Co oceniamy pozytywnie?
Do rozstrzygnięć postulowanych przez Polskę w ramach zaliczamy:
- nowy model wdrażania WPR. Przyjęto korzystne rozstrzygnięcia, które zapewniają państwom członkowskim elastyczne zasady planowania i rozliczania realizacji planów strategicznych WPR. Dzięki temu programowanie planów strategicznych będzie obarczone mniejszym ryzykiem błędów; zmniejszone zostanie też ryzyko utraty środków przy rozliczaniu wydatków. PE odstąpił od pozostawienia elementów starego systemu opartego na badaniu przez KE zgodności wydatków z przepisami UE;
- transfer środków między filarami WPR. Przyjęte ustalenia są zgodne z ustaleniami przyjętymi w ramach Wieloletnich Ram Finansowych, co w przypadku Polski oznacza możliwość transferu do 30% budżetu II filara na płatności bezpośrednie od kampanii 2023 r.
- definicja aktywnego rolnika. Definicja ma być stosowana obowiązkowo, ale zgodnie z wnioskami Polski, rolnicy otrzymujący wsparcie do wysokości 5 tys. EUR będą mogli zostać automatycznie uznani za aktywnych;
- limit wydatków na płatności związane z produkcją. Pozytywnie należy ocenić ustalenia w sprawie poziomu finansowania płatności związanych z produkcją, (13% +2%), choć powiazanie tego wsparcia z ramową dyrektywą wodną jest nieuzasadnione.
- płatność redystrybucyjna i płatność dla młodego rolnika. Pozytywnie należy ocenić kompromis dotyczący płatności redystrybucyjnej i płatności dla młodego rolnika. Zaproponowane przepisy pozostawiają państwom członkowskim wystarczającą elastyczność, co umożliwi zapewnienie odpowiedniego wsparcia dla gospodarstw rodzinnych i zmian pokoleniowych z uwzględnieniem lokalnych potrzeb i specyfiki.
- przejściowe wsparcie krajowe. Będzie utrzymane na kolejne lata i możliwa będzie aktualizacja okresu referencyjnego dla przyznawania tego wsparcia.
- limit wydatków środowiskowych w II filarze. Poziom wydatków środowiskowych II filara WPR był dla Polski istotną kwestią. Wstępne propozycje PE wskazywały na limit na poziomie 37%. Ostatecznie nie przekroczy 35%. Dodatkowo do limitu wydatków na środowisko w 50% będzie wliczane wsparcie dla gospodarstw położonych na obszarach ONW. Procent ten został podwyższony w stosunku do wyjściowej propozycji KE o 10 %.
- normy GAEC. Pozytywnie oceniamy stosowanie derogacji od stosowania normy GAEC 9 oraz GAEC 8 w gospodarstwach do 10 ha gruntów ornych.
- handel rolno-spożywczy z krajami trzecimi i sektor cukru. Częścią kompromisu są wspólne oświadczenia Rady, PE i KE w sprawach handlowych i w sprawie sektora cukru. Polska opowiadała się za wzmocnieniem siatki bezpieczeństwa i ochrony przed importem z krajów trzecich, i te oświadczenia wychodzą naprzeciw naszym oczekiwaniom.