Zmiany w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich. MRiRW proponuje przesunięcie środków, tak aby dotacje płynące z unii zostały w pełni wykorzystane.

Szykują się zmiany w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich. Ponieważ PROW jest na ostatniej prostej MRiRW zaproponowało takie przesunięcia środków, aby w pełni wykorzystać unijne dotacje. Pieniądze zabrano z tych działań, które nie cieszą się wśród rolników popularnością. Z kolei 80 mln euro będzie przeznczone na inwestycje w zieloną energię w gospodarstwach.

Do konsultacji społecznych przesłano projekt rozporządzenia „w sprawie wysokości limitów środków dostępnych w poszczególnych województwach lub latach w ramach określonych działań lub poddziałań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020”.

Realizacja programu wkroczyła w końcowy etap i dlatego zdaniem MRiRW należy obecnie dążyć do jak najpełniejszego wykorzystania budżetu poszczególnych instrumentów wsparcia, w tym również realizacji zasady N+3 dla każdej alokacji rocznej. Dlatego zaproponowano realokację środków finansowych w celu lepszego dopasowania budżetów poszczególnych instrumentów do rzeczywistych potrzeb zgłaszanych przez wnioskodawców. Jednocześnie przesunięcia środków zaproponowano do instrumentów, w których możliwe jest ich wykorzystanie, a alokacje pomniejszono biorąc pod uwagę jeszcze planowane nabory i szacowane zainteresowanie wnioskodawców.

Zmiany zostały pozytywnie zaopiniowane przez Komitet Monitorujący Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 i wysłane do akceptacji do Komisji Europejskiej w czerwcu 2022 r.

Jakie zmiany wprowadzi rząd?

• W ramach operacji „Modernizacja gospodarstw rolnych” planuje się uruchomienie nowego obszaru wsparcia (F) – zielona energia w gospodarstwie, w związku z czym należy zapewnić odrębny limit dla tego obszaru wsparcia. Potrzeby w tym zakresie oszacowano na kwotę ok. 80 mln euro.
• W zakresie instrumentu wsparcia „Zarządzanie zasobami wodnymi” istnieje potrzeba dostosowania budżetu do realnego zapotrzebowania na środki, zgodnie z informacjami pozyskanymi z Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (PGW WP). Z informacji tych wynika, że instytucja jest przygotowana na złożenie w pierwszym naborze wniosków na 185 inwestycji na terenie całego kraju, na kwotę 539 mln zł (ok. 122 mln euro). PGW WP deklaruje, że te inwestycje zrealizuje do końca 2024 roku. Jednocześnie PGW WP poinformowało, że przygotowywane są kolejne inwestycje, które mogłyby być zrealizowane w następnym naborze.
• W przypadku operacji typu „Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000” istnieje ryzyko niewykorzystania środków. W ramach kolejnych naborów wniosków obserwuje się malejące zainteresowanie beneficjentów tym instrumentem wsparcia:
  - w 2017 r. złożonych zostało 2 194 wnioski o przyznanie pomocy,
  - w 2019 r. - 1 555 wniosków,
  -w grudniu 2020 r. wpłynęły zaledwie 932 wnioski.

W związku z powyższym proponuje się realokowanie kwoty ok. 57 mln euro z tego instrumentu.

• W ramach operacji typu „Premie dla młodych rolników” (po uwzględnieniu naboru wniosków przeprowadzonego w 2022 r.) szacuje się oszczędności na poziomie ok. 50 mln euro.
• W ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych” szacuje się oszczędności na poziomie co najmniej 17 mln euro.

- Dzięki dokonaniu proponowanych zmian nastąpi lepsze dopasowanie budżetów poszczególnych instrumentów do rzeczywistych potrzeb zgłaszanych przez wnioskodawców. Jednocześnie przesunięcia środków zaproponowano do instrumentów, w których możliwe jest ich wykorzystanie, a alokacje pomniejszono biorąc pod uwagę jeszcze planowane nabory i szacowane zainteresowanie wnioskodawców – napisano w uzasadnieniu rozporządzenia.

Rozszerzenie listy inwestycji

Dodatkowo, zaproponowano zmianę przepisów dotyczących warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze, których celem jest ograniczenie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof”.

Oprócz dotychczasowego wsparcia na zaopatrzenie w sprzęt do utrzymywania urządzeń wodnych, pomoc będzie udzielana również na wykonanie robót w zakresie urządzeń melioracji wodnych służących zabezpieczeniu gospodarstw rolnych przed skutkami suszy lub zalaniem, podtopieniem lub nadmiernym uwilgoceniem spowodowanym przez powódź lub deszcz nawalny. Zmiana ta nie ma wpływu na wysokość limitu środków dla przedmiotowego poddziałania.

Połączenie limitów

W przypadku poddziałań: „Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw” oraz „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich”, na podstawie bieżącego monitorowania realizacji PROW 2014–2020 oraz w związku z końcowym etapem realizacji programu, w celu jak najpełniejszego wykorzystania budżetu, zaproponowano połączenie limitów na operacje dedykowane ASF i pozostałe typy operacji. Zmiana ta nie ma wpływu na wysokość limitu środków dla przedmiotowych poddziałań.

wk
Fot: envatoelements