Rośliny jako identyfikatory miejsc pochówku
W pracach nad dokumentacją i rewitalizacją tych miejsc bardzo często pomaga roślinność, jaka znajduje się w ich otoczeniu. Gatunki roślin pozwalające z duża dozą pewności zidentyfikować miejsca grzebalne to tzw. fitoindykatory.
Badania botaniczne na zaniedbanych obszarach pochówku prowadzi Katedra Botaniki na Wydziale Rolnictwa, Ogrodnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zgromadzony przez uczonych materiał z cmentarzy Wielkopolski to świetnie i bogato udokumentowane źródła.
Każdy gatunek kwiatów na cmentarzu ma swój znaczenie
Do roślin najczęściej spotykanych o dużym znaczeniu należały barwinek pospolity (Vinca minor) i bluszcz pospolity (Hedera helix), które są metaforą nieśmiertelności, raju oraz przyjaźni i wierności.
- lilaka pospolitego (Syringa vulgaris), który miał chronić przed przenikaniem złych duchów;
- robinię akacjową (Robinia pseudoacacia) czy karaganę syberyjska (Caragana arborescens). Jako kolczaste drzewa i krzewy miały być zaporą przed duchami;
- jeżyny (Rubus sp.), śliwa tarniną (Prunus spinosa) czy głóg (Crateagus sp.), wykorzystywane były do otaczania grobów samobójców.
- Niezapominajka leśna Myosotis sylvatica Ehrh. Ex Hoffm.
Jeżyna i róże najczęściej spotykaną rośliną na cmentarzach
Równie liczne są gatunki róż (35), których znaczenie jest wielorakie. Przede wszystkim róża jest symbolem Marii i krwi Chrystusa, oznacza przemijanie, miłość i śmierć. Co więcej, jako krzew ciernisty miała odstraszać zmarłych od świata żywych.
- Barwinek pospolity Vinca minor L. - oznacza raj, wieczność, nieśmiertelność
Coraz więcej starych nekropolii jest odnawianych
- Bluszcz pospolity Hedera helix L. – podobnie jak większość wiecznie zielonych roślin jest symbolem nieśmiertelności i zmartwychwstania
Natalia Marciniak-Musiał
Za informacją Biura Prasowego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
Zdjęcia: archiwum UP Poznań