce w ostatnim czasie, co znacznie pogarsza sytuację polskich rolników, ponieważ w tym roku znacznie wzrosły im koszty produkcji zbóż. Izby rolnicze chcą, aby kontrolerzy NIK sprawdzili w jakim stopniu wpływ na to miało otwarcie polskiej i unijnej granicy na ziarno z Ukrainy. 

– Rozumiemy trudną sytuację rolników ukraińskich, ale pomoc dla tych producentów nie może odbywać się kosztem polskich rolników, którzy z powodu niskich cen i braku możliwości sprzedaży zapasów mogą być zagrożeni upadkiem gospodarstw, tym bardziej, że wkrótce będą żniwa – napisał Wiktor Szmulewicz, prezes KRIR.

Obawom szefa samorządu rolniczego wtórują także przedstawiciele Lubelskiej Izby Rolniczej. W ich opinii, to głównie rolnicy z Lubelszczyzny i Podkarpacia w największym stopniu ponoszą konsekwencję napływu zbóż, kukurydzy i rzepaku z Ukrainy. Z tego powodu zarząd LIR chciałby dowiedzieć się jaka jest rzeczywista skala importu ziarna z Ukrainy i ile tego zboża zostaje w Polsce. Lubelscy rolnicy chcą także poznać listę podmiotów gospodarczych importujących te surowce na terytorium Polski. Według przedstawiciele LIR pozwoli, to lepiej zarządzać tym ryzykiem oraz podjąć odpowiednie kroki w przyszłości.

Przedstawiciele Krajowej Rady Izb rolniczych poprosili Mariana Banasia, prezesa NIK, aby ta instytucja zbadała:

  • czy zboże importowane z Ukrainy jest w Polsce tylko tranzytem i trafia ostatecznie do kolejnych państw czy część z tego ziarna zostaje w polskich magazynach? 
  • które zboże w polskich portach jest ładowane w pierwszej kolejności: ukraińskie czy polskie, a jeżeli to ziarno zza wschodniej granicy ma priorytet, to czy przez to polskie zboże nie może być eksportowane ze względu na ograniczone możliwości przeładunkowe?
  • czy ziarno ukraińskie spełnia polskie i unijne wymogi fitosanitarne?
CZYTAJ ARTYKUŁ
r e k l a m a

Czy działka nabyta po ślubie wlicza się do wspólnoty majątkowej małżeńskiej?

21.10.2022

Chciałabym zakupić działkę do majątku odrębnego, a potem przekazać ją synowi z pierwszego małżeństwa. Czy jest to możliwe, skoro mam wspólność majątkową małżeńską od ponad 20 lat? Jakie składniki wchodzą w skład majątku odrębnego małżonków?

Czym jest małżeńska wspólność majątkowa?

Artykuł 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określa, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Majątek osobisty każdego z małżonków - czyli jaki?

Z kolei według art. 33 k.r.o., do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in.: przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej oraz nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę (chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił). Należą do niego też te służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków. Majątkiem osobistym są również prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, oraz przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków. Do majątku osobistego wlicza się ponadto przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Istotne jest źródło finansowania

W skład majątku odrębnego wchodzą także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Przykładowo, gdyby przed wstąpieniem w związek małżeński była Pani właścicielką lokalu, a potem go sprzedała i z tych pieniędzy zakupiła działkę budowlaną, wtedy należy podać te informacje w akcie notarialnym, że pieniądze na zakup działki pochodzą ze sprzedaży lokalu, który był własnością osobistą.

Reasumując: to, czy może Pani nabyć działkę budowlaną do majątku osobistego, zależy głównie od źródła jej finansowania.

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. M. Czubak

CZYTAJ ARTYKUŁ

Poddzierżawy - dla kogo? Ilu rolników korzysta?

20.10.2022

Od 2017 roku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa poddzierżawił jedynie 5 tys. ha gruntów W jakich sytuacjach rolnik może liczyć na zgodę KOWR na poddzierżawienie gruntów od dzierżawcy?

Poddzierżawianie gruntów wzbudza w ostatnim czasie wiele emocji. O wyjaśnienia w tej sprawie poprosiła resort rolnictwa opozycja. - Od początku września biura poselskie są wręcz zasypywane informacjami i pytaniami od małopolskich (ale nie tylko) rolników odnośnie do bulwersującej sprawy poddzierżawy 141 ha gruntów rolnych we wsi Kępie pod Miechowem w Małopolsce przez rodzinę (brata) Norberta Kaczmarczyka, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Oburzenie rolników wzbudza zarówno opisany przez portal WP.pl tryb przystąpienia do umowy poddzierżawy członków rodziny wiceministra, jej podpisanie (zatwierdzenie wniosku przez samego ówczesnego dyrektora generalnego KOWR), wysokość czynszu dzierżawnego poddzierżawy, a w szczególności fakt, że powierzchnia całkowita poddzierżawionych nieruchomości dla jednego użytkownika (rolnikowi niespokrewnionemu z dotychczasowym dzierżawcą, prowadzącemu gospodarstwo na odległość, spoza danej gminy/gmin graniczących – nieposiadającemu gruntów rolnych w gminie, gdzie znajduje się nieruchomość, lub w gminie sąsiedniej, o powierzchni powyżej 100 ha) to aż 141 ha – napisała w interpelacji Dorota Niedziela oraz Kazimierz Plocke z Platformy Obywatelskiej, którzy zadali szereg pytań dotyczących praktyki związanej z poddzierżawianiem gruntów.

CZYTAJ ARTYKUŁ

Przeczytaj także

Ziemniaki

Trzy nowe odmiany ziemniaka w Krajowym rejestrze

Pod koniec stycznia br. odbyło się pierwsze posiedzenie w trybie online Komisji ds. Rejestracji odmian ziemniaka w kadencji 2022–2025.

czytaj więcej
Zboża

Pszenżyto jare w doświadczeniach PDO

Połowa zimy to najwyższy czas by zaopatrzyć się w materiał siewny, m.in. pszenżyta jarego. W wyborze właściwej odmiany, także pod względem oszczędności w uprawie, czy stabilnego plonowania, niezwykle pomocne są wyniki badań PDO.

czytaj więcej
Zboża

Krajowy rejestr wzbogacony o nowe odmiany zbóż jarych

Jednym ze statutowych zadań COBORU jest rejestracja nowych odmian. Na lutowym posiedzeniu komisji ds. roślin zbożowych pozytywnie zaopiniowano 15 kandydatek zbóż jarych.

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)