Celem organizacji producentów jest poprawa siły negocjacyjnej rolników w relacjach z dużymi odbiorcami ich produktów. Wg stanu na 2020 r. niemal we wszystkich państwach członkowskich UE, funkcjonowało łącznie 1573 (w tym w Polsce 192) organizacji producentów owoców i warzyw i 31 zrzeszeń.

Skąd potrzeba zaostrzenia kar?

Organizacje producentów owoców i warzyw i ich zrzeszenia mogą otrzymać z budżetu UE pomoc finansową na realizację programów operacyjnych, opracowanych w oparciu o krajowe strategie utworzone na potrzeby danego państwa członkowskiego. Doświadczenia agencji płatniczych udzielających takiej pomocy w poszczególnych państwach członkowskich, w tym również wyniki audytów przeprowadzanych przez Komisję Europejską i Europejski Trybunał Obrachunkowy wykorzystywane są przy wprowadzaniu zmian w krajowych przepisach w celu poprawnego stosowania przepisów UE. Komisja Europejska podsumowała z jakimi problemami zetknęli się jej audytorzy w różnych państwach członkowskich UE w latach 2017-2019 i zaleciła, aby dostosować krajowe przepisy w celu zwiększenia efektywności kontroli i tym samym zapobiec utracie statusu uznania przez organizacje producentów lub zrzeszenia.

Jakie kary i za co?

Dlatego ministerstwo rolnictwa przygotowało projekt ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu. Przepisy zostaną uzupełnione o możliwość zastosowania przez dyrektora oddziału regionalnego ARiMR następujących kar:

•  za nieprzestrzeganie przez organizację producentów zobowiązania wykorzystywania zgodnie z przeznaczeniem inwestycji zrealizowanych ze współfinansowaniem ze środków unijnych. Kara ta będzie polegać na zwrocie kwoty pomocy finansowej przyznanej na inwestycję wraz z odsetkami, ustalonej przez dyrektora oddziału regionalnego ARiMR. Wprowadzenie tej kary ma zmotywować organizacje producentów do wykorzystywania inwestycji finansowanych z udziałem środków publicznych we właściwy sposób;
• za uniemożliwianie przeprowadzenia kontroli spełniania zobowiązania, o którym mowa wyżej;
• za wykorzystywanie przez organizację producentów owoców i warzyw środków finansowych zgromadzonych na funduszu operacyjnym w sposób niezgodny z przeznaczeniem. Kara będzie polegać na obniżce kwoty pomocy finansowej udzielonej danej organizacji za dany rok o kwotę wykorzystaną niezgodnie z przeznaczeniem, maksymalnie do 5% kwoty pomocy przyznanej, co zmotywuje organizacje do prawidłowego korzystania ze środków funduszu operacyjnego.

Kary te muszą być są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej czytamy w Ocenie Skutków Regulacji projektu ustawy.

Jakie jeszcze zmiany dla grup producentów?

Ale to nie jedyny zmiany jakie planuje rząd. Proponuje się m.in:

• przyjęcie sposobu określania wysokości wsparcia za produkty podlegające operacji wycofywania z rynku, uwzględniającego warunek, że wysokość kwoty wsparcia za takie produkty będzie niższa od ich aktualnych cen rynkowych, co będzie zapobiegać nieuzasadnionemu korzystaniu z tego działania kryzysowego, czyli wycofywania produktów z rynku zamiast wprowadzania ich do obrotu. Wysokość wsparcia za produkt wycofany z rynku będzie ustalana przez dyrektora oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w oparciu o koszty poniesione przez organizację producentów na zakup produktu podlegającego wycofywaniu od producentów;
• wskazaniu sposobu ustalania rocznego pułapu pomocy na dofinansowanie funduszu operacyjnego organizacji producentów, co pozwoli na uwzględnienie rzeczywistej wartości produkcji sprzedanej producentów, którzy byli członkami danej organizacji lub zrzeszenia w okresie referencyjnym;
• przyznaniu Prezesowi ARiMR kompetencji w zakresie corocznego weryfikowania czy spełniony jest warunek udzielenia organizacjom producentów owoców i warzyw lub ich zrzeszeniom zwiększonej pomocy, czyli czy udział wartości produkcji owoców i warzyw skierowanej w Polsce na rynek za pośrednictwem organizacji producentów owoców i warzyw stanowi mniej niż 20% łącznej wartości produkcji sektora owoców i warzyw wprowadzonej do obrotu.

wk

Fot. Envato Elements