Czy trzeba płacić VAT za przekazanie gospodarstwa synowi na ryczałcie?
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Czy trzeba płacić VAT za przekazanie gospodarstwa synowi na ryczałcie?

07.08.2023

Nasz Czytelnik jest podatnikiem czynnym. Przekazał synowi, który jest rolnikiem ryczałtowym część gospodarstwa. Czy w takim przypadku konieczny jest spis z natury i zapłata podatku VAT do Urzędu Skarbowego? Odpowiada nasz ekspert VAT.

Czy muszę zapłacić podatek VAT?

Jestem podatnikiem czynnym i gospodaruję na ok. 280 ha. W końcu czerwca br. przekazałem synowi, który jest rolnikiem ryczałtowym, ok. 100 ha z maszynami i ośrodkiem gospodarczym. W US powiedziano mi, że muszę sporządzić spis z natury i zapłacić podatek VAT. Czy tak jest faktycznie?

Kazimierz S. (woj. łódzkie)

Warunki zwolnienia z VAT

Z braku informacji szczegółowych należy przyjąć, że w omawianym przypadku doszło do przekazania, w trybie art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, do czego nie stosuje się przepisów VAT. (art. 2 27e) – rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Zatem takie przekazanie części gospodarstwa nie rodzi formalnie żadnych skutków VAT.

Jednak zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, warunkiem "zwolnienia" z VAT w takich przypadkach jest kontynuowanie działalności rolniczej przez następcę jako podatnik czynny. Powstaje problem, kiedy następca ma złożyć deklarację VAT-R, aby skorzystać z tych przepisów. Formalnie należy to zrobić najpóźniej w dniu podpisania aktu notarialnego. W omawianym przypadku w tym momencie następca nadal był podatnikiem zwolnionym, zatem formalnie w świetle art. 91 ustawy o VAT, zbywca części gospodarstwa powinien obliczyć korektę VAT na ten moment i wpłacić ją do US zgodnie z art. 91 ust. 3.

Czy trzeba płacić VAT za przekazanie gospodarstwa synowi na ryczałcie?

Nabywca gospodarstwa w takim przypadku może nadal pozostać rolnikiem ryczałtowym. Należy podkreślić, że w omawianym przypadku nie ma zastosowania art. 14 o zakończeniu działalności opodatkowanej, co sugerował US – prawdopodobnie chodziło o sporządzenie wewnętrznego dokumentu przez zbywcę gospodarstwa w celu obliczenia korekty VAT.

W tej sytuacji zbywca zostanie prawdopodobnie "zmuszony" przez US do obliczenia korekty, jednak prawdopodobnie uniknie zapłaty korekty co najmniej od środków trwałych wartości >15 tys. zł. Jeśli nabywca (syn) złoży deklarację VAT-R np. w sierpniu br., to naliczona, a jeszcze niezapłacona korekta za środki trwałe (termin wpłaty do 25 lutego 2024 r.) stanie się niebyła, ponieważ dojdzie do ponownego wykorzystania majątku podatnika do czynności opodatkowanych (art. 91 ust. 7).

W przypadku korekty od środków trwałych < 15 tys. zł oraz od środków obrotowych (tutaj przede wszystkim będzie to produkcja polowa w toku) konieczność zapłaty korekty wystąpi już w następnym miesiącu po nabyciu gospodarstwa.

Należy podkreślić, że formalnie obowiązek zapłaty korekty (a nie jej wyliczenia) spoczywa na nabywcy gospodarstwa.

Roman Włodarz, ekspert VAT
fot. AgrarFoto

CZYTAJ CAŁY ARTYKUŁ W www.topagrar.pl
r e k l a m a

Kto zarobił na wzroście cen nawozów i gdzie trafia ukraińskie zboże? NIK to sprawdzi

23.10.2022

Na podstawie wniosku KRIR - Najwyższa Izba Kontroli będzie kontrolować polski rynek rolny. NIK ma sprawdzić czy wysokie ceny nawozów mają swoje odzwierciedlenie w kosztach produkcji, czy ktoś zarobił na rolnikach oraz co się dzieje ze zbożem i rzepakiem z Ukrainy, który trafia do Polski.

Prezes Najwyższej Izby Kontroli uwzględnił wniosek Krajowej Rady Izb Rolniczych i zajmie się dwoma tematami, które w ostatnim czasie mają ogromny wpływ na rynki rolne w Polsce: wysokie ceny nawozów oraz to jak ceny ziarna importowanego z Ukrainy wpływają na ceny zbóż w Polsce. 

Import zboża z Ukrainy wpływa na ceny zboża w Polsce - w jaki sposób?

Wiktor Szmulewicz, prezes samorządu rolniczego w swoim piśmie do szefa NIK zwraca uwagę na spadek cen zbóż w Polsce w ostatnim czasie, co znacznie pogarsza sytuację polskich rolników, ponieważ w tym roku znacznie wzrosły im koszty produkcji zbóż. Izby rolnicze chcą, aby kontrolerzy NIK sprawdzili w jakim stopniu wpływ na to miało otwarcie polskiej i unijnej granicy na ziarno z Ukrainy. 

– Rozumiemy trudną sytuację rolników ukraińskich, ale pomoc dla tych producentów nie może odbywać się kosztem polskich rolników, którzy z powodu niskich cen i braku możliwości sprzedaży zapasów mogą być zagrożeni upadkiem gospodarstw, tym bardziej, że wkrótce będą żniwa – napisał Wiktor Szmulewicz, prezes KRIR.

Obawom szefa samorządu rolniczego wtórują także przedstawiciele Lubelskiej Izby Rolniczej. W ich opinii, to głównie rolnicy z Lubelszczyzny i Podkarpacia w największym stopniu ponoszą konsekwencję napływu zbóż, kukurydzy i rzepaku z Ukrainy. Z tego powodu zarząd LIR chciałby dowiedzieć się jaka jest rzeczywista skala importu ziarna z Ukrainy i ile tego zboża zostaje w Polsce. Lubelscy rolnicy chcą także poznać listę podmiotów gospodarczych importujących te surowce na terytorium Polski. Według przedstawiciele LIR pozwoli, to lepiej zarządzać tym ryzykiem oraz podjąć odpowiednie kroki w przyszłości.

Przedstawiciele Krajowej Rady Izb rolniczych poprosili Mariana Banasia, prezesa NIK, aby ta instytucja zbadała:

  • czy zboże importowane z Ukrainy jest w Polsce tylko tranzytem i trafia ostatecznie do kolejnych państw czy część z tego ziarna zostaje w polskich magazynach? 
  • które zboże w polskich portach jest ładowane w pierwszej kolejności: ukraińskie czy polskie, a jeżeli to ziarno zza wschodniej granicy ma priorytet, to czy przez to polskie zboże nie może być eksportowane ze względu na ograniczone możliwości przeładunkowe?
  • czy ziarno ukraińskie spełnia polskie i unijne wymogi fitosanitarne?
CZYTAJ ARTYKUŁ
r e k l a m a

Czy działka nabyta po ślubie wlicza się do wspólnoty majątkowej małżeńskiej?

21.10.2022

Chciałabym zakupić działkę do majątku odrębnego, a potem przekazać ją synowi z pierwszego małżeństwa. Czy jest to możliwe, skoro mam wspólność majątkową małżeńską od ponad 20 lat? Jakie składniki wchodzą w skład majątku odrębnego małżonków?

Czym jest małżeńska wspólność majątkowa?

Artykuł 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określa, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Majątek osobisty każdego z małżonków - czyli jaki?

Z kolei według art. 33 k.r.o., do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in.: przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej oraz nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę (chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił). Należą do niego też te służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków. Majątkiem osobistym są również prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, oraz przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków. Do majątku osobistego wlicza się ponadto przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Istotne jest źródło finansowania

W skład majątku odrębnego wchodzą także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Przykładowo, gdyby przed wstąpieniem w związek małżeński była Pani właścicielką lokalu, a potem go sprzedała i z tych pieniędzy zakupiła działkę budowlaną, wtedy należy podać te informacje w akcie notarialnym, że pieniądze na zakup działki pochodzą ze sprzedaży lokalu, który był własnością osobistą.

Reasumując: to, czy może Pani nabyć działkę budowlaną do majątku osobistego, zależy głównie od źródła jej finansowania.

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. M. Czubak

CZYTAJ ARTYKUŁ

Poddzierżawy - dla kogo? Ilu rolników korzysta?

20.10.2022

Od 2017 roku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa poddzierżawił jedynie 5 tys. ha gruntów W jakich sytuacjach rolnik może liczyć na zgodę KOWR na poddzierżawienie gruntów od dzierżawcy?

Poddzierżawianie gruntów wzbudza w ostatnim czasie wiele emocji. O wyjaśnienia w tej sprawie poprosiła resort rolnictwa opozycja. - Od początku września biura poselskie są wręcz zasypywane informacjami i pytaniami od małopolskich (ale nie tylko) rolników odnośnie do bulwersującej sprawy poddzierżawy 141 ha gruntów rolnych we wsi Kępie pod Miechowem w Małopolsce przez rodzinę (brata) Norberta Kaczmarczyka, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Oburzenie rolników wzbudza zarówno opisany przez portal WP.pl tryb przystąpienia do umowy poddzierżawy członków rodziny wiceministra, jej podpisanie (zatwierdzenie wniosku przez samego ówczesnego dyrektora generalnego KOWR), wysokość czynszu dzierżawnego poddzierżawy, a w szczególności fakt, że powierzchnia całkowita poddzierżawionych nieruchomości dla jednego użytkownika (rolnikowi niespokrewnionemu z dotychczasowym dzierżawcą, prowadzącemu gospodarstwo na odległość, spoza danej gminy/gmin graniczących – nieposiadającemu gruntów rolnych w gminie, gdzie znajduje się nieruchomość, lub w gminie sąsiedniej, o powierzchni powyżej 100 ha) to aż 141 ha – napisała w interpelacji Dorota Niedziela oraz Kazimierz Plocke z Platformy Obywatelskiej, którzy zadali szereg pytań dotyczących praktyki związanej z poddzierżawianiem gruntów.

CZYTAJ ARTYKUŁ

Przeczytaj także

Dopłaty, PROW i VAT

Czy rolnik może pozbyć się kasy fiskalnej?

Nasz Czytelnik jest podatnikiem czynnym i od 10 lat ma kasę fiskalną, bo zbywał zboża rolnikom ryczałtowym. Obecnie sprzedaje zboże wyłącznie podatnikom czynnym i zastanawia się, czy może pozbyć się kasy fiskalnej?

czytaj więcej
Dopłaty, PROW i VAT

Sprzedaż częściowo przetworzona: czy nadal będę rolnikiem ryczałtowym?

Rolnik ryczałtowy prowadzi gospodarstwo a także stawy karpiowe. Chce zacząć sprzedawać częściowo przetworzone produkty i zastanawia się, czy nie utraci statusu rolnika ryczałtowego? Na pytanie Czytelnika odpowiada nasz ekspert. 

czytaj więcej
Dopłaty, PROW i VAT

Niezapłacona faktura za zboże: co zrobić w tej sytuacji?

Rolnik w kwietniu 2023 r. sprzedał dużą partię zboża do spółdzielni. Niestety, aż do chwili obecnej nie dostał zapłaty. Co teraz może zrobić?

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)