r e k l a m a
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Jak wykorzystać w gospodarstwie słomę gorszej jakości?
21.01.2022
Żniwa 2021 w porównaniu z poprzednimi latami przyniosły słomę gorszej jakości. Jak wykorzystać słomę zbieraną w deszczowym okresie?
Jak wykorzystać w gospodarstwie słomę gorszej jakości?
Ze względu na dłuższy czas spędzony na polu wymuszony przez złe warunki pogodowe, w tym roku w słomie można spodziewać się zwiększonej ilości zarodników pleśni, zarazków oraz resztek gleby przyklejonej do źdźbeł. Nie wszystkie partie zostały sprasowane na sucho. Konsekwencją tego są stęchłe, klejące, a w najgorszym przypadku zapleśniałe bele słomy. Co zrobić ze słomą gorszej jakości radzi dr Arnd Grottendieck, lekarz weterynarii specjalizujący się w żywieniu.
Najlepsza słoma powinna iść na paszę
Zasada mówi, aby zawsze każdą nową belę słomy skontrolować pod względem wyglądu i zapachu: to co śmierdzi stęchlizną, jest lepkie, ma brązowawe zabarwienie lub pleśń, nie powinno być podane żadnemu zwierzęciu! Już sam zapach wskazuje na wysoką zawartość zarodników pleśni, drożdży i bakterii. Skarmianie takiej słomy ma działanie podobne do podania spleśniałej kiszonki czy innej zepsutej paszy.
Teoretycznie, dokładnych wartości dotyczących jakości słomy może dostarczyć analiza pasz i badania mikrobiologiczne. Jednakże, szczególnie w przypadku mikrobiologii, ocenianych jest wiele parametrów, które raczej nie są przydatne dla rolnika i nie ułatwiają podjęcia decyzji o wykorzystaniu słomy. Co więcej – każdy balot słomy może być innej jakości, nie ma więc sensu, by na podstawie jednej beli podejmować decyzje o całej partii. Analizy na podstawie prób losowych mogą dać tylko ogólny pogląd.
- Każda bela słomy przed jej przecięciem powinna być sprawdzona. Najlepiej jest przechowywać słomę posortowaną według jakości
Pobranie jest bardzo niebezpieczne!
Na zanieczyszczoną mikrobiologicznie paszę, dorosłe bydło ze swoim buforem w postaci żwacza reaguje znacznie lepiej niż wrażliwe cielęta. Decyduje jednak dawka, czyli całkowite obciążenie organizmu. Pleśnie, drożdże chorobotwórcze i bakterie stanowią wyzwanie dla układu odpornościowego i organizmu. Konsekwencje mogą pojawić się natychmiast w postaci wzrostu liczby komórek somatycznych, stanów zapalnych wymion, biegunek, zredukowanej wydajności i parametrów reprodukcyjnych, a nawet śmierci. Taki efekt mogą dać spory grzybów pleśniowych, które produkują mikotoksyny, takie jak np. dexynivalenol (DON). Cząsteczki tych toksyn odkładają się w tkance tłuszczowej. Kiedy krowa mobilizuje tkankę tłuszczową, toksyny są uwalniane i mogą powodować problemy zdrowotne miesiące po ich spożyciu.
- Śmierdząca, lepka i zapleśniała. Tego typu słoma w żadnym wypadku nie powinna być podawana zwierzętom jako pasza
Spleśniałe pasze i słoma mogą powodować natychmiastowe i długotrwałe poważne i trudne do opanowania problemy. Pozbycie się ich jest ekonomicznie lepszym rozwiązaniem!
Słoma złej jakości jako ściółka. Tylko gdzie?
Bele słomy gorszej jakości nie powinny służyć jako ściółka tam, gdzie środowisko nie powinno być obciążone drobnoustrojami – u krów w okresie przejściowym, w cielętniku, w części obory, gdzie odchowuje się cielęta. Również u krów laktacyjnych istnieje ryzyko, że mikroorganizmy ze ściółki mogą wywołać stany zapalne wymion. Ściółka organiczna jest zawsze bardziej ryzykowna, jeżeli chodzi o obciążenie patogenami, dlatego powinna być przechowywana w magazynie i w stodole, w możliwie jak najbardziej suchym miejscu. Zdecydowanie lepsza do ścielenia jest mieszanka słomy z wapnem niż sama słoma. Losowe badanie słomy w kierunku bakteriologicznym pozwala otrzymać informacje o ogólnej tendencji. Wartości docelowe dla higienicznej, wysokiej jakości organicznej ściółki, to mniej niż 1 milion cfu/g ściółki.
- Wilgotność słomy powinna być poniżej 14%, a temperatura nie więcej niż 45 stopni C (niebezpieczeństwo pożaru!)
Jeżeli naprawdę nie ma innego wyjścia, najlepszym miejscem do wykorzystania najgorszych bel słomy jest obora dla opasów. Jednak i tutaj trzeba pamiętać o tym, żeby obciążenie dróg oddechowych i systemu odpornościowego kurzem i zarodnikami pleśni było minimalne. Część obory, gdzie stosuje się gorszą słomę powinna być często wietrzona, a zimą w trakcie ścielenia należy otworzyć kurtyny, aż do momentu gdy kurz nie będzie widoczny. Zwierzęta powinny zawsze mieć do dyspozycji dawkę do woli, tak by się najadały i żeby nie istniało ryzyko, że zaczną podjadać słomę ze ściółki.
-kb-
Zdjęcia: Obermüller/Stöcker-Gamigliano
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a